Household Saving Propensity and The Analysis of Portfolio Preferences in Turkey

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 3, 1159 - 1174, 18.09.2021

Fatih Hakan Dikmen

https://doi.org/10.25295/fsecon.984279

Öz

Savings have a strategic importance regarding to the economic goals of countries because of being a main source of financing for domestic investments. How households evaluate their savings is a problem with micro foundations as well as the size and depth of financial markets. The aim of this study is to statistically analyze the savings propensities and portfolio preferences of households in Turkey. With this purpose, a cross-tabulation analysis was made by associating household saving behaviors with socioeconomic and demographic variables by using the nationally representative "Household Budget Survey" micro data set, which was conducted by the Turkish Statistical Institute (Turkstat) in 2019. According to the findings obtained from the study, the average propensity to save in Turkey during the period examined was 11.6%. However, only about 40% of households can save. Regarding to the distribution of saving, while real estate stands out as the most preferred savings instrument, it is followed by bank deposits, stock and bond investments. This study showed that education and income levels are the variables that have the most important effects on the savings propensity and distribution of households. Accordingly, as the level of education and income increases, the propensity to save also increases. Furthermore, as income and/or education level increases, the share of the stock and bond investments increases categorically. Finally, the lower saving propensity of household heads under 35 and females within their own categories reveals the need for policy implementing for young adults and females.

Anahtar Kelimeler

Saving propensity, distribution of savings, household budget survey, portfolio preferences.

Türkiye’de Hanehalkı Tasarruf Eğilimi ve Portföy Tercihlerinin Analizi

Öz

Tasarruflar, yurtiçi yatırımların temel finansman kaynağı olması sebebiyle ülkelerin iktisadi hedefleri açısından stratejik bir öneme sahiptir. Hanehalklarının tasarruflarını nasıl değerlendirdiği ise finansal piyasaların büyüklüğü ve derinliği kadar, mikro temelleri de olan bir sorundur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de hanehalklarının tasarruf eğilimlerini ve portföy tercihlerini istatistiksel olarak incelemektir. Bu amaçla Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2019 yılında yapılan ve tüm ülkeyi temsil eden “Hanehalkı Bütçe Anketi” mikro veri seti kullanılarak hanehalkı tasarruf davranışları sosyoekonomik ve demografik değişkenlerle ilişkilendirilerek çapraz tablolama analizi yapılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, Türkiye’de incelenen dönemde, ortalama tasarruf eğilimi %11,6 seviyesinde görülmüştür. Bununla birlikte hanehalklarının sadece yaklaşık %40’ı tasarruf yapabilmektedir. Tasarruf dağılımına bakıldığında, gayrimenkul en çok tercih edilen tasarruf aracı olarak öne çıkarken, bunu banka mevduatı, hisse senedi ve tahvil yatırımları izlemektedir. Bu çalışma göstermiştir ki, eğitim ve gelir düzeyi hanehalklarının tasarruf eğiliminde ve dağılımında en önemli etkilere sahip değişkenlerdir. Buna göre eğitim ve gelir düzeyi arttıkça, tasarruf eğilimi de artmaktadır. Buna ilaveten, eğitim seviyesi ve/veya gelir düzeyi yükseldikçe hisse senedi ve tahvil yatırımlarının payı kategorik olarak artmaktadır. Son olarak, 35 yaş altı hanehalkı reislerinin ve kadınların tasarruf eğilimlerinin kendi kategorileri içerisinde daha düşük olması, cinsiyet temelli ve genç yetişkinlere yönelik politika üretme ihtiyacına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tasarruf eğilimi, tasarrufların dağılımı, hanehalkı bütçe anketi, portföy tercihleri.

Kaynakça

• Alessie, R. J. M., Hochgürtel, S., & van Soest, A. H. O. (2000). Household Portfolios in the Netherlands. (CentER Discussion Paper; Vol. 2000-55). Econometrics.
• Bertaut, C. C., & Starr, M. (2000). Household portfolios in the United States. Available at SSRN 234154.
• Bozkuş, S. ve Üçdoğruk, Ş. (2007, 24-25 Mayıs). Hanehalkı Tassarruf Tercihleri – Türkiye Örneği. 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Börsch-Supan, A., Eymann, A. (2000). Household Portfolios in Germany. https://madoc.bib.uni-mannheim.de/2830/?rs=true& (Erişim tarihi: 20.07.2021)
• Campbell, J. Y. (2006). Household finance. The journal of finance, 61(4), 1553-1604.
• Carroll, C. D., Overland, J., & Weil, D. N. (2000). Saving and growth with habit formation. American Economic Review, 90(3), 341-355.
• Çolak, Ö. F., & Öztürkler, H. (2012). Tasarrufun belirleyicileri: Küresel tasarruf eğiliminde değişim ve Türkiye’de hanehalkı tasarruf eğiliminin analizi. Bankacılar Dergisi, 82, 3-44.
• Doker, A. C., Turkmen, A., & Emsen, O. S. (2016). What are the demographic determinants of savings? An analysis on transition economies (1993-2013). Procedia Economics and Finance, 39, 275-283.
• HAMARAT, B., & Ercan, Ö. (2015). Türkiye’de tasarruf tercihlerini etkileyen değişkenlerin kanonik korelasyon analizi ile belirlenmesi. Journal of Life Economics, 2(1), 47-74.
• Modigliani, F. (1970). The life cycle hypothesis of saving and intercountry differences in the saving ratio. Induction, growth and trade, 197-225.
• Tatoğlu, F. Y. (2010). The Analysis of Factors Affecting Investment Choices of Households in Turkey with Multinomial Logit Model. International Research Journal of Finance and Economics, 40.
• Temel Nalın, H. (2013). Determinants of household saving and portfolio choice behaviour in Turkey. Acta Oeconomica, 63(3), 309-331.
• Öksüz Narinç, N., Küçükönder, H. (2020). Hanehalkı Tasarruf Tercihlerinin Ardışık Logit Modelle Belirlenmesi: Türkiye Örneği, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (2), 1554-1572.