The Issue of Exceeding a Limit in Self-Defense in Terms of Supreme Court’s Decisions

Yıl 2014, , 131 - 170, 02.07.2014

İdris Ermeydan

https://doi.org/10.16947/fsmiad.13583

Öz

5237 numbered TCK’s 27/2 article decleare to sentence “if the limits of self-defence
is exceed due to an excusable excitement, fear or panic, the perpetrator shall not be punished”.
Self-Defence contains terms for the assult and the defence. Terms of the assult are;
existence of a assult, unfairness of assult, harm of legal right from assult, continuation
of assult. Terms of the defence are; obligation of defence, proportion between assult and defence, defence against assult and attacker. Obligatory proportionality principle between
the assult and the defence is investigated according to two parts as tools and benefits.
When the limits of self defence is exceed, unproportional usage of tool against attacker
or more valuable right is damaged due to defence of legal right and benefit. Yargıtay
determines terms of the limit of self defence as existence of a protected right, existence
of terms for assult, in exitence of terms for defence “proportionality” term should be
voilated in favor of advocacy, limits due to excusable excitement, fear or panic. Sentence
fo Beyond the limits of self defence that is taken from German law is revelation in 5237
numbered TCK.

Anahtar Kelimeler

Self-defence; Exceed a Limit; Terms; Proportionality; Panic and Fear; Supreme Court (Yargıtay)

Yargıtay Kararları Işığında Meşru Savunmada Sınırın Aşılması

Öz

5237 sayılı TCK’ nın 27/2 maddesi ile; “meşru savunmada sınırın aşılması mazur
görülebilecek bir heyecan, korku ve telaştan ileri gelmiş ise faile ceza verilmez.” hükmü
getirilmiştir. Meşru savunmanın saldırıya ve savunmaya ilişkin koşulları bulunmaktadır.
Saldırıya ilişkin koşulları; bir saldırının bulunması, saldırının haksız olması, saldırının
bir hakka yönelik olması ve saldırının halen mevcut olmasıdır. Savunmaya ilişkin koşullar
ise; savunmada zorunluluk bulunması, saldırı ile savunma arasında oran bulunması,
savunmanın saldırıya ve saldırana karşı yapılmasıdır. Saldırı ile savunma arasında bulunması
gereken orantılılık ilkesi araçlar ve yararlar bakımından olmak üzere iki kısımda incelenir.
Saldırana karşı aracın ölçülü kullanılmaması ya da savunulan meşru hak ve yarar
korunurken daha değerli bir hakkın zarara uğratılması halinde meşru savunmada sınırın
aşılması söz konusudur. Yargıtay, meşru savunmada sınırın aşılması koşullarını; korunacak
bir hakkın bulunması, saldırıya ilişkin koşulların var olması, savunmaya ilişkin koşullarda
“ölçülülük” şartının savunma lehine ihlal edilmesi, sınırın mazur görülebilecek
bir heyecan, korku ve telaştan ileri gelmesi olarak göstermiştir. Alman hukukundan alınan
meşru savunmada sınırın aşılması hükmü 5237 sayılı TCK da getirilen bir yeniliktir.

Anahtar Kelimeler

Meşru Savunma; Sınırın Aşılması; Koşullar; Orantılılık; Telaş ve Korku; Yargıtay

Kaynakça

• Artuk, Mehmet Emin- Gökçen, Ahmet – Yenidünya, Ahmet Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2012.
• Artuk, Mehmet Emin- Gökcen, Ahmet- Yenidünya, Ahmet Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2013.
• Centel, Nur – Zafer, Hamide – Çakmut, Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, 7. Baskı, İstanbul Beta Yayınevi, 2011.
• Demirbaş, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 8. Baskı, Seçkin Hukuk, Ekim 2012.
• Dönmezer Sulhi, Genel Ceza Hukuku Dersleri, İstanbul, Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları, 2013.
• Dönmezer Sulhi, Erman Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Genel Kısım Cilt 2, 8. Baskı, İstanbul, Filiz Kitapevi, 1983.
• Erem, Faruk, Türk Ceza Hukuk Genel Hükümler Cilt II, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1971.
• Ersan Aykut, Ceza Hukukunda Meşru Savunma ve Meşru Savunmada Sınırın Aşılması, İstanbul, XII Levha Yayınevi, 2013.
• Gökcen, Ahmet-Balcı, Murat, Kasten Öldürme Suçları, Ankara, Adalet Yayınevi, 2013.
• Hafızoğulları, Zeki – Özen, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 5. Baskı, Ankara, Us-A Yayınevi, 2012.
• Hakeri. Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 15. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2013.
• Hakeri, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2012.
• Hakeri, Hakan, Kasten Adam Öldürme Suçları, 2. Baskı, Ankara Seçkin Yayınevi, 2007.
• Haydar Erol, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 1 Cilt, Ankara Yayın Matbaacılık. İçel, Kayıhan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 5. Baskı, İstanbul, Beta Yayı- nevi, 2013.
• Kayıhan, Şaban, Hukukun Temel Kavramları, 4. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi. 2011.
• Koca, Mahmut, Üzülmez, İlhan, “Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması (Tck. M. 27)”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XI.