PARATHİON METHYL (İNSEKTİSİT)’İN Barbus rajanorum mystaceus (HECKEL,1843) ÜZERİNDEKİ GENOTOKSİK ETKİSİNİN ERİTROSİT MİKRONUKLEUS TESTİ İLE BELİRLENMESİ

Yıl 2005, Cilt: 4 Sayı: 1, 72 - 76, 29.12.2005

Ömer Yılayaz

Öz

Bu
Çalışmada Organofosforlu İnsektisitlerden biri olan parathion methyl’in Barbus rajanorum mystaceus üzerindeki
genotoksik etkisinin belirlenmesine çalışılmıştır. Bunun için eritrosit
mikronukleus testi kullanıl-mıştır. Çalışmada 96 saat süreyle 125, 150, 175,
200, 225 ppm’lik dozlarda parathion methyl’e maruz bırakı-lan 24 adet Barbus rajanorum mystaceus bireyinin
kanındaki eritrositlerde mikronukleus oluşum frekansları hesaplanmıştır.
Sonuçta en yüksek mikronukleus frekansı %2.65 ile 225 ppm’lik doza maruz
bırakılan Barbus  rajanorum mystaceus bireylerinde tespit
edilmiş ve doz artışına bağlı olarak mikronukleuslu eritrosit sayısında artma
olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mikronukleus Testi, Genotoksik Etki, Parathion Methyl, B. rajanorum Mystaceus

Kaynakça

• 1. Tuncer, E. Tarımsal İlaçların Çevre Kirliliği Üzerine Etkileri ve Alınması Gereken Önlem-ler. T.C. Tarım Bakanlığı Zir. Müc. ve Kar. Gen. Müd. Basılmamış Seminer Notları,Sivas, 5s.(1987).
• 2. Toros,S., Maden,S. Tarımsal savaşın Yöntem ve İlaçları. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları,No: 1222, Ders Kitabı No:352, Ankara.(1991).
• 3. Tardriff, R.G. Methods to Assess Adverce Effects of Pesticides on Non–Target Organism. Scobe 49.IPCS joint Symposia 16 SGOMSEC. John Wiley and His Sons LTD.England 270 p. (1988).
• 4. Burgeot, T., His, E., Galgani F. The Micronucleus Assay in Crassostera gigas for The Detection of Seawater Genotoxicity. Mutat.Res. 342 pp, 125-140. (1995).
• 5. Sanchez-Galan, S.,et all.. Micronuclei and Flactuating Assymetry in Brown Trout (Salmo trutta): Complementary Methods to Biomoni-tor Freshwater Ecosystems. Mutat. Res. 412 pp, 219-225. (1998).
• 6. Majone, F.,et all.. Induction of Micronuclei by Mitomycin C and Colchicine in the Marine Mussel Mytilus galloprovincialis. Mutat. Res. 244 pp, 147-151 (1990).
• 7. Heddle,E., et all.. The Induction of Micronuclei as a measure of Genotoxicity. Mutat. Res., 123 pp. 61-118. (1983).
• 8. Al-Sabti, K., Metcalfe, C.D. Fish Micronuclei for Assesing Genotoxicity in Water. Mutat. Res.,343 pp. 121-135. (1995).
• 9. Al-Sabti, K. Handbook of Genotoxic Effects and Fish Chromosomes. Josef Stephan İnstitute Press. Ljubjina Slovenia pp.230. (1991).
• 10. Minisi, S., Ciccotti, E., Rizzoni, M. Micronuc-leus Test in Erythrocytes of Barbus plebejus (Teleostei, Pisces) From Two Natural Environ-ments: A Bioassay For The in–Situ Dedection of Mutagenesis in Freshwater. Mutat.Res. 367pp. 245-251. (1996).
• 11. Poongothai, K., Shayin, S., Usharani, V. Induction of Micronuclei in Fish By Polluted Water and Heavy Metals. Cytobios 86 pp. 17-22.(1996).
• 12. Yılayaz, Ö. Keban Baraj Gölü’nde Yaşayan Capoeta trutta (Heckel,1843), Barbus rajano-rum mystaceus (Heckel,1843) ve Barbus esoci-nus (Heckel,1843) Balıklarının Kan Hücreleri-nin Mevsimlere Bağlı Olarak Sitolojik ve Fiz-yolojik Yönden İncelenmesi. Doktora Tezi, Fı-rat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.(2000).
• 13. Elazığ Tarım İl Müdürlüğü. 2004 Yılı Progra-mına Göre Yönetimli Çiftçi Pestisit Mücadele İhtiyaç Listesi. (2004).
• 14. Sergene, S., Çavaş, T.,Karahan, A.,Portakal, E. Methamidophos’un Clarias lazera (Valecien-nes, 1840) Üzerindeki Genotoksik Etkilerinin Eritrosit Mikronukleus Testiyle Belirlenmesi. G.Ü.Eğt.Fak.Dergisi,Cilt19,Sayı1,27-4.(1999).
• 15. Kocabatmaz,M., Ekingen,G. Değişik Tür Ba-lıklarda Kan Örneği Alınması ve Hematolojik Metodların Standardizasyonu. Doga Bil. Der., Seri D1, 8(2), 149-159.(1984).
• 16. Stegeman, J.J., Lech, J.J. Cytochrome P-450 Monooxygenase Systems in Aquatic Species. Carcinogen Metabolism and Biomarkers For Carcinogen and Pollutant Exposure. Environ. Healt Persp.,90 ,101-109.(1991).
• 17. Al-Sabti, K. Monitoring The Genotoxicity of Radiocontaminants in Swedish Lakes By Fish Micronuclei. Cytobios 70, pp 101-106.(1992).
• 18. Bahari, I.B.,Noor, F.M., Daud, M.N. Micro-nucleated Erythrocytes as an Assay to Assess Actions By Physisal Genotoxic Agents in Clarias gariepinus. Mutat. Res. 313 pp. 1-5.(1994).
• 19. Al-Sabti, K. Micronuclei Induced By Seleni-um, Mercury, Methyl Mercury and Their Mix-tures in Binucleated Blocked Fish Erythrocyte Cells. Mutat. Res.320 pp. 157-163.(1994).
• 20. Yılayaz, Ö., Bitmiş, K. “Keban Baraj Gölünde Yaşayan Barbus Rajanorum Mystaceus (Heckel, 1843)’da Kan Parametrelerinin İncelenmesi. G. Ü. Gazi Eğt. Fak. Der. Cilt 22 (2), 11-21 (2002)