Erkeksi Davranış Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2020, Sayı: 16, 339 - 357, 29.12.2020

Hakan Sarıçam Aykut Sığın

https://doi.org/10.16947/fsmia.849195

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, Erkeksi Davranış Ölçeği’nin (EDÖ) üniversite öğrencilerinde
geçerlik ve güvenirliğini sınamak ve bunun yanında, ölçeğin psikometrik özelliklerini
incelemektir. Araştırmada çalışma grubunu yaşları 18 ile 41 arasında olan toplamda 602
üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Açıklayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre Erkeksi
Davranış Ölçeği’nin Türkçe formunun orijinal halindeki gibi dört boyuta sahip olduğu
ve bu modelin ölçtüğü özellikle ilgili toplam varyansın %56.50’sini açıkladığı anlaşılmıştır.
Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucu ölçeğin uyum iyiliği değerleri χ²/sd=2.56, RMSEA=.
072, CFI=.92, GFI=.90, IFI=.92, NNFI=.90 ve SRMR=.072 şeklinde hesaplanmıştır.
Bunun yanı sıra, madde faktör yükleri .40 ile .77 arasında sıralanmaktadır. Ölçüt
bağıntılı geçerlik çalışmasında Erkeksi Davranış Ölçeği ile Bem Cinsiyet Rolleri Ölçeği
arasında pozitif ilişkiler saptanmıştır. Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı Başarıya Adanma
alt boyutu için α=.84; Kısıtlı Duygusallık alt boyutu için α=.77; Kısıtlanmış Sevgi alt boyutu için α=.80; Abartılı Özgüven ve Kontrol alt boyutu için α=.73 ve ölçeğin bütünü
için α=.81 olarak tespit edilmiştir. Düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları .41
ile .68 arasında değişiklik göstermektedir. Sonuç olarak, Erkeksi Davranış Ölçeği’nin yetişkin
Türklerde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Erkeklik, erkeksi davranış, geçerlik, güvenirlik

The Adaptation of the Masculine Behavior Scale to the Turkish Culture: A Validity and Reliability Study

Öz

The aim of the current study is to test the reliability and validity of the Masculine
Behavior Scale (MBS) with Turkish university students and to check out its psychometric
values. The participants were selected among a total of 602 university students aged from
18 to 41. In Explanatory Factor Analysis, it was revealed that the Turkish form of Masculine
Behavior Scale had four-dimensions like the original instrument and this model
explained 56.50% of total variance related to the attribute it measured. In Confirmatory
Factor Analysis, fit index values were calculated as χ²/df=2.56, RMSEA=.072, CFI=.92,
GFI=.90, IFI=.92, NNFI=.90, and SRMR=.072. Additionally, factor loadings lined up between
.40 and .77. In the concurrent validity, Masculine Behavior Scale had positive significant
relationships with Bem Sex Roles Inventory. Cronbach alpha internal consistency
coefficient was attained as α=.84 for Success Dedication subscale, α=.77 for Restrictive
Emotionality subscale, α=.80 for Inhibited Affection subscale, α=.73 for Exaggerated
Self-reliance subscale, α=.81 for whole scale. Corrected item-total correlations lined up
between .41 and .68. In conclusion, these findings indicated that Masculine Behavior
Scale could be used with Turkish adults as a valid and reliable assessment instrument.

Anahtar Kelimeler

Masculinity, masculine behavior, validity, reliability

Kaynakça

• Alper, R., Spor Bilimlerinde Uygulamalı İstatistik, Ankara, Nobel Akademik, 2006.
• Bal, M. D., “Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Genel Bakış”, Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1, 1, 2014.
• Basilevsky, A., Statistical Factor Analysis and Related Methods: Theory and Applications, John Wiley & Sons, Inc, 1994. doi: 10.1002/9780470316894.