Türkiye’deki Suriyeli Kadınların Toplumsal Bağlamda Yaşadıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Yıl 2015, Sayı: 2, 10 - 56, 01.07.2015

Hilal Barın

Öz

Bu makale, Suriye’de çıkan savaş sonucunda Türkiye’ye gelen Suriyeli kadınların toplumsal sorunlarını Türkiye özelinde analiz etmek üzere yazılmıştır. Çalışma Türkiye’de kamp içinde ve kamp dışında yaşayan Suriyeli kadınların karşılaştıkları sorunları anlamak üzere yazılmıştır. Bu çerçevede bu makale için Gaziantep ve Kilis’teki kamp içinde/ çadır kentlerde ve kamp dışında yaşayan Suriyeli kadınlarla, yetkililerle, STK’larla, bu alanda uzmanlaşmış akademisyenlerle görüşmeler gerçekleştirilmiş ve bir ön analiz makalesi niteliğinde hazırlanmıştır. Bunun yanı sıra kamp içi ve kamp dışı Türkiye’de bulunan Suriyeli kadınlara dair analizler ihtiva eden raporlar ele alınmıştır. Suriye’deki iç savaşın kadınlar üzerindeki etkisine ilişkin derin bir araştırmaya olan ihtiyaçtan doğan bu çalışma; Suriyeli kadınların toplumsal hayatta yaşadıkları sorunları ve kadınlara karşı şiddeti azaltmak için uygulanan tedbir veya programların etkililiğini göç bağ kuramı perspektifiyle analiz ederek çözüm önerileri sunmayı amaçlamıştır. Araştırma tekniği olarak keşfedici araştırmanın kullanıldığı bu çalışma, Türkiye genelinde yapılacak daha geniş bir araştırmaya yönelik bir ön araştırma niteliğindedir. Yapılan görüşmeler çerçevesinde Suriyeli kadınların gerek kampta gerek kamp dışında birçok probleminin olduğu görülmüştür. Bu nedenle elinizdeki çalışma, Suriyeli kadınlara yönelik yapılan çalışmalar da göz önünde bulundurularak yapılan mülakatlar çerçevesinde, ülkesindeki savaş ortamından kaçarak Türkiye’ye sığınmış kadınların yaşamış oldukları sorunlara değinerek bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunmaktadır

Anahtar Kelimeler

Göç, zorunlu göç, sığınmacı, mülteci, kadın sığınmacılar, Suriyeli kadınlar

Syrian Women in Turkey: Social Struggles and Solution Proposals

Öz

This article was written to analyze the social problems of Syrian women who came to Turkey after the war in Syria. This study of Syrian women who live inside and outside of the camps was made with Syrian women, authorities, NGO’s and academicians of this matter to share and understand the Syrian women’s experiences and problems which they faced in the camps of Gaziantep and Kilis. Also, reports containing the effect of the civil war on Syrian women inside and outside of the camps were taken into consideration. The need to deeply examine the effect of the civil war in Syria on women has brought up this article in which it aims to analyze and suggest solutions to problems of Syrian women in social life and to the effectiveness of the precautions to women with the immigration bond theory. The explorative technique was used for this article for further studies that will expand all over Turkey. As a result of the interviews, it was seen that Syrian women faced many problems whether they lived inside or outside of the camps. Therefore, this study brings solutions to the problems Syrian women experience in regard within the interviews made and in regard the works done towards the Syrian women in Turkey away from the war

Anahtar Kelimeler

Migration, forced migration, asylum seeker, refugee, women asylum seekers, Syrian women asylum seekers

Kaynakça

• Al-Turki, H.A., Al-Turki, R.A., Al-Dardas, H.A., Al-Gazal, M.R., Al-Magh- rabi, G.H., Al-Enizi, N.H., & Ghareeb B.A. (2010), Burnout syndrome among multinational nurses working in Saudi Arabia. Ann. Afr Med. Oct-Dec;9.
• Altıntaş, S. (2014), Davetsiz Misafirler: Türkiye’deki Mültecilerin Mağduri- yet Görünümleri, İdealkent, sayı 14, 252-276.
• Anthias, F. & Davis, N. (1992), Racialized Boundaries: Race, Nation, Gen- der, Colour, and Class and the Anti-Racist Struggle, London; New York: Routledge.
• Çağlayan, S. (2006), “Göç Kuramları, Göç ve Göçmen İlişkisi”, Muğla Üni- versitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı: 17, 1-25.
• Dartnall, L. & Loots, L. S. (2009), Forum Conference Report 2009, Johen- nasburg.
• Elenore Kofman, Annie Phizacklea, Parvati Raghuram, Rosemary Sales (2000), Gender and International Migration in Europe: Employment, Welfare and Politics, Routledge, New York.
• Erdoğan, M. (2014), Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum, Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, Ankara.
• Güllüpınar, F. (2012), Göç Olgusunun Ekonomi-Politiği ve Uluslararası Göç Kuramları Üzerine Bir Değerlendirme, Yalova Sosyal Bilimler Der- gisi, 53-85.
• Harzig, C. (2003), “Women Migrants as Global and Local Agents” in Wo- men, Gender and Labour Migration, ed., Pamela Sharpe, Routledge, London.
• IOM Uluslararası Göç Örgütü (2009), Göç Terimleri Sözlüğü.
• Kaya, M. (2015), Komşuda Misafirlik: Suriyeli Sığınmacılarca Kurulmuş Mülteci Derneklerinin Perspektifinden Türkiye’de Yaşamak, The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 39, 263-279.
• Kuvvet Lordoğlu (2014), “Türkiye’deki Çalışma Hayatının Bir Parçası Ola- rak Yabancı Çalışanlar”, Çalışma ve Toplum, 2007/3, 11-32 [Erişim tarihi:http://www.kuvvetlordoglu.com/yazilar/bildiriler/Anvers_Kong- re_metni1.pdf].
• Lin, N. (1976), Foundations of Social Research, McGraw-Hill, USA.
• Karaca, S. & Doğan, U. (2014), Suriyeli Göçmenlerin Sorunları Çalıştay Raporu, Mersin Üniversitesi Bölgesel İzleme Uygulama Araştırma Mer- kezi.
• Kirişçi, K. (2014), Misafirliğin Ötesine Geçerken Türkiye’nin “Suriyeli Sı- ğınmacılar” Sınavı, USAK & Brookings, Ankara.
• Oytun, O. (2014), Suriye’ye Komşu Ülkelerde Suriyeli Sığınmacıların Du- rumu: Bulgular, Sonuçlar ve Öneriler, Ankara: 2014.
• Saraydın, G. (2007), Kadın Mülteciler, Uluslararası Göç ve Kadın Sempoz- yumu Bildiriler. 01-02 Aralık 2007, Zeytinburnu Belediyesi Kültür Ya- yınları:12, 64-66, İstanbul.
• Stebbins, R. A. (2001), Exploratory research in the social sciences. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Stephen Castles, Mark J.Miller (2008), Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, Çev. İ. Akbulut, B. Bal, İstanbul Bilgi Üni- versitesi Yayınları, İstanbul.
• Thomas Faist (2003), Uluslararası Göç ve Uluslaraşırı Toplumsal Alanlar, Çev. A. Z. Gündoğan, C. Nacar, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• Tuzcu, A. & Ilgaz A. (2015), Göçün Kadın Ruh Sağlığı Üzerine Etkileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry, ; 7(1):56-67.
• Yalçın, C. (2004), Göç Sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık Raporlar
• AFAD, “Suriye’den Türkiye’ye Nüfus Hareketleri, Kardeş Topraklarındaki Mi- safirlik” https://www.afad.gov.tr/Dokuman/TR/79-20140529153928-su- riye’den-turkiye’ye-nufus-hareketleri,-kardestopraklarindaki-misafir- lik,-2014.pdf, 30/08/2014.
• AFAD, “Afet Raporu, Suriye”
• https://www.afad.gov.tr/TR/IcerikDetay1.aspx?ID=16&IcerikID=747, 30/08/2014.
• AFAD, “Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacılar, 2013 Saha Araştırması Sonuç- ları”, https://www.afad.gov.tr/Dokuman/TR/60-2013123015491-syri- an-refugees-in-turkey-2013_baski_30.12.2013_tr.pdf, 07/09/2014.
• AFAD, Türkiye’deki Suriyeli Kadınlar, (2014).
• BM KADINLAR, (2014), Sadece Susuyoruz – Irak Bölgesel Kürt Yöneti- mindeki Suriyeli mülteciler arasında cinsiyete dayalı şiddet
• http://uniraq.org/images/documents/We%20Just%20Keep%20Silent%20 final%20English.pdf
• Dinliyor muyuz?, (2014), International Rescue Committee.
• Evidence from asylum seekers arriving in the United Kingdom London: (2004) Medical Foundation for the Care of Victims of Torture.
• Göz Ardı Edilenler, (2014), İstanbul’da Yaşayan Suriyeli Sığınmacılar. Göç Edenler Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, İstanbul.
• Hayatta Kalma Mücadelesi, (2014), Türkiye’deki Suriye’den Gelen Sığınma- cılar. Amnesty International, Londra.
• IOM (2012), Facts and figures, http://www.iom.int/cms/en/sites/iom/ home/about-migration/facts--figures-1.html, Retrieved Jul 03, 2012.
• Kızılay Raporu, http://www.kizilay.org.tr/dosyalar/1346248655_26.290820
• _SURIYE_KRIZ_FAALIYET_RAPORU.GENEL26S.pdf, s.2.
• MAZLUMDER, (2014), “Kamp Dışında Yaşayan Suriyeli Kadın Sığınma- cılar Raporu”.
• Uluslararası Mülteci Örgütü, (2012), Suriyeli Kadınlar ve Kızlar: Güveni- lir Sığınak Yok http://refugeesinternational.org/policy/field-report/syri- an-women-girls-no-safe-refuge
• UNFPA, (2006), State of World Population, A Passage to Hope: Women and International Migration. United Nations Population Fund., New York.
• UNFPA, (2014), Migration: a world on the move. http://www.unfpa.org/ pds/migration.html (retrieved Apr 16, 2014).
• UNHCR-Office of United Nations High Commisioner for Refugees, Basic Facts, http://www.unhcr.org/basics.html, 15.05.2010
• Ürdün’deki Suriyeli Mülteciler Arasında Cinsiyete Dayalı Şiddet ve Çocuk- ların Korunmasına İlişkin Ajans İçi Değerlendirme, Erken Evlilik Odaklı (Temmuz 2013)
• Yılmaz, H. (2014), Türkiye’de Suriyeli Sığınmacılar: İstanbul Örneği, MAZ- LUMDER, İstanbul.
• Sanduvaç, T. & Zeynep, M. (2013), Kamp Dışında Yaşayan Suriyeli Sığın- macılar İçin Durum Analiz Raporu, Mavi Kalem Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği, İstanbul.
• Sönmez, Z. (2014), Komşuda Kriz: Suriyeli Sığınmacılar, İstanbul, İHH. Görüşmeler
• Adalet Bakanlığı-Yargıç Yaseer Maarawy
• Al-Sham Kurumunda Avukat Abdul-Razaq Alloush Manbar
• Al- Sham Kurumunun Direktörü ve Mühendis Ahlam Milajy Manbar
• Anadolu Platformu Suriye Koordinatörü Mahmut Kaçmazer
• Anadolu Tevhid Vakfı Hasan Aksüt
• Bülbülzade Vakfı Genel Sekreteri Mehmet Ali Eminoğlu
• Diyanet KAGEM Başkanı Hicret Toprak, Suriyeliler Yardım Koordinatörü Sezer Katırcıoğlu ve Handan Erdoğan
• Gaziantep Afad Eğitim Şube Müdür Vekili Adil Şiraz
• Gaziantep Afad İl Müdürü Ahmet Taşkesen
• Gaziantep Afad İl Müdürü Sinan Atakan
• Gaziantep Ayder Murat Pamukçu
• Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin
• Gaziantep Belediyesi Sağlık ve Ssoyal Hizmetler Daire Başkanlığı, Kadın ve Aile Şube Müdürü Ayşe Esra Belge
• Gaziantep Bülbülzade Vakfı Turgay Aldemir
• Gaziantep Cihander Abdullah Yazgan
• Gaziantep Emniyet Müdürü Erhan Gülveren
• Gaziantep Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Ömer Küsbeoğlu
• Gaziantep KADEM Şube Başkanı Esra Ercan
• Gaziantep Kent Konseyi Genel Sekreteri Necati Binici
• Gaziantep Mehmet Tütüncü
• Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Cahit Nakipoğlu
• Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Eyüp Bartık
• Gaziantep Uşşaki Vakfı Başkanı Ömer Yetişkin
• Gaziantep Valisi Ali Yerlikaya
• Gaziantep Valisi Erdal Ata
• Helsinki Yurttaşlar Derneği
• İHH Gaziantep Şube Başkanı Mehmet Emin Arslan
• İslam Âlimleri Birliği Temsilcisi Abdallah Ousso
• İyilikder Gaziantep Şube Başkanı Talip Çelik
• Kilis Belediye Başkanı Hasan Kara
• Kilis Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Erdal Öndeş
• Kilis Vali Yardımcısı Tolga Toğan
• Kilis Vali Yardımcısı Ulaş Akhan
• MAZLUM-DER Başkanı Faruk Ünsal, Özlem Ekşi ve Nurcan Aktay
• Memur-Sen Gaziantep İl Başkanı Mithat Sevin
• Mohammed Tharwat Mühendis-Şirket Sahibi
• Mühendis ve Yazar Alaa Al-Din Hisso
• Nidal Ajab Yaralılarla ilgilenen Kurum Müdürü
• Önder Vakfı Kadir Önder
• Sınır Tanımayan Doktorlar
• Suriye Muhalefet Eğitim Müdürü Azam Khanji
• Suriye Muhalefet Sağlık Bakanı Yardımcısı Dr. Moustapha Hamido