From 16th Century to 21th Century Sheik Yahya Efendi Lodge Complex

Yıl 2016, Sayı: 8 - Güz, 1 - 23, 27.12.2016

M. Gül Akdeniz Hande Erdoğan

https://doi.org/10.16947/fsmia.281672

Öz

With the development of Islamic sufism, dervish orders increased in time. Eventually

with the need of space for social activities, the dervish lodges and complexes emerged. In

the Ottoman time, dervish lodges were very effective establishments. During the constitution

of the Turkish Republic, these lodges which had become degenerated were closed.

In time, some of the buildings demolished, others have undergone restorations and were

partially preserved. Sheik Yahya Efendi Lodge Complex at issue, is studied with a historical

aspect, the building complex is tried to be defined by the use of scarce archive records

and survey drawings.

Anahtar Kelimeler

Dervish order, dervish lodge, tomb, Sheik Yahya Efendi

16. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Şeyh Yahya Efendi Tekkesi

Öz

Tasavvuf düşüncesi ile birlikte gelişen tarikatlara zamanla duyulan ihtiyaç sonucu

tekkeler (tarikat yapıları) ortaya çıkmıştır. Özellikle Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde

toplumun çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak üzere ortaya çıkan ve devletin gelişiminde

oldukça etkili olan tekke ve tarikatlar, Cumhuriyet Dönemine gelindiğinde işlevsel

görevlerini yitirdikleri düşüncesiyle kaldırılmışlardır. Osmanlı Döneminde önemli değişiklikler

geçirerek Cumhuriyet Dönemine ulaşan çoğu tekkelerin kapatılması neticesinde

bu yapılardan bazıları yok olmuş, bazıları onarılarak ve köklü değişiklikler geçirerek

günümüze ulaşmıştır.

Günümüzde cami olarak kullanılan Şeyh Yahya Efendi Tevhidhanesi’nin bir parçası

olduğu Şeyh Yahya Efendi Külliyesi’nin (Tekkesi’nin) kuruluşundan bugüne kadar geçirdiği

fiziksel değişiklikler ve tarihsel süreç, eldeki veriler elverdiği ölçüde incelenerek

ortaya konmaya çalışılmıştır. Yazılı ve görsel malzemelerden (eski-yeni fotoğraf ve rölövelerden)

yararlanılarak külliye yapılarının geçirmiş olduğu değişiklikler yanında günümüzdeki

mimari durumları ele alınarak tanımlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tarikat, tekke, türbe, Şeyh Yahya Efendi

Kaynakça

• Altınsapan, Erol, Anadolu’da Tarikat Yapılarına Bakış (13-15.yy), Eskişehir,
• T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2003.