Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri ve Suriyeli Yerinden Edilmiş Kişiler Bağlamında Türkiye’nin Göç Politikasındaki Gelişimin Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 90 - 126, 15.12.2018

Özge Bozkaya Ali Kıncal

Öz

Günümüzde Türkiye-Avrupa Birliği
arasındaki göç diyaloğu, Suriye İç Savaşı’nın kızışmasıyla milyonlarca
Suriyelinin ülkesini terk ederek daha güvenli duraklar araması, Avrupa’nın
içinde bulunduğu, aşırı sağın yükseldiği ve çeşitli ekonomik sorunların
sebebinin kimi zaman göç olgusunda arandığı siyasi konjonktür sebebiyle daha
önemli hale gelmiştir. Avrupa Birliği’nin giderek daha fazla güvenlik
endişeleriyle göç politikasını şekillendirmesi, Türkiye ile bu alanda yaptığı
işbirliğini ve Türkiye’nin alana ilişkin mevzuatının gelişimini de
etkilemiştir. Türkiye, Avrupa Birliği aday ülkesi olarak, düzensiz göçün
önlenmesi, göç alanında AB mevzuatı ve uygulamalarının benimsenmesi, idari ve
adli kapasitesinin geliştirilmesi ve bakanlıklar arası eşgüdümün sağlanması
konularında politikalar geliştirmiştir. Bu anlamda çalışma, Türkiye-AB
arasındaki göç diyaloğu ve Suriye’de süregelen istikrarsızlığın, Türk göç
mevzuatının evrimini nasıl etkilediğini incelemektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileri, Göç politikaları, Suriye krizi, düzensiz göç

An Assessment of the Evolution of Turkey’s Migration Policy within the Context of Turkey-European Union Relations and Syrian Displaced Persons

Öz

The
migration dialogue between Turkey and the EU is becoming more important as
millions of Syrians are in search for safe havens and the far right is rising
in Europe by blaming the migrants for the economic problems that the continent
is facing. The fact that EU is increasingly shaping its migration policy in
connection with its security concerns has also substantial impact on its cooperation
with Turkey and the development of Turkey’s legal framework on migration. As a
candidate country for the EU membership, Turkey committed to adopt the EU’s
legislation and practices on migration (admission, readmission and expulsion),
build administrative and judicial capacity and improve the coordination between
the ministries on migration. In this sense, this study’s focus is to examine how
the Turkey-EU migration dialogue and ongoing instability in Syria affected the
evolution of Turkey’s migration policy.

Anahtar Kelimeler

Turkey-European Union Relations, Migration Policies, Syrian crisis, irregular migration

Kaynakça

• 2001/235/EC: Council Decision of 8 March 2001 on the Principles, Priorities, Intermediate Objectives and Conditions Contained in the Accession Partnership with the Republic of Turkey. European Commission. Erişim Adresi: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32001D0235. (13.09.2018)
• 2003/398/EC: Council Decision of 19 May 2003 on the Principles, Priorities, Intermediate Objectives and Conditions Contained in the Accession Partnership with Turkey. (2003). AB Bakanlığı. Erişim Adresi: https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/Tur_En_Realitons/Apd/Turkey_APD_2003.pdf. (13.09.2018)
• 2006/35/EC: Council Decision of 23 January 2006 on the Principles, Priorities and Conditions Contained in the Accession Partnership with Turkey. (2006). AB Bakanlığı. Erişim Adresi: https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/Tur_En_Realitons/Apd/Turkey_APD_2006.pdf. (13.09.2018)
• 2008/157/EC: Council Decision of 18 February 2008 on the Principles, Priorities and Conditions Contained in the Accession Partnership with the Republic of Turkey and Repealing Decision 2006/35/EC. European Commission. Erişim Adresi: http://eur-lex.europa.eu/eli/dec/2008/157/oj. (09.12.2018)
• 2016 Türkiye Göç Raporu. (Nisan 2017). Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/2016_yiik_goc_raporu_haziran.pdf. (09.11.2018)
• 2017 Fact Sheet: Turkey. The United Nations Refugee Agency. Erişim Adresi: https://data2.unhcr.org/en/documents/download/60548. (13.09.2018)
• Accession Criteria. (2018). European Commission. Erişim Adresi: https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/policy/glossary/terms/accession-criteria_en. (10.12.2018)
• Convention and Protocol Relating to The Status of Refugees. The United Nations Refugee Agency. Erişim Adresi: http://www.unhcr.org/3b66c2aa10.pdf. (13.09.2018)
• De Bel-Air, F. (2016). Migration Profile: Turkey. Migration Policy Centre. Erişim Adresi: http://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/45145/MPC_PB_2016_09.pdf?sequence=1. (s. 1-21)
• Demirhan, Y. ve Aslan, S. (2015). Türkiye’nin Sınır Ötesi Göç Politikaları ve Yönetimi. Birey ve Toplum. C. 5, Sa: 9. (s. 23-62)
• Düzensiz Göç. (2018). T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik3/duzensiz-goc_363_378_4710. (13.09.2018)
• Ekinci, M. (2016). Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması ve Vize Diyalogu. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Rapor No: 64. Erişim Adresi: https://setav.org/assets/uploads/2016/07/tu%CC%88rkiye-ab_gka_.pdf. (s. 7-89)
• EU-Turkey Joint Action Plan. European Commission. Erişim Adresi: http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-15-5860_en.htm. (10.12.2018)
• EU-Turkey Statement. (2016, 18 Mart). Council of the European Union. Erişim Adresi: https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/03/18/eu-turkey-statement/pdf. (07.12.2018)
• EU-Turkey Statement: One Year On. (2016). European Commission. Erişim Adresi: https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/european-agenda-migration/background-information/eu_turkey_statement_17032017_en.pdf. (13.09.2018)
• Frontex'le İşbirliği Mutabakat Zaptının İmzalanması hk. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. Erişim Adresi: http://www.mfa.gov.tr/no_148_-28-mayis-2012_-frontex_le-isbirligi-mutabakat-zaptinin-imzalanmasi-hk_.tr.mfa. (15.12.2018)
• Güleç, C. (2015). Avrupa Birliği Göç Politikaları ve Türkiye’ye Yansımaları, Tesam Akademi Dergisi Sa: 2. s. 81-100.
• Haferlach, L.ve Kurban, D. (2017). Lessons Learnt from the EU-Turkey Refugee Agreement in Guiding EU Migration Partnerships with Origin and Transit Countries. Global Policy, C. 8, Sa: 4. (s. 85-93)
• İçduygu, A. (2015). Turkey’s Evolving Migration Policies: A Mediterranean Transit Stop at the Doors of the EU. Instituto Affari Internazionali Working Papers 15/31. (s. 1-17)
• İçduygu, A. ve Aksel, D. (2013). Turkish Migration Policies: A Critical Historical Retrospective. PERCEPTIONS. C. 18, Sa: 3. (s. 167-190)
• İçduygu, A., Erder, S. ve Gençkaya, Ö. (2014). Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları, 1923-2023: Ulus-devlet Oluşumundan Ulus-ötesi Dönüşümlere. MİReKoç Tubitak Projesi Rapor No: 1. (s. 1-406)
• İltica ve Göç Mevzuatı. (2005). Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/iltica_goc.pdf. (13.09.2018)
• İskan Kanunu. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü. Erişim Adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5543.pdf. (25.10.2018)
• Kara, M. ve Dönmez, Ö. (2015). Türkiye’de Göç Yönetişimi: Kurumsal Yapı ve İşbirliği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. C. 10, Sa: 2. (s. 1-25)
• Küresel Göç ve Avrupa Birliği ile Türkiye’nin Göç Politikalarının Gelişimi. (2012). Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi. Rapor No: 123. (s. 1-25) Mandacı, N. ve Özerim, G. (2013). Uluslararası Göçlerin Bir Güvenlik Konusuna Dönüşümü: Avrupa’da Radikal Sağ Partiler ve Göçün Güvenlikleştirilmesi. Uluslararası İlişkiler Dergisi. C. 10, Sa: 39, s. 105-130.
• Özsöz, M. (2013). Türkiye’nin AB Üye Ülke Vatandaşlarına Uyguladığı Vize Politikası ve AB Üye Vatandaşlarının Türkiye’ye Vizesiz Seyahatine İlişkin Senaryo. İktisadi Kalkınma Vakfı Rapor No:66. Erişim Adresi: http://www.ikv.org.tr/images/upload/data/files/degerlendirmenotu66mart2013.pdf. (s. 1-19) (13.09.2018)
• Parlak, B. ve Şahin, A. (2015). Türkiye İltica ve Göç Mevzuatının Coğrafi Kısıtlama Uygulaması Yönünden Analizi. Tesam Akademi Dergisi. C. 2, Sa: 2. (s. 65-79)
• Perruchoud, R. ve Jillyanne R. (2011). Glossary on Migration. International Organization for Migration. Erişim Adresi: https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml25_1.pdf. (17.09.2018)
• Pirro, A. ve Van Kessel, S. (2017). United in Opposition? The Populist Radical Right’s EU-Pessimism in times of Crisis. Journal of European Integration. C. 39, Sa: 4. (s. 405-420)
• Sert, D. (2013). Turkey’s Integrated Border Management Strategy. Turkish Policy Quarterly. C. 12, Sa: 1. (s. 173-180)
• Seventh Report on the Progress Made in the Implementation of the EU-Turkey Statement. (2018). European Commission. Erişim Adresi: https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/sites/near/fi-les/20170906_seventh_report_on_the_progress_in_the_implementation_of_the_eu-turkey_statement_en.pdf. (10.12.2018)
• Syria Regional Refugee Response: Inter-agency Information Sharing Portal. The United Nations Refugee Agency. Erişim Adresi: http://data.unhcr.org/syrianrefugees/country.php?id=224. (13.09.2018)
• Toktaş, Ş. (2012). Introduction: 50 Years of Emigration from Turkey to Germany - A Success Story?. PERCEPTIONS. C. 17, Sa: 2. (s. 65-79) Turkey 2018 Progress Report. (2018). Erişim Adresi: https://ec.europa.eu/neighbourhoodenlargement/sites/near/files/pdf/key_documents/2016/20161109_report_turkey.pdf (10.12.2018)
• Turkey: Border Management. (2018). Erişim Adresi: http://www.turkey.iom.int/border-management. (13.09.2018)
• Turkey’s Progress on the Visa Liberalisation Roadmap. (2016). Erişim Adresi: https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/european-agenda-migration/background-information/docs/20160504/turkey_progress_visa_liberalisation_roadmap_en.pdf (10.12.2018)
• Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti ve Yunanistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Polis ve Gümrük İşbirliği Ortak Temas Merkezi Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Anlaşma. (2016, 10 Mart). Erişim Adresi: www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0518.pdf. (22.11.2018)
• Türkiye’de Geçici Koruma. (2018). Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik3/turkiye%E2%80%99de-gecici-koruma_409_558_1097. (25.10.2018)
• Türkiye’nin Düzensiz Göçle Mücadelesi. (2015). Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. Erişim Adresi: http://www.goc.gov.tr/icerik6/turkiyenin-duzensiz-gocle-mucadelesi_409_422_424_icerik. (13.09.2018)
• Vize nedir?. (2018). Erişim Adresi: http://www.mfa.gov.tr/sikca-sorulan-sorular.tr.mfa. (13.09.2018)
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2013, 4 Nisan). Erişim adresi: http://www.goc.gov.tr/files/files/goc_kanun.pdf. (13.09.2018)
• Yüksel, S. (2014). Securitization of Migration The Case of Turkey-EU Relations. Marmara Journal of European Studies. C. 22, Sa: 1. (s. 169-187)