Öz
İmam-ı Gazâlî (öl. 1111) tarafından Farsça olarak te’lîf edilen Nasîhatü’l-Mülûk adlı
eser birçok farklı dile tercüme edilmiştir. Hem siyâsetnâme hem de nasîhâtnâme türüne
giren eser, dünya ve ahiret saadetine ulaştıracak temel ilke ve prensiplerle dönemin
hükümdar ve padişahlarına tavsiyelerde bulunur. Gazâlî bu eserinde bir taraftan ideâl
bir (devlet adamı, idareci) portresi resmederken, bir taraftan bu modeli devletin idarecisinden,
ta kapıkuluna dek her bireyine örnek teşkil edecek biçimde derli toplu bir halde
anlatmıştır.
Bu çalışmada, Nasîhatü’l-Mülûk adlı eserin Abdülcelîl b. Mollâ Cemîl (ö. 1734’ten
sonra) tarafından Türkçeye yapılan tercümesi tanıtılmış, sonra tercümenin muhtevası
hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca eserin tercüme yöntemi hakkında kısa izahlar yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Nasîhat-Mülûk Gazâlî Siyâsetnâme Nasîhatnâme Tercüme ve tercüme usulü
Kaynakça
- Adalıoğlu, Hasan Hüseyin, “Siyâsetnâmelerin Klasik Kaynakları”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c.5, s.2, Eskişehir, Aralık, 2004.
- Altay, Ahmet, “Klasik Dönem Osmanlı Siyâsetnâme Geleneğine Genel Bir Bakış”, Turkish Studies- International Periodical For The Language, Literature and History of Turkish or Turkic, vol. 6/3, Summer, 2011.
- Atalay, Bülent, “Türk Devlet Geleneğine Göre Devlet Adamlarında Bulunması Gereken Asgari Hususiyetler”, Türkler Ansiklopedisi, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları, 2002.
- Aydın, Hakkı, “İslam Hukuku, Devlet ve Ahkâm-ı Sultaniye İlişkisi”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, v/2, Sivas, 2001.
- Ayverdi, İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul, Kubbealtı Yayınları, 2005.
- Bizbirlik, Alpay, “Kroniklerde Osmanlı Devleti Yöneticilerine Yapılan Eleş- tiriler Üzerine (Başlangıçtan XVI. Yüzyılın Sonuna Kadar)”, Bilig, s. 31, Güz, 2004.
- Canatan, Kadir, İslam Siyaset Düşüncesi ve Siyâsetnâme Geleneği, Doğu Kitabevi, 2014.
- Çağrıcı, Mustafa, “Adâlet”, DİA, c. 1, İstanbul, 1988.
- Çantay, Hasan Basri, Kur’an- ı Hâkim ve Meal- i Kerim, İstanbul, Risale Yayınları, 2011.
- Çamalan, Ahmet, “Osmanlı Siyasetnamelerine Göre sonun Başlangıcı Sebepler ve Çözüm Önerileri”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2006.
- Demircioğlu, Cemal, “19. Yüzyıl Sonu Türk Edebiyatında ‘Tercüme’ Kavramı”, Journal of Turkish Studies / Türklük Bilgisi Araştırmaları, c. XXVII, 2003.
- Ergan, Nevin Güngör, “Siyasetnamelerimizde Çizilen “Devlet Adamı” Portresinin Temel Özellikleri”, Bilig, s. 8, 1998.
- Esen, B. N., “Devlet Adamlarına Öğütler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 26, s. 3, Ankara, 1969.
- Fazlıoğlu, İhsan, “Osmanlı Dönemi ‘Bilim’ Alanındaki Türkçe Telif ve Tercüme Eserlerin Türkçe Oluş Nedenleri ve Bu Eserlerin Dil Bilincinin Oluşmasındaki Yeri ve Önemi”, Kutadgu Bilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, s. 3, Mart, 2003.
- Günaydın, Yusuf Turan, “Gazâlî Tercümeleri: Osmanlı Devri ve 1928 sonrası İçin Bir Bibliyografya Denemesi”, Dîvân Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, s. 30, 2011/1.
Öz
Nasihatü’l Mülûk, which was written in Persian by Imam al-Ghazzali (d. 1111) has
been translated in many languages. This book can be considered as both political treatise
and advisor.This book advice to emperors and sovereigns advice basic principles and
elements to be happy in both life and afterlife. Gazali creates ideal emperor model on the
other hand he defines this model to persons who lord, soldier or even a normal person. He
gives a role model to these persons.
In this study, the translation of Nasihatü’l Mülûk which is translated by Abdülcelîl
b. Mollâ Cemîl (d. after 1734) is presented and then the information of content is given.
Also the technique used for translation is briefly inrroduced.
Anahtar Kelimeler
Ghazzali Nasihatü’l-Mülûk Nasihatname Siyasetname Translation and Translation Methods
Kaynakça
- Adalıoğlu, Hasan Hüseyin, “Siyâsetnâmelerin Klasik Kaynakları”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c.5, s.2, Eskişehir, Aralık, 2004.
- Altay, Ahmet, “Klasik Dönem Osmanlı Siyâsetnâme Geleneğine Genel Bir Bakış”, Turkish Studies- International Periodical For The Language, Literature and History of Turkish or Turkic, vol. 6/3, Summer, 2011.
- Atalay, Bülent, “Türk Devlet Geleneğine Göre Devlet Adamlarında Bulunması Gereken Asgari Hususiyetler”, Türkler Ansiklopedisi, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları, 2002.
- Aydın, Hakkı, “İslam Hukuku, Devlet ve Ahkâm-ı Sultaniye İlişkisi”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, v/2, Sivas, 2001.
- Ayverdi, İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul, Kubbealtı Yayınları, 2005.
- Bizbirlik, Alpay, “Kroniklerde Osmanlı Devleti Yöneticilerine Yapılan Eleş- tiriler Üzerine (Başlangıçtan XVI. Yüzyılın Sonuna Kadar)”, Bilig, s. 31, Güz, 2004.
- Canatan, Kadir, İslam Siyaset Düşüncesi ve Siyâsetnâme Geleneği, Doğu Kitabevi, 2014.
- Çağrıcı, Mustafa, “Adâlet”, DİA, c. 1, İstanbul, 1988.
- Çantay, Hasan Basri, Kur’an- ı Hâkim ve Meal- i Kerim, İstanbul, Risale Yayınları, 2011.
- Çamalan, Ahmet, “Osmanlı Siyasetnamelerine Göre sonun Başlangıcı Sebepler ve Çözüm Önerileri”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2006.
- Demircioğlu, Cemal, “19. Yüzyıl Sonu Türk Edebiyatında ‘Tercüme’ Kavramı”, Journal of Turkish Studies / Türklük Bilgisi Araştırmaları, c. XXVII, 2003.
- Ergan, Nevin Güngör, “Siyasetnamelerimizde Çizilen “Devlet Adamı” Portresinin Temel Özellikleri”, Bilig, s. 8, 1998.
- Esen, B. N., “Devlet Adamlarına Öğütler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 26, s. 3, Ankara, 1969.
- Fazlıoğlu, İhsan, “Osmanlı Dönemi ‘Bilim’ Alanındaki Türkçe Telif ve Tercüme Eserlerin Türkçe Oluş Nedenleri ve Bu Eserlerin Dil Bilincinin Oluşmasındaki Yeri ve Önemi”, Kutadgu Bilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, s. 3, Mart, 2003.
- Günaydın, Yusuf Turan, “Gazâlî Tercümeleri: Osmanlı Devri ve 1928 sonrası İçin Bir Bibliyografya Denemesi”, Dîvân Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, s. 30, 2011/1.
Ayrıntılar
| Bölüm | Araştırmalar ve İncelemeler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Haziran 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Sayı: 7 - Bahar |
