A New Drama in the Stage of Capitalism: Social Enterprises

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 21 - 37, 10.01.2021

Güneş Kurtuluş , Mustafa İnci

https://doi.org/10.25295/fsecon.795353

Cited By: 1

Öz

With the left of welfare state practices in many countries, the duty of meeting the needs of the society was handed over to the initiative of the free market. The 1980s-90s were the beginning of a period when free market economy practices were intensified and idealized. But, the other side of neoliberalism has made inequalities, economic and social crises constant. Especially in the 1990s, alternative practices were implemented in many European countries in response to the devastating effects of neoliberalism. They were called as "social economy" or a "third sector" outside the public and private sectors. Although they are called as a third sector, most of the social economy organizations do not have exactly independence from the state and the market. One of the most tangible examples of this is social enterprises. The main feature of social enterprises; is making social and environmental issues a priority. In other words, social enterprises assert that they differentiate themselves from other enterprises by emphasizing that profit maximization is not their main goal. On the other hand, the concept causes some uncertainties both in itself and in terms of functioning. The main purpose of the study is to present a critical point of view whether social enterprises are really an alternative to the market. In this context, firstly, the relationship of social enterprises with the public sector has been handled within the framework of Foucault's power analysis. Based on the Kitap Koala” interview in the method section and the findings obtained from other sources were analyzed by descriptive analysis. The distance of social enterprises to the private sector has been evaluated through this analysis. Consequently, it has been concluded that social enterprises have a high share of stretching existing problems rather than being an alternative.

Anahtar Kelimeler

Criticism of Social Enterprises, Social Enterprises, Social Economy, Foucault, Power Analysis

Kapitalizm Sahnesinde Yeni Bir Aktör: Sosyal Girişimler

Öz

Refah devleti uygulamalarının birçok ülkede sonlandırılmasıyla toplumun ihtiyaçlarını karşılama görevi neoliberal politikaların inisiyatifine bırakılmıştır. Buna karşılık, kamu ve özel sektörün dışında bir alternatif olabileceğini savunanlar sosyal ekonomi adı altında örgütlenmeye başlamışlardır. Ancak üçüncü sektör olarak da adlandırılan sosyal ekonomi kuruluşlarının çoğunun devletten ve piyasadan tam bağımsızlığı söz konusu değildir. Bunun en somut örneklerinden biri sosyal girişimlerdir. Sosyal girişimler, kâr maksimizasyonunun temel amaçları olmadığını vurgulayarak kendilerini diğer girişimlerden farklı görmektedirler. Bununla birlikte, kavram hem kendi içinde hem de işleyiş bakımından birtakım soru işaretlerine sebep olmaktadır. Çalışmanın temel amacı, sosyal girişimlerin piyasaya gerçekten bir alternatif oluşturmadığını eleştirel bir bakış açısıyla sunmaktır. Bu kapsamda öncelikle sosyal girişimlerin, kamu sektörü ile ilişkisi Foucault’nun iktidar analizi çerçevesinde ele alınmıştır. Yöntem kısmında yer alan “Kitap Koala” söyleşisi ve diğer kaynaklardan elde edilen bulgular betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Sosyal girişimlerin özel sektöre olan mesafesi ise bu analiz üzerinden değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Foucault, İktidar Analizi, Kitap Koala, Sosyal Ekonomi, Sosyal Girişim

Kaynakça

• Alter, K. (2007). Social Enterprise Typology. Virtue Ventures LLC.
• Bacq, S. ve Janssen, F. (2011). “The Multiple Faces of Social Entrepreneurship: A Review of Definitional Issues based on Geographical and Thematic Criteria”. Entrepreneurship and Regional Development, 23 (5-6), 373-403.
• Baxter, P. ve Jack, S. (2008). “Qualitative Case Study Methodology: Study Design and Implementation for Novice Researchers”. The Qualitative Report, 13 (4), 544-559.
• Bertotti, M., Leahy, G., Sheridan, K., Tobi, P. ve Renton, A. (2011). “Measuring the Impact of Social Enterprises”. British Journal of Healthcare Management, 17 (4), 152-156.
• Borzaga, C., Galera, G., Franchini, B., Chiomento, S., Nogales, R. ve Carini, C. (2020). Social Enterprises and Their Ecosystems in Europe. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• British Council, Türkiye, 2019. Türkiye’de Sosyal Girişimlerin Durumu. Erişim adresi: https://www.britishcouncil.org.tr/sites/default/files/20190702_se_research_report_the_state_of_social_enterprise_in_turkey_tr_double_page.pdf, [10.08.2020].
• Bull, M. (2008). “Challenging Tensions: Critical, Theoretical and Empirical Perspectives on Social Enterprise”. International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 14 (5), 268-275.
• Burchell, G. (1996). Liberal Government and Techniques of the Self (A. Barry, T. Osborne ve N. Rose, Der.) Foucault and Political Reason: Liberalism, Neo-Liberalism, and Rationalities of Government (ss.19-36). Londra-New York: Routledge.
• Dees, J. G. (1998). The Meaning of “Social Entrepreneurship” [online]. Erişim adresi: http://www.redalmarza.cl/ing/pdf/TheMeaningofsocialEntrepreneurship.pdf [20.03.2020].
• Defourny, J. ve Nyssens, M. (2013). “Social Innovation, Social Economy and Social Enterprise: What can the European Debate Tell Us?”. The International Handbook on Social Innovation, 40-53.
• Demir, G. (2011). “Habermas ve Foucault: Müzakereci Demokrasi ve Yönetimsellik”. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 22, 48-71.
• EC (2013). Social Economy and Social Entrepreneurship. Belgium: Europe Union.
• Ercan, S. (2016). Türkiye’de Sosyal Girişimcilik ve Yarattığı Etkilerin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Foucault, M. (1978). History of Sexuality Volume I: An Introduction. New York: Panteon Books.
• Foucault, M. (2005a). Hakikat ve İktidar (O. Akınhay, Çev.) Entelektüelin Siyasi İşlevi (ss.59-85), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2005b). Özne ve İktidar (O. Akınhay, Çev.) Özne ve İktidar (ss. 57-82), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2005c). Yönetimsellik (O. Akınhay ve F. Keskin, Çev.) Entelektüelin Siyasi İşlevi (ss.264-287), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2005d). İktidar ve Beden (I. Ergüden, Çev.) İktidarın Gözü (ss.38-46), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2008). The Birth of Biopolitics, Lectures At the Collège De France, 1978-79. Londra: Macmillan.
• Fraisse, L., Gardin, L., Laville, J.L., Petrella, F. ve Richez-Battesti, N. (2016). Social enterprise in France: At the Crossroads of the Social Economy, Solidarity Economy and Social Entrepreneurship? Erişim Adresi: https://base.socioeco.org/docs/france_-_fraisse_et_al.pdf, [07.08.2020].
• Graefe, P. (2005). Roll-out Neoliberalism and the Social Economy. Erişim adresi: https://cpsa-acsp.ca/papers-2005/Graefe.pdf, [20.03.2020].
• İnci, E. M. (2019). Yoksulluğun Finansallaşması. Mikro Finans Uygulamaları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• İnci, M. (2015). Sermayenin Sosyal Doğası, Sosyal Sermaye ve Bireysel Çıkar: Muğla Sermaye Grupları Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Kaya, Ç. (2019). “Sosyal İş Modelleri ve Sosyal Girişimcilik: Boğaziçi Üniversitesi Tüketim Kooperatifi Örneği”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11 (3), 1433-1449.
• Kısa, U. (2018a). Kitap Koala Kitaplarla Gelen Mutluluk (Video kaydı). Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=5JjYL0ly24s, [20.05.2020].
• Kısa, U. (2018b). Başarı Kendin Gibi Olmaktır (Video Kaydı). Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=q-yeMyyslPg, [20.05.2020]
• Kim ve Lim, (2017). “Social Enterprise as a Catalyst for Sustainable Local and Regional Development”. Sustainability, 9 (8), 1-15.
• Kitap Koala. https://www.kitapkoala.com/, [10.05.2020]
• Koç, A. (2018). “Michel Foucault’nun Biyopolitika Kavramının Teorik Çerçevesi”. Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 2 (2), 193-218.
• Kuratko, D.F. (2005). “The Emergence of Entrepreneurship Education: Development, Trends and Challenges”. Entrepreneurship Theory and Practice, 29 (5), 577-597.
• Lazzarato, M. (2009). “Neoliberalism in Action: Inequality, Insecurity and the Reconstitution of the Social”. Theory, Culture & Society, 26 (6), 109-133.
• Leadbeater, C. (1997). The Rise of the Social Entrepreneur. London: Demos.
• Lemke, T. (2002). “Foucault, Governmentality, and Critique, Rethinking Marxism”. A Journal of Economics, Culture and Society, 14 (3), 49-64.
• Meneviş, N. (2019). Kadın Yoksulluğu ile Mücadelede ve Kadın Güçlenmesinde Bir Kalkınma Politikası Aracı Olarak Mikro Kredi Uygulaması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Müftügil Y., A.S. ve Güner, D. (2015). Sosyal Etki Ölçümlemesi KUSIF 4 ADIM YAKLAŞIMI. İstanbul: KUSIF Yayınları.
• Özbek, Ç. (2015). Demokrasinin “Yeni” Aktörleri: Ekolojik, Feminist ve LGBT Hareketleri Bağlamında Sivil Toplum Örgütleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Petrella, F. ve Richez-Battesti, N. (2016). “Patterns of Evolutions of Social Enterprises in France: A Focus on Work Integration Social Enterprises”. International Review of Sociology, 26 (2), 234-246.
• Picciotti, A. (2017). “Towards Sustainability: The Innovation Paths Of Social Enterprise”. Annals of Public and Cooperative Economics, 88 (2), 233-256.
• Rose, N. (1996). Governing ‘Advanced’ Liberal Democracies (A. Barry, T. Osborne ve N. Rose, Der.) Foucault and Political Reason: Liberalism, Neo-Liberalism, and Rationalities of Government (ss.37-64). Londra-New York: Routledge.
• Seanor, P., Bull, M. ve Ridley-Duff, R. (2007). Contradictions in Social Enterprise: Do They Draw in Straight Lines or Circles? Institute for Small Business and Entrepreneurship Conference, Glasgow, 7-9 November 2007.
• Taş, H.Y. ve Şimşek, İ. (2017). “Türkiye ve Dünya’dan Sosyal Girişimcilik Örnekleri ve İstihdama Katkıları”. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6 (16), 480-497.