Öz
Tüketicilerin değişen ihtiyaçları ve üretim teknolojilerinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak işletmeler zorlu rekabet ortamında varlığını sürdürmek ya da güçlenebilmek için yeni bir maliyet sistemi belirlemek zorunda kalmışlardır. Geleneksel maliyet sistemleri, işletmelerin yeniliklere uyum sağlayabilmesinde yeterli olmamaktadır. Bu durum 1980’li yıllardan itibaren maliyet sistemlerinde yeni arayışların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yeni maliyet sistemleri çalışmaları sonucunda ortaya çıkan Faaliyete Dayalı Maliyet (FDM) sisteminin karmaşık, pahalı, zahmetli, çalışanlar tarafından desteklenmeyen ve zaman alıcı bir sistem olması nedeniyle işletmeler açısından kullanılabilirliği sorgulanmıştır. İşletmeler açısından söz konusu eksiklikler göz önünde bulundurularak geliştirilen ve kaynakları esas alan kaynak tüketim muhasebesi, işletme maliyetlerini sabit ve orantısal şekilde hesaplayabilmekte aynı zamanda kullanılamayan kapasiteyi belirleyerek maliyet hesabına dahil edilmesini engellemekte ve işletmelere daha güvenilir, ayrıntılı ve doğru bilgiler sağlayabilmektedir. Bu çalışmada Elazığ ilinde mobilya üretimi gerçekleştiren bir işletme örneği üzerinde kaynak tüketim muhasebesi uygulanmıştır. Çalışmada işletmeye yönelik atıl kapasite belirlenerek, katma değer oluşturmayan faaliyetlerin azaltılması ve işletme yönetiminin bilgilendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda işletme maliyetlerinin %62’sinin orantısal maliyetlerden oluştuğu, işletmede toplam olarak 318.300,24 TL’lik (%16) bir atıl maliyetin olduğu ve atıl maliyet oranının en yüksek paketleme faaliyet alanında, en düşük ise talaşlı üretim faaliyet alanında ortaya çıktığı belirlenmiştir.
Kaynakça
- AKKAYA, N. (2015). “Kısıtlar Teorisi ve Bir Üretim İşletmesinde Uygulanması”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
- AKSU, İ. (2013). “Kaynak Tüketimine Dayalı Muhasebe: Bir Örnek Uygulama”, E – Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 8(4), 165-182.
- AKTAŞ, R. (2013). “Yeni Bir Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Yöntemi Olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (58), 55-76.
- AL-QADY, M., EL-HELBAWY, S. (2016). “Integrating target costing and resource consumption accounting”, Journal of Applied Management Accounting Research, 14(1), 39-54.
- BALTACIOĞLULLARI, H. (2018). “Kaynak Tüketim Muhasebesi Modelinin Bir Özel Sağlık İşletmesinde Uygulanması”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
- ERKUŞ, H., AKSU, İ., TURAN, E. (2014). “Kaynak Tüketim Muhasebesinin Di¬ğer Maliyet Sistemleri İle Karşılaştırılması”, Muhasebe ve Vergi Uygulamala¬rı Dergisi, 7(2), 15-36.
- GRASSO, L.P. (2005). “Are ABC and RCA accounting systems compatible with lean management?”, Management Accounting Quarterl Y: Fall, 7(1), 1.
- GUROWKA, J., RAEF, L. (2007). “Selecting the right costing tool for your business needs”, Journal of Corporate Accounting&Finance, 18(3), 21-27.
- HİÇYORULMAZ, E. (2019). “Kaynak Tüketim Muhasebesi ve Endüstri 4.0’ın Üretim İşletmeleri Üzerindeki Etkisi”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Çorum.
- KARABAYIR, M. E., KOÇ, Ö. (2019). “Kaynak Tüketim Muhasebesi: Bir Özel Eğitim Kurumunda Uygulama” Kafkas University. Faculty of Economics and Administrative Sciences Journal, 10(19), 104-130.
- KAYGUSUZ, Y., KAYGUSUZ, S. (2014). “Süreç İyileştirmenin İşletme Performansına Etkileri, Paradoks Ekonomi”, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 10(2), 31-50.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Haziran 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Nisan 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 5 Sayı: 1 |