Evaluation of Turkey's Export Diversity Using Product Space Approach: 2000-2022 Period

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 3, 1123 - 1149

Onur Sungur , Canan Şentürk

Öz

Increasing productivity in a modern economy requires guaranteeing the availability and coordination of different types of productive information. "Economic complexity theory" and "product space" approach come to the fore in order to define productive technical knowledge and evaluate diversification opportunities and constraints. Product Space analysis has been increasingly used in recent years to analyse the foreign trade complexity (or mediocrity) of countries. The purpose of this study is to analyse Türkiye’s foreign trade between 2000-2022 with product space and tree map approaches. In this context, firstly, the general view of Türkiye’s foreign trade for the period was examined, and then Türkiye’s exports were evaluated in terms of product space analysis and tree map.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Export, External Trade, Product Space

Türkiye’nin İhracat Çeşitliliğinin Ürün Uzayı Yaklaşımıyla Değerlendirilmesi: 2000-2022 Dönemi

Öz

Modern bir ekonomide üretkenliğin arttırılması, farklı türdeki üretken bilgilerin kullanılabilirliğini ve koordinasyonunu garanti etmeyi gerektirmektedir. Üretken teknik bilginin tanımlanması ve çeşitlendirme fırsatlarının ve kısıtlamalarının değerlendirilebilmesi için de “ekonomik karmaşıklık teorisi” ve “ürün uzayı” yaklaşımı ön plana çıkmaktadır. Ürün Uzayı analizi, son yıllarda ülkelerin dış ticaret karmaşıklığının (veya sıradanlığının) analizinde giderek yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’nin 2000-2022 arası dış ticaretinin ürün uzayı ve ağaç haritası yaklaşımlarıyla analiz edilmesidir. Bu kapsamda; öncelikle Türkiye’nin söz konusu döneme ilişkin dış ticaretinin genel görünümü incelenmiş, ardından da Türkiye ihracatının ürün uzayı analizi ve ağaç haritası açısından değerlendirmesi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, İhracat, Dış Ticaret, Ürün Uzayı

Kaynakça

• Abdon, A. & Felipe, J. (2011). The Product Space: What Does it Say About the Opportunities for Growth and Structural Transformation of Sub-Saharan Africa?. Levy Economics Institute Working Papers No. 670.
• Arıcıoğlu, E., Coşkun, N. & Tuncer, İ. (2017). Türkiye’de İBBS Düzey 2 Bölgelerinin Büyüme Dinamikleri ve Ekonomik Karmaşıklık Analizi. O. S. Erdoğdu, D. T. Dinç & M. A. Atar (Ed.), Tasarruf, Sürdürülebilir Büyüme ve Teknolojik Gelişme (59-90). Ankara: Türkiye Ekonomi Kurumu.
• Ata, S. (2020). Evolution of the Product Space and a New Proposal for Turkey’s Export Incentive System. Presidency of the Republic of Turkey, Presidency of Strategy and Budget Publication No: 0017, Ankara.
• Ata, S. & Terzi, H. (2017). Dış Ticaret. T.C. Kalkınma Bakanlığı Ekonomik ve Stratejik Araştırmalar Dizisi, Ankara. Campi, M., Duenas, M. & Fagiolo, G. (2020). How do Countries Specialize in Agricultural Production? A Complex Network Analysis of the Global Agricultural Product Space. Environmental Research Letters, 15(12), 1-13.
• Can, B. (2023). Metaverse Sosyal Alanına Meta Ekonomik Sermaye Açısından İslam Ülkeleri Ne Kadar Hazır? Ürün Uzayı Bağlamında Kesitsel Bir Değerlendirme. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10(1), 9-42.
• Coşkun, N. & Tuncer, İ. (2016). Ürün Uzayı Yaklaşımı Göstergeleri Bağlamında Mekansal Bağımlılığın Türkiye İBBS Düzey 2 Bölgeleri için Sınanması. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı), 610-622.
• Desmarchelier, B., Regis, P. J. & Salike, N. (2018). Product Space and the Development of Nations: A Model of Product Diversification. Journal of Economic Behavior and Organization, 145, 34-51.
• Dulupçu, M. A. (2003). Americanismo e Fordismo ve Yeni Kapitalist Gelişme: Düzenleme Perspektifi. İktisat Dergisi, 44(1), 52-62.
• El-Haddad, A. (2018). Exporting for Growth: Identifying Leading Sectors for Egypt and Tunisia Using the Product Space Methodology. German Development Institute, Discussion Paper No: 25/2018, Bonn.
• Ferrarini, B. & Scaramozzino, P. (2015). The Product Space Revisited: China's Trade Profile. The World Economy, 38(9), 1368-1386.
• Fraccascia, L., Giannoccaro, I. & Albino, V. (2018). Green Product Development: What Does the Country Product Space Imply?. Journal of Cleaner Production, 170(2018), 1076-1088.
• Growth Lab 2023. ‘The Atlas of Economic Complexity’. https://atlas.cid.harvard.edu (Erişim Tarihi: 01.10.2023).
• Growth Lab 2024. ‘The Atlas of Economic Complexity’. http://www.atlas.cid.harvard.edu (Erişim Tarihi: 6 May 2024).
• Goldstein, P. (2020). Pathways for Productive Diversification in Ethiopia. Technical Report, Harvard Growth Lab. Center for International Development, Harvard University.
• Hausmann, R., Hidalgo, C. A., Bustos, S., Coscia, M., Chung, S., Jimenez, J., Simoes, A. & Yıldırım, M. A. (2014). The Atlas of Economic Complexity: Mapping Paths to Prosperity. Center for International Development, Harvard University.
• Hausmann, R. & Klinger, B. (2007). The Structure of the Product Space and the Evolution of Comparative Advantage. CID Working Paper Series 2007.146, Harvard University, Cambridge, MA.
• Hausmann, R., Rodrik, D., & Sabel, C. (2008). Reconfiguring industrial policy: a framework with an application to South Africa. HKS Working Paper No. RWP08-031, Harvard University.
• Hausmann, R., Santos, M. A., Macchiarelli, C. & Giacon R. (2021). What Economic Complexity Theory Can Tell Us about the EU’s Pandemic Recovery and Resilience Plans. NIESR Policy Paper No: 028, https://www.niesr.ac.uk/wp-content/uploads/2021/10/NIESR-Policy-Paper-028-5.pdf?ver=0tIEGHdhFBi3W5RbLAZm.
• Hidalgo, C. A. (2009). The Dynamics of Economic Complexity and the Product Space Over a 42 Year Period. CID Working Paper Series 2009.189, Harvard University, Cambridge, MA.
• Hidalgo, C. A. & Hausmann, R. (2008). A Network View of Economic Development. Developing Alternatives, 12(1), 5-10.
• Hidalgo, C. A. & Hausmann, R. (2009). The Building Blocks of Economic Complexity. Proceedings of the National Academy of Sciences, 106(26), 10570-10575.
• Hidalgo, C. A., Klinger, B., Barabasi, A. L. & Hausmann, R. (2007). The Product Space Conditions the Development of Nations. Science, 317(5837), 482-487.
• Hu, F., Qiu, L. & Zhou, H. (2022). Medical Device Product Innovation Choices in Asia: An Empirical Analysis Based on Product Space. Frontier in Public Health, 10, 1-13.
• Jankowska, A., Nagengast, A. & Perea, J. (2012). The Product Space and the Middle-Income Trap: Comparing Asian and Latin American Experiences. OECD Development Centre Working Papers, No. 311, OECD Publishing, Paris.
• Kepenek, Y. & Yentürk, N. (2003). Türkiye Ekonomisi (13. Baskı). Remzi Kitabevi, İstanbul. Mızrak, M. (2017), Asya Örneklerinden Hareketle Türkiye İçin Bir Kalkınma Modeli Değerlendirmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, SBE, Ankara.
• Pérez-Hernández, C. C., Salazar-Hernández, B. C., Mendoza-Moheno, J., Cruz-Coria, E. & Hernández-Calzada, M. A. (2021). Mapping the Green Product-Space in Mexico: From Capabilities to Green Opportunities. Sustainability, 13(945), 1-25.
• Qi, X., Xiao, W., Xiang, X. (2021). The Spatial Pattern of the Blue Product Development of Nations: An Empirical Analysis Based on Product Space Theory”, Ocean & Coastal Management, 207, 1-12.
• Qi, X., Zhao, B., Zhang, J-H. (2020). What Does the Product Space Mean for Firms in the Development of Marine-related Products?. Marine Policy, 115, 1-15.
• The Harvard Gazette, (2019). Growth Lab’s new data tool identifies diversification opportunities for 130 countries, https://news.harvard.edu/gazette/story/newsplus/growth-labs-new-data-viz-tool-identifies-diversification-opportunities-for-130-countries/. (Erişim Tarihi: 6 May 2024).
• TİM, İhracat Rakamları, https://tim.org.tr//tr/ihracat-rakamlari. (Erişim Tarihi: 10 Temmuz 2024).
• Tuncer, İ. & Coşkun, N. (2021). Ürün Uzayı Değişkenlerinin Türkiye İBBS Düzey 2 Bölgelerinde Büyüme Dinamiklerine Etkisi. İzmir İktisat Dergisi, 36(1), 229-246.
• Tuncer, İ., Lopcu, K., Coşkun, N. & Arıcıoğlu, E. (2017). Türkiye Bölgelerinde Yapısal Değişim: Kümeleme ve Ekonomik Karmaşıklık Analizleri Bağlamında Öneriler. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 9(2), 59-74.
• TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Dis-Ticaret-104. (Erişim Tarihi: 10 Temmuz 2024).
• Yıldırım, M. A. (2018). Kompleksite ve Ürün Uzayı Metodolojisiyle Türkiye. Working Paper, No. 1806, Koç University-TÜSİAD Economic Research Forum (ERF), Istanbul.