Kentsel Dönüşümün Öncülü ve Ardılı Olarak Göç: Zeytinburnu Sümer Mahallesi Örneği

Yıl 2015, Sayı: 2, 84 - 111, 01.07.2015

Betül Günaydın

Öz

Makalede kentsel dönüşüm sürecini yaşayan hanelerinsosyo-ekonomik durumları incelenmiştir.Çalışmada, saha araştırması ve derinlemesine mülakat yöntemi uygulanmıştır. Kentsel dönüşüm projesi uygulanan Zeytinburnu Sümer Mahallesi’nde 2013 yılında 192 örneklem seçilerek hane başkanları ve eşleriyle mülakatlar yapılmıştır. Sunulan veriler hane başkanlarınındoğum yeri bölgelerine göre tasnif edilerek değerlendirilmiştir. Görüşülen kişilerin %80’i geçmişte göç tecrübesi yaşamıştır.Kişilerin kentsel dönüşüm sonrası yaşam planlarında çeşitliliklerin olduğu ve yeni bir göçe hazırlandıkları tespit edilmiştir. Çalışmada “Kentsel dönüşüm sonrası yapılan bu göç, terminolojik ve kültürel olarak nasıl değerlendirilmelidir?” sorusuna cevaplar aranarak önerilere yer verilmiştir. Tespitler mülakatlar üzerinden yapılarak, kentsel dönüşümle doğan yeni göç biçiminebir tanımlama getirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Göç, kent, kültür, kentsel dönüşüm

Migration as Premise and Successor of Urban Renewal: Example of Sumer Neighbourhood

Öz

In this article socio-economic situations of the households experiencing the urban renewal process were examined. Field research and in-depth interview are the methods used in the preparation of this study. 192 samples were selected from Zeytinburnu, Sümer district, the implementation area of the urban renewal project and interviews are made with the heads of the households and their wives. The data presented is classified according to the birthplace of the heads of the households and evaluated so. 80 % of the people interviewed had migration experience in the past. It is determined that people prepared for a new migration after urban renewal and had diversity in their life plans. In the study the answers are seeked to the question “How should this migration made after the urban renewal evaluated from terminological and cultural aspects?” Suggestions are made in this context. A new definition is made for the new form of migration born with the urban renewal through the conclusions drawn from the interviews

Anahtar Kelimeler

Migration, city, culture, urban renewal

Kaynakça

• Akçakaya, İ. (2008), “Measuring The Impact Of Culture On Urban Regenera- tion Toward Prospects For İstanbul Ecoc 2010: The Case Of Zeymtinburnu Culture Valley Project”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,İstanbul Tech- nical University, Institute of Science And Technology.
• Akkar, Z. M.(2006), “Kentsel Dönüşüm Üzerine Batı’daki Kavramlar ve Türkiye”, Planlama Dergisi, Sayı:2, 29-30.
• Akkayan, T. (1979), Göç ve Değişme, Edebiyat Fakültesi Yayınları Basımevi, İstanbul.
• Arlı, A. (2005), “Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Şehirleşme ve Ge- cekondu Araştırmaları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt:3, Sayı:6, 283-352.
• Arslan, H. (2011), “Sosyal Dışlanma ve Kentsel Haklar Bağlamında Türkiye’de Kentsel Dönüşüm: İzmir- Narlıdere Kentsel Yenileme Uygulaması (NAR- KENT Projesi) Örneği”, Yayınlanmamış Doktora Tezi,Mimar Sinan Gü- zel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Aşık, R. (2007), “Kentsel Dönüşüme Aktörlerin Bakışı: Zeytinburnu Pilot Böl- gesi Örneği”,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniver- sitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Atik, M. (2014), “Yenilenen Kentler Dönüşen Kentliler: İstanbul-Zeytinburnu Örneği”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversi- tesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aydemir, O. (2008), “Kentsel Yaşam Kalitesi Değerlendirmesinde Bulanık Küme Modeli: Örnek Alan: Zeytinburnu İlçesi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Aydın, T. (2013), “Zeytinburnu’nda Kentsel Ayrışma”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Bilgili, A. E. (2011), “Şehir ve Kültür, Eşsizliğin Doruk Noktası: İstanbul”, Bilgili, A. E. (Ed.), Şehir ve Kültür: İstanbul, Profil Yayıncılık, İstanbul, 375-399.
• Chambers, I. (2005), Göç, Kültür, Kimlik (Çev. İsmail Türkmen, Mehmet Beşikçi), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Çakırer, Y. (2012), “İstanbul-Zeytinburnu’nda Ulusötesi Kentleşme Aktörleri Olarak Türk Kökenli Göçmenler”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çatalbaş, F. (2011), “Kentsel Dönüşüm Projelerinin Mekansal ve Sosyo-Ekono- mik Etkileri: Diyarbakır İli Suriçi Bölgesi Örneği”, Yayınlanmamış Yük- sek Lisans Tezi,Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Taşınmaz Geliştirme Anabilim Dalı.
• Dayıoğlu, O. (2006), “Kentlerin Gelişiminde Dönüşüm Projeleri: Süreç ve Ak- törlerin Tanımlanması, Zeytinburnu Örneği”, Yayınlanmamış Yüksek Li- sans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Demir, A. M. (2009), “İmar Planı Değişikliklerinin Değerlendirilmesi Zeytin- burnu Örneği”,Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üni- versitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Demirkıran, S. (2008), “Türkiye’de Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Yerel Yönetimlerin Rolü: Bursa Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Demirsoy, M. S. (2006), “Kentsel Dönüşüm Projelerinin Kent Kimliği Üzerin- deki Etkisi (Lübnan-Beyrut-Solidere Kentsel Dönüşüm Projesi Örnek Alan İncelemesi”, Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sa- natlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Erder, S. (2011), İstanbul’a Bir Kent Kondu Ümraniye, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Günaydın, B. (2014),“Sümer Mahallesi’ne Göç ve Kentsel Dönüşüm”, Yayın- lanmamış Lisans Bitirme Tezi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Antropoloji Bölümü.
• Harvey, D. (2011), Umut Mekanları (Çev. Zeynep Gambetti), Metis Yayın- ları, İstanbul.
• Harvey, D. (2012), Sermayenin Mekanları,(Çev. Başak Kıcır, Deniz Koç, Kı- vanç Tanrıyar, Seda Yüksel), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Harvey, D. (2013), Asi Şehirler (Çev. Ayşe Deniz Temiz), Metis Yayınları, İstanbul.
• Karpat, K. (2013), Osmanlı’dan Günümüze Etnik Yapılanma ve Göçler (Çev. Bahar Tırnakçı), Timaş Yayınları, İstanbul.
• Karpat, K. (2003), Türkiye’de Toplumsal Dönüşüm: Kırsal Göç, Gecekondu ve Kentleşme (Çev. Abdülkerim Sönmez), İmge Kitapevi, İstanbul.
• Kayacan, T. (2010), “Kentsel Dönüşümde Halkın Katılımının Rolü ve Öne- mi Zeytinburnu ve Karanfilköy Örnekleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Keleş, R. (2005), “Kent ve Kültür”, Mülkiye, c. 29, sy. 246, 9-18.
• Nerse, S. (2010),“Kentsel Dönüşüm Projesi Çerçevesinde Zeytinburnu Tekstil İşçilerinin Geleceği”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniver- sitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özdemir, E. (2012), “Kentin Tanımlanmasında Sosyolojik Yaklaşımlar”, Alver, Köksal (Ed.), Kent Sosyolojisi, Hece Yayınları, Ankara, 151-177.
• Özden, P. P. (2008), Kentsel Yenileme, İmge, Ankara.
• Özmen, A. Z. & Emre, H. (2012), “Yaşanabilir Kentler Ekseninde Göç Ol- gusu”, II. Bölgesel Sorunlar ve Türkiye Sempozyumu1-2 Ekim 2012, 456- 460.
• Tekeli, İ. (2008), Göç ve Ötesi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• Tekeli, İ. (2014), Kent, Kentli Hakları, Kentleşme ve Kentsel Dönüşüm, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• Türkün, A., Şen, B., Ünsal, Ö. B., Aslan, Ş. & Yapıcı, M. (2008),“İstan- bul’da Eski Kent Merkezleri ve Gecekondu Mahallelerinde Kentsel Dönü- şüm Ve Sosyo-Mekansal Değişim”, TÜBİTAK Projesi, Proje No:108K134, İstanbul.
• Uluslararası Göç Örgütü (2009), Göç Terimleri Sözlüğü, Uluslararası Göç Örgütü Yayınları, Cenevre.