Suriye İç Savaşındaki Afganlılar: İran Hazara Fatımiyyun Tugayı

Yıl 2020, Sayı: 16, 71 - 132, 29.12.2020

Mehmet Erkan Kıllıoğlu

https://doi.org/10.16947/fsmia.849090

Öz

Eski Sovyet Cumhuriyetlerinde bağımsızlık sonrası dönemde iktidarda kalmaya devam
eden Sovyet Nomenklatura sisteminin bakiyesi olan kadroları tasfiye etmek için
başlatılan Renki Devrimler’in yansımaları ilk olarak Arap Baharı olayları kapsamında
Tunus’ta ortaya çıktı. Tunus’ta başlayan bu istikrarsızlık dalgası 2011 yılında Suriye’ye
de ulaştı. Ülkede başlayan halk ayaklanması baskıcı Esed rejiminin geleceğini tehlikeye
soktu; rejimin yönetme gücünün kaybolmaya başlaması sonucunda Esed rejimi özellikle
kırsal bölgelerde kontrolü kaybetti. Suriye rejiminin Ortadoğu’daki en önemli destekçilerinden
birisi olan İran ülkedeki bu kötü gidişatı durdurmak için Esed rejimine örtülü
destek sağlamaya başladı. Bu destek sayesinde İran, Irak ve Suriye’den geçerek Lübnan’da
Akdeniz’e ulaşan kara köprüsünün varlığını güvenceye almaya çalışıyordu. Ancak
Suriye muhalefetinin başarısı Esed rejimi ile İran’ın kara köprüsünü tehdit ediyordu.
İran’ın kurduğu bu kara köprüsü stratejik açıdan hayati önemde idi çünkü bu yolla İran,
İsrail’i Lübnan ve Filistin’de meşgul eden kendisine yakın gruplara personel ve malzeme
desteği sağlayabiliyordu. Ancak İran’ın sağladığı örtülü destek yeterli olmadı. Bunun
üzerine İran Suriye’deki dahlini arttırmak ve Devrim Muhafızları ve Kudüs Gücü gibi
resmi güçlerini seferber etmek zorunda kaldı. Bu resmi güçlere ek olarak, İran Şii gönüllüleri de seferber etme yoluna gitti. İran, Irak’ta bir hava saldırısı sırasında öldürtülen
Kasım Süleymani tarafından geliştirilen ve İran dışındaki başka ülkelerden devşirilen
Şii gönüllülerin İran adına vekâlet savaşlarında kullanılması stratejisi kapsamında, Afganistan’ın
sahipsiz topluluklarından birisi olan Afgan Hazaraları Suriye’de kendi namına
savaştırmaya başladı.

Anahtar Kelimeler

Hazaralar, Fatimiyyun Tugayı, Afganistan

Afghans in Syrian Civil War: Iran’s Hazara Fatemiyoun Division

Öz

Because of the unwanted effects of Color Revolutions that shook the former Soviet
Republics, which aims to topple remnants old Soviet Nonemclatura system, Arap Spring
incidents first broke in Tunisia. That wave of unrest reaches to Syria in 2011. The popular
unrest in Syria puts the existing oppressiand Al-Assad’s government in close danger. As
Esed’s regime power and the ability to governing the country began to erode, Al-Assad’s
government lose control in the country, especially in the rural countryside. In order to
stop that negative pattern, Iran, one the top supporter of the Syrian Baathist Regime, take
the initiative and provide meaningful but covert support. With the help of that support
Iran tried to ensure existence of the land bridge, passing througt Iraq to Syria and then reaches
to Mediterranean in Lebanon. But growing success and performence of the Syrian
Opposition put existence of Syrian Regime and Iran’s Land Bridge in danger. This Land
Bridge is strategically important because with the help of that land bridge Iran can provide
personel and material support to allied factions which are disturbing Israel in Lebanon
and Palestine and keeps Israel busy. As it turned out that this covert support would not
be enough, Iran was forced to decide to take advantage of the official forces such as the
Iranian Revolutionary Guards and the Quds Force. Other than offical organizations Iran
implements the strategy of using the Shiite volunteers recruited from other countries other
than Iran in the proxy wars. Strategy of using Shia volunteers in proxy wars developed
by Kasım Süleymani, who was killed during an air attack in Iraq. The Afghan Hazaras,
one of the most exploited communities of the Afghanistan, started to fight on the behalf
of Iran.

Anahtar Kelimeler

Hazaras, Fatemiyoun Division, Afghanistan

Kaynakça

• Afganistan Ülke Raporu, Kabil, T.C. Kabil Büyükelçiliği, Ticaret Müşavirliği, 2017.
• Akpınar, Turgut, “Arminius Vambery”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 42, İstanbul, 2012.
• Al-Jaffal, Omar, ‘Iraqi Shiites Join Syria War’, Al-Monitor, 29 Ekim 2013.