The Effect of Selected Variables on Foreign Direct Investment : The Case of E7 Countries

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 621 - 635, 25.02.2025

Yusuf Korkmaz

https://doi.org/10.25295/fsecon.1511425

Öz

After the Second World War, Foreign Direct Investment (FDIs) have attracted rapidly increasing attention worldwide due to the impact of globalization. To ensure the efficient allocation of limited resources and to find more profitable investment environments for companies, the orientation towards such investments has increased significantly. FDIs refer to investments other than portfolio investments that come to a country from across the border with the aim of establishing a new firm, acquiring an existing firm, or becoming a partner in that firm. These investments not only provide capital flow but also bring business know-how, sectoral experience, new products, and technologies to the country. This study investigates how different variables affect FDIs for Turkey, Russia, Mexico, China, India, Brazil and Indonesia, which are defined as E7 countries. This study analyses the determinants of FDI in E7 countries with annual data for the period 2002-2021 using the panel data method. In the study, important macro, demographic, and institutional factors affecting the FDIs are emphasized. According to the results, a statistically significant negative relationship was found between inflation, current account deficit, exchange rate, external debt level, and FDIs. In addition, there is a statistically positive and significant relationship between urbanization, population, economic growth, trade balance, and FDIs. By analyzing the effects of FDIs on the economies of E7 countries in depth, the study is important in terms of revealing the factors necessary for these countries to optimize their FDI attraction strategies.

Anahtar Kelimeler

Foreign Direct Investment, Macroeconomic Variables, E7 Countries, Panel Data Analysis

Seçilmiş Değişkenlerin Doğrudan Yabancı Yatırımlara Etkisi: E7 Ülkeleri Örneği

Öz

İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, küreselleşmenin etkisiyle Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY) dünya genelinde hızla artan bir ilgi görmeye başlamıştır. Sınırlı kaynakların etkin dağıtımını sağlamak ve şirketler için daha karlı yatırım ortamları bulmak amacıyla bu tür yatırımlara olan yönelim önemli ölçüde artmıştır. DYY’ler, bir ülkeye sınır ötesinden portföy yatırımları dışında gelen, yeni bir firma kurmak, mevcut olan bir firmayı satın almak ya da o firmaya ortak olmak amacıyla yapılan yatırımları ifade etmektedir. Bu yatırımlar sadece sermaye akışı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda işletmecilik bilgisi, sektörel tecrübe ve yeni ürün ve teknolojilerin de ülkeye gelmesine olanak tanır. Çalışmada E7 ülkeleri olarak tanımlanan Türkiye, Rusya, Meksika, Çin, Hindistan, Brezilya ve Endonezya için farklı değişkenlerin DYY’leri nasıl etkilediği araştırılmaktadır. Bu çalışmada 2002-2021 dönemine ait yıllık veriler ile E7 ülkelerinde DYY’leri belirleyen etmenler panel veri yöntemi ile analiz edilmektedir. Çalışmada DYY’leri etkileyen önemli makro, demografik ve kurumsal faktörler üzerinde durulmuştur. Elde edilen analiz sonuçlarına göre enflasyon, cari açık, döviz kuru ve dış borç düzeyi ile DYY’ler arasında istatistiki olarak anlamlı negatif bir ilişki bulunmuştur. Buna ek olarak kentleşme nüfusu, ekonomik büyüme ve dış ticaret dengesi ile DYY’ler arasında istatistikî olarak pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. DYY’lerin E7 ülkeleri ekonomilerine olan etkilerini derinlemesine analiz ederek, bu ülkelerin DYY’leri çekme stratejilerini optimize etmeleri için gerekli faktörleri ortaya koyması açısından çalışma önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğrudan Yabancı Yatırımlar, E7 Ülkeleri, Makroekonomik Değişkenler, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Acar, M. (2016). Doğrudan yabancı sermayenin ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 92-105.
• Acet, H., Ashurov, E. H. & Khatır, A. Q. (2020). Doğrudan yabancı yatırımlar ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Orta Asya ülkeleri örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43, 391-402.
• Arık, Ş., Akay, A. B. & Zanbak, M. (2014). Doğrudan yabancı yatırımları belirleyen faktörler: Yükselen piyasalar örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 97-110. https://doi.org/10.18037/ausbd.12322
• Aydın, N. & Cömertler Şimşir, N. (2017). Doğrudan yabancı yatırımların yatırımcı ülke ekonomisine etkileri: Panel veri analizi. Bankacılar Dergisi, 103, 34-56.
• Bayır, M. (2020). Geçiş ekonomilerine yönelik doğrudan yabancı yatırımın belirleyicileri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 858-871.
• Belke, M. & Özturgut, R. (2020). Doğrudan yabancı yatırımların ülkeye özgü belirleyicileri: Yükselen piyasa ekonomileri için panel veri analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 12(22), 12-26. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.622142
• Breusch, T. S. & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
• Çütçü, İ. & Kan, E. (2018). Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını etkileyen faktörler: Türkiye örneği. Sakarya İktisat Dergisi, 7(3), 1-21.
• Demir, A., Şahinoğlu, T. & Ersungur, Ş. M. (2021). Makroekonomik değişkenlerin doğrudan yabancı yatırımlar üzerine etkisi: Türkiye ekonomisi açısından değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(4), 1396-1419. https://doi.org/10.53487/ataunisosbil.992617
• Emir, M. & Kurtaran, A. (2005). Doğrudan yabancı yatırım kararlarında politik risk unsuru. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (28).
• Eyüboğlu, K. & Tüysüz, E. (2020). Huzur ve doğrudan yabancı sermaye ilişkisi: Gelişmekte olan ülkeler açısından bir inceleme. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 384-403. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.670770
• Haskel, J., Pereira, S. C. & Slaughter, M. J. (2002). Does inward foreign direct investment boost the productivity of domestic firms?. NBER Working Paper No. w8724. National Bureau of Economic Research. https://ssrn.com/abstract=297350
• Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1251-1271. https://doi.org/10.2307/1913827
• Hoa, P., Xuan, V. N. & Thu, N. T. P. (2024). Nexus of innovation, foreign direct investment, economic growth and renewable energy: New insights from 60 countries. Energy Reports, 11, 1834-1845.
• Külünk, İ. (2021). Çin ekonomik büyümesine tarihsel ve karşılaştırmalı bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(78), 796-807. https://doi.org/10.17755/esosder.718584
• Li, Y., Woodard, J. D. & Leatham, D. J. (2013). Causality among foreign direct investment and economic growth: A directed acyclic graph approach. Journal of Agricultural and Applied Economics, 45(4), 617-637. https://doi.org/10.22004/ag.econ.157392
• Liu, X. & Wang, C. (2003). Does foreign direct investment facilitate technological progress? Evidence from Chinese industries. Research Policy, 32(6), 945-953. https://doi.org/10.1016/S0048-7333(02)00094-X
• Naimoğlu, M. & Özbek, S. (2022). Doğrudan yabancı yatırımların sosyo-ekonomik belirleyicileri: Yükselen piyasa ekonomilerinden ampirik kanıtlar. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 21(83), 1080-1097. https://doi.org/10.17755/esosder.876426
• Nur, H. B. & Dilber, İ. (2017). Gelişmekte olan ülkelerde doğrudan yabancı yatırımları belirleyen temel unsurlar. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 15-45. https://doi.org/10.24988/deuiibf.2017322551
• Özdamar, G. (2016). Doğrudan yabancı yatırımların gelir düzeyi ve döviz kuru ile ilişkisi: Türkiye üzerine ekonometrik bir inceleme. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 98-117.
• Özel, H. & Akaner, U. (2020). Seçilmiş değişkenlerin doğrudan yabancı yatırımlara etkisi: Türkiye örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 15(2), 95-110.
• Özen, A. & Kıdemli, M. (2020). An econometric analysis on the determinants of foreign direct investment in Turkey. Journal of Research in Economics, Politics & Finance, 5(3), 643-666. https://doi.org/10.30784/epfad.760149
• Pham, X. H., Vu, N. X., Nguyen, T. P. T. & Le, M. H. (2024). Nexus of innovation, foreign direct investment, economic growth and renewable energy: New insights from 60 countries. Energy Reports, 11, 1834-1845. https://doi.org/10.1016/j.egyr.2024.01.050
• Sanusi, K. A. & Eita, J. H. (2023). Trade openness, foreign direct investment and economic growth: Case of Southern African development community. Cuadernos de Economia (Spain), 46(131), 64-74. https://doi.org/10.32826/cude.v2i131.1107
• Sezgin, F. H. & Özkan, N. N. (2015). Türkiye için doğrudan yabancı yatırımların ödemeler bilançosuna etkileri: Ekonometrik analiz. Eurasian Econometrics, Statistics & Empirical Economics Journal, 2, 55-75. https://doi.org/10.17740/eas.stat.2015-V2-05
• Sury, N. (2008). Determinants of foreign direct investment in India. Foreign Trade Review, 42(4), 24-41.
• Taylor, M. P. & Sarno, L. (1998). The behavior of real exchange rates during the Post-Bretton Woods period. Journal of International Economics, 46(2), 281-312.
• United Nations Conference on Trade and Development (2023). World investment report 2023: Chapter 1. https://unctad.org/system/files/official-document/wir2023_ch01_en.pdf
• United Nations Conference on Trade and Development (2023). World investment report 2023. https://unctad.org/system/files/official-document/wir2023_en.pdf
• Yılgör, M., Serel, A. & Erçakar, M. E. (2011). Doğrudan yabancı yatırımların gelişini etkileyen faktörler: Türkiye üzerine bir model. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), 119-132.
• Yong, C.-C., Yew, S.-Y., Huang, X., & Chin, M.-Y. (2016). The determinants of foreign direct investment in China: A spatial panel analysis. International Journal of Management Studies, 23(1), 13-31. https://e-journal.uum.edu.my/index.php/ij