Analysis of the Relationship Between Foreign Trade and Economic Growth in D-8 Countries

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 169 - 188, 28.01.2024

Gamze Taştemel , İsmail Balkan

https://doi.org/10.25295/fsecon.1378025

Öz

Economic growth is one of the priority factors for all economies. Identifying the sources of economic growth and developing policies in this concept are of great importance for the welfare of a country's citizens. There are many variables that affect economic growth, and foreign trade is among them. With the acceleration of the globalization process, the impact of foreign trade on economic growth has become an intensively researched and important agenda item. The main purpose of the study is to examine the economic growth and foreign trade relations of the D-8 Economic Cooperation Organization member countries. No research has been found in the literature examining the relationship between economic growth and foreign trade of D-8 countries. The study is original in this aspect. Within the scope of the study, cross-section dependence test, cointegration test, panel unit root test, Panel VECM Granger Causality Test, and Panel FMOLS as regression analysis were applied. Within the scope of the long-term relationship, a strong Granger causality relationship was determined from growth to both imports and exports, a strong Granger causality relationship from imports to growth, and a weak Granger causality relationship from exports to growth. Within the scope of the short-term relationship, it has been determined that the Granger causality relationship between both growth and imports and growth and exports is bidirectional.

Anahtar Kelimeler

Foreign Trade, Economic Growth, D-8 Countries

Etik Beyan

Bu çalışmanın tüm hazırlanma süreçlerinde etik kurallara uyulduğunu yazarlar beyan eder. Aksi bir durumun tespiti halinde Fiscaoeconomia Dergisinin hiçbir sorumluluğu olmayıp, tüm sorumluluk çalışmanın yazarlarına aittir.

Teşekkür

İyi Çalışmalar, Saygılarımla

D-8 Ülkelerinde Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret Arasındaki İlişkinin Analizi

Öz

Ekonomik büyüme tüm ekonomiler için öncelikli faktörlerden biridir. Ekonomik büyümenin kaynaklarının tanımlanması ve bu doğrultuda politikaların geliştirilmesi, bir ülkenin vatandaşlarının refahı için büyük önem taşımaktadır. Ekonomik büyümeyi etkileyen birçok değişken bulunmakta olup, bunların arasında dış ticaret de yer almaktadır. Küreselleşme sürecinin hızlanmasıyla birlikte, ekonomik büyüme üzerinde dış ticaretin etkisi, yoğun bir şekilde araştırılan önemli bir gündem maddesi haline gelmiştir. Çalışmada temel amaç D-8 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı üye ülkelerinin ekonomik büyüme ve dış ticaret ilişkisinin incelenmesidir. Literatürde D-8 ülkelerinin ekonomik büyüme ve dış ticaret ilişkisini inceleyen bir araştırmaya rastlanmamıştır. Çalışma bu yönüyle özgünlük taşımaktadır. Çalışma kapsamında yatay kesit bağımlılığı testi, eşbütünleşme testi, panel birim kök testi, Panel VECM Granger Nedensellik Testi ve regresyon analizi olarak Panel FMOLS uygulanmıştır. Uzun dönem ilişki kapsamında büyümeden hem ithalata hem de ihracata güçlü bir Granger nedensellik, ithalattan büyümeye güçlü bir Granger nedensellik, ihracattan büyümeye ise zayıf bir Granger nedensellik ilişkisi belirlenmiştir. Kısa dönem ilişki kapsamında ise hem büyüme ile ithalat hem de büyüme ile ihracat arasındaki Granger nedensellik ilişkisinin çift yönlü olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dış Ticaret, Ekonomik Büyüme, D-8 Ülkeleri

Kaynakça

• Akeem, U. O. (2011). Performance Evaluation of Foreign Trade and Economic Growth in Nigeria. Research Journal of Finance and Accounting, 1-15.
• Arodoye, N. L. & Iyoha, M. A. (2014). Foreign Trade-Economic Growth Nexus: Evidence from Nigeria. CBN Journal of Applied Statistics, 121-141.
• Ata, B. & Eren, T. M. (2017). Dış Ticaret-Ekonomik Büyüme İlişkisi: İran Örneğinde Bir Nedensellik Analizi. Bulletin of Economic Theory and Analysis, 329-346.
• Awokuse, T. O. (2008). Trade Openness and Economic Growth: Is Growth Export-Led or İmport-Led?. Applied Economics, 161-173.
• Aytaç, A. & Akduğan, U. (2012). Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme Üzerine Bir Nedensellik Analizi: 2001-2011 Türkiye Örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 55-70.
• Bal, H., Erdoğan, E. & Yıldırım, K. (2022). İhracata Dayalı Büyüme Hipotezinin Test Edilmesi: Malezya Ekonomisi Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 308-321.
• Baltagi, B. H., Feng, Q. & Kao, C. (2012). A Lagrange Multiplier Test for Cross-Sectional Dependence in a Fixed Effects Panel Data Model. Journal of Econometrics, 170(1), 164-177.
• Breusch, T. S. & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and Its Applications to Model Specification in Econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253.
• Canbay, Ş. (2020). Türkiye’de Yüksek Teknoloji İhracatının İktisadi Büyümeye Etkisinin Yapısal Kırılmalı ARDL Sınır Testi ile İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 865-878.
• Demirhan, E. (2005). Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 75-88.
• Dereli, D. D. (2018). Türkiye’de Ekonomik Büyüme ile Dış Ticaret Arasındaki Nedensellik İlişkisi (1969-2016). Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 279-289.
• Granger, C. W. (1988). Some Recent Developments in a Concept of Causality. Journal of Econometrics, 39(1-2), 199-211.
• Gül, E. & Kamacı, A. (2012). Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 81-91.
• İnançlı, S., Altıntaş, N. & İnal, V. (2016). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: D-8 Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36-49.
• Kamel, A. (2001). D-8 Ekonomik Birliği Örgütü. Avrasya Dosyası, 250-260.
• Kindleberger, C. P. (1961). Foreign Trade and Economic Growth: Lessons from Britain and France, 1850 to 1913. The Economic History Review, 289-305.
• Kravis, I. B. (1970). Trade as a Handmaiden of Growth: Similarities Between the Nineteenth and Twentieth Centuries. The Economic Journal, 850-872.
• Millia, H., Syarif, M., Adam, P., Rahim, M., Gamsir & Rostin. (2021). The Effect of Export and Import on Economic Growth in Indonesia. International Journal of Economics and Financial Issues, 17-23.
• Özel, H. A. (2018). Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret İlişkisi: Türkiye Örneği. International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 73-82.
• Pedroni, P. (2000). Fully-Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panels. Advances in Econometrics, 15, 93-130.
• Pesaran, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test in the Presence of Cross‐Section Dependence. Journal of applied Econometrics, 22(2), 265-312.
• Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. SSRN, 572504.
• Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası İktisat. İstanbul: Güzem Can Yayınları.
• Sezgin, Ş. (2009). Türkiye’de 1990-2006 Yılları Arasında Dış Ticaret-Ekonomik Büyüme İlişkisi. Sosyal Bilimler Dergisi, 175-190.
• Şahin, D. (2018). D-8 Ülkelerinde Finansal Gelişmeve Ticari Açıklığın Çevresel Kalite Üzerine Etkisi: Panel Veri Analizi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 48-67.
• Şahin, D. & Durmuş, S. (2018). Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1114-1122.
• Şerefli, M. (2016). Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 136-143.
• Şimşek, M. (2003). İhracata Dayalı-Büyüme Hipotezinin Türkiye Ekonomisi Verileri ile Analizi, 1960-2002 Verileri ile Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 43-63.
• Taghavi, M., Goudarzi, M., Masoudi, E. & Gashti, H. P. (2012). Study on the Impact of Export and Import on Economic Growth in Iran. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 12787-12794.
• Tuncer, İ. (2002). Türkiye'de İhracat, İthalat ve Büyüme: Toda-Yamamoto Yöntemiyle Granger Nedensellik Analizleri (1980-2000). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 89-107.
• Türlüoğlu, E. (2019). Türkiye’de Ekonomik Büyüme Dinamikleri: Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret İlişkisi Nedensellik Analizi. Edirne, Türkiye: Ulusal Tez Merkezi.
• Uçan, O. & Koçak, E. (2014). Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 51-60.
• Uddin, H. & Khanam, M. J. (2017). Import, Export and Economic Growth: the Case of Lower Income Country . IOSR Journal of Business and Management, 37-42.
• Westerlund, J. (2008). Panel Cointegration Tests of the Fisher Effect. Journal of Applied Econometrics, 23(2), 193-233.
• Yıldız, E. B. & Berber, M. (2011). İthalata Dayalı Büyüme: 1989-2007 Türkiye Örneği. Atatürk Ü. İİBF Dergisi, (10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı), 165-179.
• Yılmaz, F. (2022). Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaret Bağıntısı: Türkiye Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21-32.
• Yılmazer, M. (2010). Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Deneme. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 241-260.