BibTex RIS Kaynak Göster

Chaghatai Turkish Translation of the Kalila and Dimna by Molla Muhammed Timur

Yıl 2013, Sayı: 2 - Güz, 85 - 99, 18.12.2013

Feyzi Çimen

Öz

İn this article, the Chagatai translation of Kalila and Dimna, written by Molla Muhammed
Timur in Kashgar in 1131 (1718-19) will be introduced and different copies of
the text will be compared. The original name of the work is Âŝâru’l-imâmiye. Âŝâru’limâmiye
originally based on the Persian translation of Kalila and Dimna, Envâr-i Süheylī
by Kāshifī. There are two copies of this work: One is in the Library of Leiden University
at 6269. The other is in The Science Academy of Uzbekistan in the Manuscript Part of
The Institute of Ebu Rayhan Biruni Oriental Studies at P11307.

Anahtar Kelimeler

Molla Muhammed Timur; Chagatai Turkish; Kalila and Dimna; Âŝâru’l- İmâmiye; Envār-ı Süheylī

Kaynakça

  • Adamovıc M., Kelile ü Dimne. Türkische Handschrift T. 189 der Forschungsbibliothek Gotha : Hildesheim, 1994. Âŝâru’l-imâmiye , Leiden Üniversitesi Kütüphanesi Yazma Eserler Bölümü, 6269, Leiden, Hollanda. Atıf Mehmed, Kaşgar tarihi: Bâis-i Hayret Ahvâl-i Garibesi , haz. Prof. Dr. İsmail Aka, Vehbi Günay, Cahit Telci, Eysi Kitap ve Yayın, Kırıkkale, 1998. Aykut Sait, Beydebâ-İbnü’l-Mukaffa Kelîle ve Dimne , Şûle Yayınları, İstanbul, 2011. Azak Hülya, İbnu’l-Mukaffa’nın Kelile ve Dimne’si İle La Fontaine’nin Fabllarının Karşılaştırılması , Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Erzurum, 1991. Bakan Semra, Kelile ve Dimne’de Yer Alan Masalların Dini ve Ahlakî Eğitime Katkıları , Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Erzurum, 2006. Buharayī Mirza Şems, Tarih-i Buhara Hokand ve Kaşgar, ; Mukaddime, Tashih, Tahkik, Muhammed Ekber Aşık, Tahran, 1377/1998. Bülbül Tuncay, Hümâyûn-Nâme İnceleme-Tenkitli Metin , Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Doktora Tezi] Ankara, 2009. Çatıkkaş M. Ata, Ahmet Midhat’ın Kelile ve Dimne Tercümesi: Hulasa-i Hümayunname , Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999. Doğrul Ömer Rıza, Kelile ve Dimne/Beydeba , Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1985. Eşit Sultan, Kelile ve Dimne Çevirisi Türk Dil Kurumu Nüshası (Dil Bilgisi Özellikleri, Metin, Sözlük) , Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Mersin, 2010. Karaismailoğlu Adnan, “Kelîle ve Dimne”, C. XXV, TDVİA , Diyanet Vakfı Neşriyatı, İstanbul, 2002. Kelīle ve Dimne, Özbekistan Fenler Akademisi, Ebu Rayhan Birūnī Şarkşinaslık Enstitüsü, Yazma Eserler Bölümü, P11307, Taşkent, Özbekistan. Ord. Prof. Dr A. Zeki Velidī Togan, Bugunkü Türk İli Türkistan ve Yakın Tarihi , Enderun Kitabevi, (2. baskı) İstanbul, 1981. Prof. Dr. Mehmet Saray, Doğu Türkistan tarihi : Başlangıçtan 1878’e kadar, Doğu Türkistan Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998. Schmidt Jan, Catalogue of Turkish Manuscripts in the Library of Leiden University and Other Collections in the Netherlands: Comprising the Acquisitions of Turkish Manuscripts in the Seventeenth and Eighteenth Centuries , Leiden, 2002. Semenova A. A., Sobraniye Vestoçnih Rukopisey Akademi Nauk Uzbekskoy
  • SSR (11 cilt), Taşkent, Özbekistan, 1952-1987. Tezcan Semih, “Kelile ve Dimne”, Türk Dilleri Araştırmaları:, C. 9, s. 5-15.
  • İstanbul, 1999. Tezcan Semih, “Manzum Kelile ve Dimne Üzerine Notlar”, Türk Dilleri
  • Araştırmaları , C. 6, s.81-121. İstanbul, 1996. Tezcan Semih, “Mes’ûd ve XIV. Yüzyıl Türk Edebiyatı Üzerine Yeni Bilgiler”, Türk Dilleri Araştırmaları, C. V, Simurg Yayınları, s. 65-84. Ankara, 1995. Topaloğlu Bekir-Hayreddin Karaman, Kelile ve Dimne (Tercüme ve Metin), Nesil Yayınları, İstanbul, 1990. Toska Zehra, “Kelile ve Dimne’nin Türkçe Çevirileri”, Türklük Bilgisi Araştırmaları , c. 355-380. Harvard, 1991. Toska Zehra, Türk Edebiyatında Kelile ve Dimne Çevirileri ve Kul Mesud
  • Çevirisi (2 cilt), İstanbul, Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Doktora Tezi] İstanbul, 1989. Yazar Sadık, Anadolu Sahası Klasik Türk Edebiyatında Şerh ve Tercüme Geleneği , İstanbul, Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayımlanmamış Doktora Tezi] İstanbul, 2011.

Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi

Yıl 2013, Sayı: 2 - Güz, 85 - 99, 18.12.2013

Feyzi Çimen

Öz

Bu makalede Molla Muhammed Timur tarafından 1131 (1718-19) tarihlerinde Kaşgar’da
kaleme alınan Çağatayca Kelile ve Dimne tercümesi tanıtılıp söz konusu metnin
nüshaları karşılaştırılacaktır. Eserin özgün adı Âŝâru’l-imâmiye’dir. Âŝâru’l-imâmiye de
kaynak olarak Kelile ve Dimne’nin Farsça tercümesi olan ve Kaşifi tarafından kaleme
alınan Envâr-i Süheylī’ye dayanmaktadır. Hollanda Leiden Üniversitesi Kütüphanesi
6269’da ve Özbekistan Fenler Akademisi Ebu Rayhan Biruni Şarkşinaslık Enstitüsü Yazma
Eserler Bölümü P11307’de kayıtlı olmak üzere iki nüshası vardır.

Anahtar Kelimeler

Molla Muhammed Timur; Çağatay Türkçesi; Kelile ve Dimne; Âŝâru’l-İmâmiye; Envār-ı Süheylī

Kaynakça

  • Adamovıc M., Kelile ü Dimne. Türkische Handschrift T. 189 der Forschungsbibliothek Gotha : Hildesheim, 1994. Âŝâru’l-imâmiye , Leiden Üniversitesi Kütüphanesi Yazma Eserler Bölümü, 6269, Leiden, Hollanda. Atıf Mehmed, Kaşgar tarihi: Bâis-i Hayret Ahvâl-i Garibesi , haz. Prof. Dr. İsmail Aka, Vehbi Günay, Cahit Telci, Eysi Kitap ve Yayın, Kırıkkale, 1998. Aykut Sait, Beydebâ-İbnü’l-Mukaffa Kelîle ve Dimne , Şûle Yayınları, İstanbul, 2011. Azak Hülya, İbnu’l-Mukaffa’nın Kelile ve Dimne’si İle La Fontaine’nin Fabllarının Karşılaştırılması , Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Erzurum, 1991. Bakan Semra, Kelile ve Dimne’de Yer Alan Masalların Dini ve Ahlakî Eğitime Katkıları , Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Erzurum, 2006. Buharayī Mirza Şems, Tarih-i Buhara Hokand ve Kaşgar, ; Mukaddime, Tashih, Tahkik, Muhammed Ekber Aşık, Tahran, 1377/1998. Bülbül Tuncay, Hümâyûn-Nâme İnceleme-Tenkitli Metin , Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Doktora Tezi] Ankara, 2009. Çatıkkaş M. Ata, Ahmet Midhat’ın Kelile ve Dimne Tercümesi: Hulasa-i Hümayunname , Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999. Doğrul Ömer Rıza, Kelile ve Dimne/Beydeba , Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1985. Eşit Sultan, Kelile ve Dimne Çevirisi Türk Dil Kurumu Nüshası (Dil Bilgisi Özellikleri, Metin, Sözlük) , Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Mersin, 2010. Karaismailoğlu Adnan, “Kelîle ve Dimne”, C. XXV, TDVİA , Diyanet Vakfı Neşriyatı, İstanbul, 2002. Kelīle ve Dimne, Özbekistan Fenler Akademisi, Ebu Rayhan Birūnī Şarkşinaslık Enstitüsü, Yazma Eserler Bölümü, P11307, Taşkent, Özbekistan. Ord. Prof. Dr A. Zeki Velidī Togan, Bugunkü Türk İli Türkistan ve Yakın Tarihi , Enderun Kitabevi, (2. baskı) İstanbul, 1981. Prof. Dr. Mehmet Saray, Doğu Türkistan tarihi : Başlangıçtan 1878’e kadar, Doğu Türkistan Vakfı Yayınları, İstanbul, 1998. Schmidt Jan, Catalogue of Turkish Manuscripts in the Library of Leiden University and Other Collections in the Netherlands: Comprising the Acquisitions of Turkish Manuscripts in the Seventeenth and Eighteenth Centuries , Leiden, 2002. Semenova A. A., Sobraniye Vestoçnih Rukopisey Akademi Nauk Uzbekskoy
  • SSR (11 cilt), Taşkent, Özbekistan, 1952-1987. Tezcan Semih, “Kelile ve Dimne”, Türk Dilleri Araştırmaları:, C. 9, s. 5-15.
  • İstanbul, 1999. Tezcan Semih, “Manzum Kelile ve Dimne Üzerine Notlar”, Türk Dilleri
  • Araştırmaları , C. 6, s.81-121. İstanbul, 1996. Tezcan Semih, “Mes’ûd ve XIV. Yüzyıl Türk Edebiyatı Üzerine Yeni Bilgiler”, Türk Dilleri Araştırmaları, C. V, Simurg Yayınları, s. 65-84. Ankara, 1995. Topaloğlu Bekir-Hayreddin Karaman, Kelile ve Dimne (Tercüme ve Metin), Nesil Yayınları, İstanbul, 1990. Toska Zehra, “Kelile ve Dimne’nin Türkçe Çevirileri”, Türklük Bilgisi Araştırmaları , c. 355-380. Harvard, 1991. Toska Zehra, Türk Edebiyatında Kelile ve Dimne Çevirileri ve Kul Mesud
  • Çevirisi (2 cilt), İstanbul, Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayınlanmamış Doktora Tezi] İstanbul, 1989. Yazar Sadık, Anadolu Sahası Klasik Türk Edebiyatında Şerh ve Tercüme Geleneği , İstanbul, Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayımlanmamış Doktora Tezi] İstanbul, 2011.
Toplam 5 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırmalar ve İncelemeler
Yazarlar

Feyzi Çimen

Yayımlanma Tarihi 18 Aralık 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Sayı: 2 - Güz

Kaynak Göster

APA Çimen, F. (2013). Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan Ve Toplum Bilimleri Dergisi(2), 85-99.
AMA Çimen F. Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. Aralık 2013;(2):85-99.
Chicago Çimen, Feyzi. “Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile Ve Dimne Tercümesi”. FSM İlmi Araştırmalar İnsan Ve Toplum Bilimleri Dergisi, sy. 2 (Aralık 2013): 85-99.
EndNote Çimen F (01 Aralık 2013) Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi 2 85–99.
IEEE F. Çimen, “Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi”, FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, sy. 2, ss. 85–99, Aralık 2013.
ISNAD Çimen, Feyzi. “Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile Ve Dimne Tercümesi”. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi 2 (Aralık 2013), 85-99.
JAMA Çimen F. Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. 2013;:85–99.
MLA Çimen, Feyzi. “Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile Ve Dimne Tercümesi”. FSM İlmi Araştırmalar İnsan Ve Toplum Bilimleri Dergisi, sy. 2, 2013, ss. 85-99.
Vancouver Çimen F. Molla Muhammed Timur’un Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. 2013(2):85-99.
 Kapak Resmi İndir