F2 Bolgesinde Sonum Katsayilarinin Karesinin (F2) Buyuklugunun Dusuk Enlemlerdeki Davranisinin Incelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 33 Sayı: 1, 359 - 365, 15.02.2021

Kadri Kurt , Vahdettin Koç

https://doi.org/10.35234/fumbd.847624

Öz

Bu makalede, iyonkürenin F2 bölgesinde bazı kritik yükseklikler (390, 410, 450, 500, 550 ve 600 km) ve düşük enlemler için iyonküre plazmasında meydana gelen (ordinari, ekstraordinari ve kutuplanmış) dalgaların sönüm katsayılarının karelerinin büyüklüleri teorik olarak hesaplanmıştır. Ordinari ve ekstraordinari dalganın sönüm katsayılarının büyüklüğünün kareleri kabul edilen şartlar için elektron yoğunluğunun enlemle değişimi ile benzerlik göstermekte, kutuplanmış dalga ise farklı bir davranış sergilemektedir. Bu durum kutuplanmış dalganın çarpıcı bir şekilde manyetik alana bağımlılığın bir sonucu olabilir. Bunun yanında kutuplanmış dalganın sönüm katsaysının karesinin diğerlerinden daha büyük olduğundan göz önünde bulundurulan şartlar için daha fazla sönüme uğradığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

İyonküre, Sönüm Katsayıları, Ekvatoral Anomali

Kaynakça

• [1] Sagir, S., Atici, R., Akalin, Y., Yesil, A. The assessment in terms of QBO of NeQuick 2 model, The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science 2019; 22 (1): 67-72.
• [2] Rishbeth, H., How the Thermospheric Circulation Affects the Ionospheric F2-Layer, Journal of Atmospheric and Solar Terrestrial Physics 1998; 60: 1385-1402.
• [3] Timocin, E., Unal, I., Yesil, A. The Effect of the Midlatitude Electron Density Trough on the Ionospheric Conductivities, Iranian Journal of Science and Technology, Transactions A: Science 2019; 43 (1): 297-307.
• [4] Yesil, A., Kurt, K. Calculation of electric field strength in the ionospheric F-region, Thermal Science 2019; 22 (Suppl. 1): 159-164.
• [5] Timocin, E., Yesil, A., Unal, I. The effect of the geomagnetic activity to the hourly variations of ionospheric foF2 values at low latitudes, Arabian Journal of Geosciences 2014; 7 (10): 4437-4442.
• [6] Unal, I., Senalp, E.T., Yeşil, A., Tulunay, Y., Tulunay, E. Two possible approaches for ionospheric forecasting to be employed along with the IRI model, URSI General Assembly and Scientific Symposium. 2011; 1-4.
• [7] Swanson, D.G. Plasma waves, Academic Press, New York, 1989.
• [8] Whitten, R.C., Poppoff, I.G. Fundamentals of Aeoronomy, John Willey and Sons, New York, 1971.
• [9] Budden, K.G. The Propagation of Radio Waves, Cambridge University Press, Cambridge, 1988.
• [10] Budden, K.G., Stott, G.F. Rays in magneto-ionic theory-II, Journal of Atmospheric and Solar Terrestrial Physics 1980; 42: 791–800.
• [11] Kurt, K., Yeşil, A., Sagir, S., Atici, R. The relationship of stratospheric QBO with the difference of measured and calculated NmF2, Acta Geophysica 2016; 64 (6): 2781-2793.
• [12] Unal, I., Senalp, E.T., Yeşil, A., Tulunay, Y., Tulunay, E. Performance of IRI-based ionospheric critical frequency calculations with reference to forecasting, Radio Science 2011; 46 (01): 1-10.
• [13] Yesil, A., Sagir S., Kurt, K. The Behaviour of the Classical Diffusion Tensor for Equatorial Ionospheric Plasma, Journal of Science 2016; (13) 123-127.
• [14] Yesil, A., Unal, I. Electromagnetic Wave Propagation in Ionospheric Plasma, Behaviour of Electromagnetic Waves in Different Media and Structures 2011; 1-189.
• [15] Yesil, A., Sagir, S. Updating Conductivity Tensor of Cold and Warm Plasma for Equatorial Ionosphere F2-Region in The Northern Hemisphere, Iranian Journal of Science and Technology, Transactions A: Science 2019; 43 (1): 315-320.
• [16] Sagir, S., Yesil. A. The Relation Between the Refractive Index of the Equatorial Ionospheric F2 Region and Long-Term Solar Indices, Wireless Personal Communications 2018; 102 (1): 31-40.
• [17] Yesil, A., Sagir, S., Kurt, K. The Behavior of the Classical Diffusion Tensor for Mid-Latitude Ionospheric Plasma, Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 2016; 5 (2).
• [18] Sagir, S., Karatay, S., Atici, R., Yesil A., Ozcan, O. The relationship between the Quasi Biennial Oscillation and Sunspot Number, Advances in Space Research 2015; 55(1): 106-112.
• [19] Yesil, A. The Effect of the cold plasma on the propagation of the electromagnetic waves, Firat University, Elazig, 1995.
• [20] Yesil, A. Unal, İ. The Electromagnetic waves in the fully ionozed plasma, Firat University, Elazig, 2002.
• [21] Yesil, A. The Effect of the Electron Temperature on the Electric Polarization Coefficient of Ionospheric Plasma, International Journal of Science & Technology 2016; 1 (2): 125-130.
• [22] Kaladze, T., Tsamalashvili, L., Kaladze, D., Ozcan, O., Yesil, A., Inc, M. Modified KdV equation for magnetized Rossby waves in a zonal flow of the ionospheric E-layer, Physics Letters A 2019; 383 (32): 125888.
• [23] Richard, F. The Physics of Plasma, CRC press, New York, 2014.