A Research on the Novel Gölgeler ve Hayaller Şehrinde by Murat Gulsoy with Reference to the Orientalism Theory of Edward W. Said

Yıl 2020, Sayı: 15, 159 - 180, 25.06.2020

Emine Ayan

https://doi.org/10.16947/fsmia.758052

Öz

Orientalism, shaped by the dialogue between the West and the Eastern civilization,
is a Western-oriented epistemological approach based on the forms of the West’s uptake
of the East. It is seen that orientalism, which has attracted attention as an institutional
field of information for centuries, has turned into a form of theoretical discourse formed
by texts in a fictional atmosphere rather than being an institutional field with the
book of Orientalism Western Conceptions of the Orient of Edward W. Said published
in 1978. Said, based on the philosophy of Michel Foucault, that knowledge is not an
objective but producible phenomenon and that it has a close relationship with power, deconstructs
the orientalist approach of the West, which is focused solely on its imperialist
performance. What makes Said different from the previous orientalists is that he defends
that orientalism is a discourse formed as a part of the narrative in a fictional plane, just
like a narrative, by making the West and the East necessary for each other with the effect
of the humanist worldview he adopted.
In this study, the novel called Gölgeler ve Hayaller Şehrinde (2014) of Murat Gülsoy
(1967), one of the prominent writers of today’s Turkish literature, will be subjected to
a theoretical analysis and in the context of orientalism, the position of the author in the
postmodern narrative tradition will be determined.

Anahtar Kelimeler

Orientalism, Edward W. Said, postmodernism, Murat Gülsoy, Gölgeler ve Hayaller Şehrinde

Edward W. Said’in Oryantalizm Kuramından Hareketle Murat Gülsoy’un Gölgeler ve Hayaller Şehrinde Romanı Üzerine Bir İnceleme

Öz

Batı ile Doğu medeniyeti arasındaki diyaloji ile şekillenen oryantalizm, Batı’nın Doğu’yu
alımlama biçimlerine dayanan Batı odaklı epistemolojik bir yaklaşımdır. Yüzyıllar
boyunca kurumsal bir bilgi alanı olarak dikkat çeken oryantalizmin, Edward W. Said’in
1978 yılında yayımladığı Şarkiyatçılık Batı’nın Şark Anlayışları adlı kitabı ile kurumsal
bir alan olmaktan çıkıp kurgusal bir atmosferde metinler aracılığıyla şekillenen kuramsal
bir söylem biçimine dönüştüğü görülür. Michel Foucault’nun bilginin nesnel değil üretilebilir
bir olgu olduğu ve iktidarla yakın bir ilişki içinde bulunduğu felsefesinden yola
çıkan Said, Batı’nın salt emperyalist edimine odaklı oryantalist yaklaşımını yapı sökümüne
uğratır. Said’i kendisinden önceki oryantalistlerden farklı kılan, benimsediği hümanist
dünya görüşünün etkisiyle Batı ile Doğu’yu birbiri için gerekli kılarak oryantalizmin tıpkı
bir anlatı gibi kurgusal bir düzlemde anlatının bir parçası olarak şekillenen bir söylem
olduğunu savunmasıdır.
Bu çalışmada günümüz Türk edebiyatının öne çıkan yazarlarından biri olan Murat
Gülsoy’un (1967) Gölgeler ve Hayaller Şehrinde (2014) adlı romanı kuramsal bir analize
tabi tutulacak ve oryantalizm bağlamında yazarın postmodern anlatı geleneği içerisindeki
konumu belirlenecektir.

Anahtar Kelimeler

Oryantalizm, Edward W. Said, postmodernizm, Murat Gülsoy, Gölgeler ve Hayaller Şehrinde

Kaynakça

• Ahmet Mithat Efendi, Beşir Fuat, yay. haz. B. Dervişcemaloğlu, İstanbul, Dergâh Yayınları, 2017. Ak, Eray, “Edebiyat Devasa Bir Saray Gibidir”, Cumhuriyet Kitap Eki, 1447, 2017. Ayan, Emine, “Edward W. Said’in Oryantalizm Kuramından Hareketle Postmodern Türk Romanlarında Oryantalist Temsiller Üzerine Bir İnceleme”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi, Adana, 2018. Baloğlu, Ayda, “Ve Ateş Bizi Tüketiyor Herkes Kendi Talihinin Mimarıdır”, Paros, 2019. Bulut, Yücel, “Oryantalizm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, cilt 33, İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2007. __________, Oryantalizmin Kısa Tarihi, İstanbul, Küre Yayınları, 2014. Foucault, Michel, Bilginin Arkeolojisi, çev. V. Urhan, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 2014. __________, Hapishanenin Doğuşu, çev. M. A. Kılıçbay, Ankara, İmge Yayınları, 2017. Gülsoy, Murat, Gölgeler ve Hayaller Şehrinde, İstanbul, Can Yayınları, 2014. __________, Büyübozumu: Yaratıcı Yazarlık Kurmacanın Bilinen Sırları ve İhlal Edilebilir Kuralları, yay. haz. M. Çevikdoğan, İstanbul, Can Yayınları, 2019. __________, Gölgeler ve Hayaller Şehrinde, http://trdergisi.com/golgeler- ve-hayaller-sehrinde/, [Erişim Tarihi: 31.03.2020]. İnci, Handan, “Bugünün Gözüyle Ahmet Mithat”, Kitap-lık, 165, 2013. __________, “Gölgeler ve Hayaller Şehrinde”, Murat Gülsoy: Edebiyatta 30. Yıl Basında Yazılanlar içinde, İstanbul, Can Yayınları, 2014. Okay, Orhan, Beşir Fuad İlk Türk Pozitivist ve Natüralisti, İstanbul, Hareket Yayınları, 1969. Oral, Sibel, “Murat Gülsoy’dan Gölgeler ve Hayaller Şehrinde”, Cumhuriyet Kitap, 1261, 2014. Öztunç, Mehmet, “Murat Gülsoy ile Söyleşi”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 759, 2015. Said, Edward Wadie, Şarkiyatçılık/Batı›nın Şark Anlayışları, çev. B. Ülner, İstanbul, Metis Yayınları, 2013. Sıralar, Atahan, Murat Gülsoy: Edebiyatta 30. Yıl Basında Yazılanlar, İstanbul, Can Yayınları, 2019.