X, Y, Z Kuşaklarının Çocukluk Oyunlarının İncelenmesi

Yıl 2019, , 313 - 326, 27.12.2019

İsa Kaya

https://doi.org/10.16947/fsmia.667318

Cited By: 5

Öz

Oyun, çocuğun sağlıklı gelişmesi ve öğrenmesinde önemli bir role sahiptir. Teknoloji
ve dijitalleşmenin gelişmesi insan yaşamında birçok değişikliğe yol açmıştır ve farklı
kuşaklarda çocukların oynadığı oyunlar bu değişimden etkilenmiştir. Bu çalışmada da
belli bir kuşakta doğmuş ve çocukluğunu o kuşağın içinde geçirmiş bireylerin oyuna
bakışlarını, oynadığı oyunları, oyun oynadığı mekanları ve materyalleri inceleyerek kuşakların
oyun benzerlik ve farklılıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma
yönteminden durum çalışması deseni ile yapılan araştırmanın çalışma grubunu 2018-
2019 eğitim öğretim yılında eğitim gören okul öncesi öğretmenliği bölümü öğrencileri
ve aile bireyleridir. Çocukluğunu 1960-1980 yılları arasında geçirmiş büyükanne ve büyükbabalar
X kuşağını, çocukluğunu 1980-2000 yılları arasında geçirmiş anne ve babalar
Y kuşağını, çocukluğunu 2000 yılından sonra geçirmiş öğrencilerin kendileri Z kuşağını
oluşturmuştur. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen açık uçlu soruların yer aldığı
form ile toplanmıştır. Çalışmanın sonucuna göre X kuşağı oyunu çocuk işi ve çocuğun
ihtiyacı olarak görürken, Y ve Z kuşağı eğlendirici faaliyet olarak tanımlamıştır. X, Y, Z
kuşaklarının üçünde de saklambaç ve mendil kapmaca tercih edilen oyunları oluştururken
Z kuşağının oyun tercihleri arasında bilgisayar oyunları ve televizyon izlemek gibi aktivitelerin de yer aldığı görülmüştür. X ve Y kuşağının oyun materyallerinde çamur, toprak,
taş, çubuk, sopa gibi doğal malzemeler bulunurken Z kuşağında doğal oyun materyallerin
yerini oyuncaklar, bebekler, boya kalemleri gibi endüstriyel ve yapay oyun materyalleri
yer almıştır. X ve Y kuşağının oyun alanlarını açık alanlar, Z kuşağının oyun alanlarını
kapalı alanlar oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler

X-Y-Z kuşağı, oyun, oyun mekânları, oyun materyalleri

Investigation of Childhood Games in the Lives of X, Y, Z Generations

Öz

Play has an important role in the healthy development and the learning of the child.
The development of technology and digitalization has led to many changes in human life.
Type of plays children are involved from different generations has been influenced by this
change. This study was carried out to examine the perceptions and experiences of people
from different generations (X, Y, and Z Generations) about their childhood plays in terms
of types, materials, and playgrounds they preferred in their childhoods. In this research,
case study which is one of the qualitative research methods was used. The data were
collected from the pre-service early childhood education teachers, their parents, and their
grandparents throughout the 2018-2019 academic year. X generation includes the people
lived their childhoods during the 1960-1980 years. Y generation includes the people lived
their childhoods during the 1980-2000 years. Z generations includes the people lived their
childhood since 2000 years.
Data was collected via semi-structured interview form developed by the researcher.
According to the results of the study, while generation X evaluated the play as child’s
work and the need of the child, generation Y and Z defined it as entertaining activity.
While hide and seek, handkerchiefs were the most preferred plays in all three generations,
it was seen that generation Z was involved in activities such as computer games and watching
television. While the play materials of generation X and Y were natural materials
such as mud, soil, stones, sticks, sticks, industrial, Z generation mentioned from artificial
play materials such as toys, dolls, crayons. While the X and Y generations choose open
playgrounds, it seen that the Z generation prefers indoor playgrounds more.

Anahtar Kelimeler

X-Y-Z generation, play, playgrounds, play materials

Kaynakça

• Akçay, Duygu – Özcebe, Hilal, “Okul Öncesi Eğitim Alan Çocukların ve Ailelerinin Bilgisayar Oyunu Oynama Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi”, Çocuk Dergisi, cilt 12, sayı 2, 2012. Aksoy, Ayşe Belgin - Dere Çiftçi, Hale, “Oyun Alanı Materyal ve Oyuncaklar”, Okul Öncesi Eğitimde Oyun, editör Ayşe Belgin Aksoy, Ankara, Hedef, 2015. Alat, Zeynep - Akgümüş, Özlem – Cavalı, Didem “Okul Öncesi Eğitimde Açık Hava Etkinliklerine Yönelik Öğretmen Görüş ve Uygulamaları”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 8, sayı 3, 2012. Başgöze, Pınar – Bayar, Nalan, “Eko Otellerden Hizmet Satın Alımında Kuşaklar Arası Farklılaşmalar Üzerine Bir Çalışma”, Sosyoekonomi, cilt 23, sayı 24, 2015. Baykoç Dönmez, Necate, Oyun Kitabı, İstanbul, Esin Yayınevi, 1992. Berg, Buruce L. – Lune, Howard, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, çeviri editörü Hasan Aydın, Konya, Eğitim Yayınevi, 2015. Binbaşıoğlu, Cavit, “Çocuk Eğitiminde Oyun”, Çağdaş Eğitim Dergisi, sayı 231, 1997. Büyüköztürk, Şener – Kılıç Çakmak, Ebru – Akgün, Özcan Erkan - Karadeniz, Şirin – Demirel, Funda, “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, 13. bs., Ankara, PegemAkademi, 2012. Cleland, Verity - Crawford, David - Baur, Louise - Hume, Clare – Timperio, Anne - Salmon, Jo, “A prospective examination of children’s time spent outdoors, objectively measured physical activity and overweight, Children’s time outdoors, activity and overweight”, International Journal of Obesity, sayı 32, 2008. Clements, Rhonda, “An investigation of the status of outdoor play”, Contemporary Issues in Early Childhood, cilt 5, sayı 1, 2004. Dawson, Catherine, Araştırma Yöntemlerine Giriş, çeviri editörü Asım Arı, Konya, Eğitim Yayınevi, 2015. Duman, Gökhan – Koçak, Nurcan, “Çocuk Oyun Alanlarının Biçimsel Özellikleri Açısından Değerlendirilmesi (Konya İli Örneği)”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, cilt 11, sayı 1, 2013. Erbay, Filiz – Durmuşoğlu Saltalı, Neslihan, “Altı Yaş Çocuklarının Günlük Yaşantılarında Oyunun Yeri ve Annelerin Oyun Algısı”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 13, sayı 2, 2012. Goodwin, Kristy, Dijital Dünyada Çocuk Büyütmek, çeviri Tülin Er, İstanbul, Aganta, 2018. Koçyiğit, Sezai – Başara Baydilek, Nisa, “Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Oyun Algılarının İncelenmesi”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 12, sayı 1, 2015. McCrindle, Mark - Wolfinger, Emily, The Abc of Xyz: Understanding the Global Generations, Avustralya, University of New South Wales, 2009. Özdemir, Nebi, Türk Çocuk Oyunları, Ankara, Akçağ Yayınları, 2006. Özyürek, Arzu - Gürleyik, Sevim, “Anne Babaların Okul Öncesi Dönem Çocukları İle Etkileşimlerinde Oyunun Yeri”, Journal of International Social Research, cilt 9, sayı 42, 2016. Poyraz, Hatice, Okul Öncesi Dönemde Oyun ve Oyuncak, Ankara, Anı Yayıncılık, 2003. TDK, Türk Dil Kurumu Sözlüğü, https://tdk.gov.tr/, 2019. Tuğrul, Belma, “Oyunun Gücü”, Okul Öncesi Eğitimde Oyun, editör Ayşe Belgin Aksoy, Ankara, Hedef, 2015. Tuğrul, Belma - Ertürk, Gözde - Özen Altınkaynak, Şenay – Güneş, Gökhan, “Oyunun Üç Kuşaktaki Değişimi”, The Journal of Academic Social Science Studies, sayı 27, 2014. Valentine, Gill - Kendrick, John, “Children’s outdoor play: Exploring parntal concerns about children’s safety and the changing nature of childhood”, Geoforum, cilt 28, sayı 2, 1997. Yıldırım, Ali – Şimşek, Hasan, Nitel Araştırma Yöntemleri, 2. bs., Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2000.