Göç ve Afganlar: “İstikrarlı Mülteciler”

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 128 - 159, 15.12.2018

Selda Geyik

Öz

Afganistan,
tarihi boyunca “mülteci üreten” sayılı ülkelerden biri olmuştur. Post-endüstriyel
çağ olarak tanımlanan günümüz dünyasında Afganlar en “ilkel” yöntemlerle göç
etmekte, varış noktalarında ise karşı karşıya kaldıkları ötekileştirilme ve
emek sömürüsü neticesinde yeniden göç arayışlarına girmektedirler. Göç, ülke
tarihinden ve mültecilerin hayatlarından hiç eksilmeyen olgulardan biri haline
dönüşmüştür. Bu süreçte Türkiye de transit göçün değişmeyen coğrafyası olmayı
sürdürmüştür. Bu çalışma, Kars il merkezinde ikamet eden Afganları
kapsamaktadır. Çalışmanın temel amacı, Kars il merkezinde ikamet eden Afganların
mevcut koşullarını, sorun ve ihtiyaçlarını tespit edebilmektir. Çalışmada yarı yapılandırılmış
mülakat tekniği kullanılarak Afganların göç tecrübelerine ve mevcut durumlarına
ilişkin bilgiler toplanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın neticesinde Afgan
mültecilerin göç sonrası durumlarının,
göç öncesine göre göreli bir değişim geçirdiği söylense de yine de yaşam
koşulları açısından ciddi eksikliklerin hâlâ var olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Büyük çoğunluğunun yoksul yaşamlarına çözüm bulmak adına çıktığı
göç yolculukları varış noktalarında yeniden yoksullukla karşı karşıya kalmış,
yolculuk sonrası değişen tek şey ise yoksulluğun yaşandığı coğrafya olmuştur.
Ülkeler için “endişe kaynağı; ülkelerin işverenleri için “ucuz emek kaynağı”
haline gelen bu mültecilerin bazılarının yaşamlarından silah sesleri, güvenlik
tehdidi, zulüm ve şiddet eksilmiştir; ancak yoksul yaşamları hiç değişmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Afganistan, Türkiye, Afgan Mülteciler

Immıgratıon And Afghans: “Consıstent Refugees”

Öz

Afghanistan,
from the first day it was founded has been one of the leading countries in
“producing refugees” and owned a very “consistent immigration” structure. In today's
world, sometimes described as post-industrial era, Afghans have migrated with
the “most primitive” methods and started to look for new immigration
opportunities due to the exploitation and exclusion they have been exposed to
at their destination countries. Immigration becomes a very crucial
element remaining inseperable from the nation's history
and refugees’ life. In this process, Turkey has continued to be an unchanged destination for
transit immigration. This study focuses on the Afghans who
reside in the city center of Kars. The main purpose of this study is to
analyze the current conditions of the Afghans that reside in the city center of
Kars and find out their principal needs and problems. In this study,
information related to experience of  Afghan refugees and their current
conditions were gathered by semi-structured interview techniques. Even though
it could be said that the life standards of Afghans after immigration visibly
evolved compared to those prior to migration,  there were still important
issues with regards to their level of life standards. In many cases, migration,
as a journey to find a solution for the immigrants’ lives in poverty, causes
them to face the poverty again at their arrived destination and publicly the
only thing that changes is the  geography that poverty prevails. As being
“source of concern” for their home countries; “source of cheap labour” for
their employers, some of those immigrants were able to remove the gunshots,
 security threats, misery and violence from their life but poverty has
remained the same.

Anahtar Kelimeler

Afghanistan, Turkey, Afghan Refugees

Kaynakça

• 2012 Global Report, Afghanistan. (2012). UNHCR. Erişim adresi: http://www.unhcr.org/51b1d63e0.html
• 2015 İnsani Gelişme Raporu. (2015). UNDP. Erişim adresi: http://www.tr.undp.org/ content/dam/turkey/docs/Publications/hdr/2015%20%C4%B0nsani%20Geli%C5%9Fme%20Raporu%20%C3%96zeti%20V5.pdf
• 2017 Göç İstatistik Raporu. (2017). Türk Kızılayı Göç ve Mülteci Hizmetleri Müdürlüğü. Ankara.
• Abbasi-Shavaz M. J.; Glazebrook, D.; Jamshidiha, G.; Mahmoudian H. and Sadeghi R. (2005). Return To Afghanistan? A Study of Afghans Living in Mashhad, Islamic Republic of Iran, Erişim adresi: http://www.unhcr.org/434f69e92.pdf
• Afghanistan Situation: Operational Update. (2006). UNHCR. Erişim adresi: http://www.unhcr.org/ 451a47ec2.pdf
• Aras, B. ve Toktaş, Ş. (2008). Güvenlik, Demokrasi ve İstikrar Sarmalında Suriye ve Afganistan, SETA Yayınları II, Erişim adresi: http://arsiv.setav.org/ups/dosya/24626.pdf
• Avrupa Sivil Koruma ve İnsani Yardım, Türkiye. (2018). Avrupa Komisyonu. Erişim adresi: http://ec.europa.eu/echo/files/aid/countries/factsheets/turkey_syrian_crisis_tr.pdf Biehl K. (2012). Örnek Vaka Analizi: İstanbul, İçduygu A. (Der), Kentler ve Göç Türkiye, İtalya, İspanya, içinde (s.73-112).İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Budapest Process, Afghanistan Migration Country Report. (2013). International Centre for Migration Policy Development (ICMPD). Erişim adresi: http://www.budapestprocess.org/component/ attachments/ downmload/
• Castles, S. ve Miller, M. J. (2008). Göçler Çağı, Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, (Çev. Bülent Uğur Bal, İbrahim Akbulut), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Creswell, J. W. (2015). Nitel Araştırma Yöntemleri, Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni (2.Baskı), (Ed.) Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Dünya Mültecilerinin Durumu, Bir İnsanlık Sorunu. (1997). BMMYK. Çev. Yeşim Boyacılar, Volkan Çıdam, Çağlayan Orhaner, Nihal Yetkin, Elif Gündoğdu, Simten Coşar, BMMYK Türkiye Temsilciliği.
• Global Trends, Forced Displacement in 2017. (2018). UNHCR. Erişim adresi: http:// www. unhcr. org/statistics/ unhcrstats/5b27be547/unhcr-global-trends-2017.html İçduygu, Ahmet ve Aksel Damla B. (2012). Türkiye’de Düzensiz Göç, Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Erişim adresi: http://www.turkey.iom.int/documents/Irregular Migration/irregular_ migration _turkce.pdf
• İçduygu, A. (2015). Türkiye’ye Yönelen Düzensiz Göç Dalgaları İçinde “Transit Göç”, Erdoğan M.M., Ayhan Kaya A. (Der), Türkiye’nin Göç Tarihi 14.Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler içinde (s.279-294). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• İçduygu, A. ve Biehl K. (2012). Türkiye’ye yönelik Göçün Değişen Yörüngesi, İçduygu A. (Der), Kentler ve Göç Türkiye, İtalya, İspanya içinde (s.9-72). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Katzman, K. (2015). Afghanistan: Post-Taliban Governance, Security, and U.S. Policy, Congressional Research Service Report, Erişim adresi: https://www.fas.org/sgp/crs/row/ RL30588.pdf
• Kirişçi, K. (2003). Turkey: A Transformation from Emigration to Immigration. Migration Information Source. Erişim adresi: http://www.migrationinformation.org/Profiles/print.cfm?ID=176
• Kuschminder, K. and Dora, M. (2009). Migration in Afghanistan: History, Current Trends and Future Prospects. Erişim adresi: http://mgsog.merit.unu.edu/publication/external_policy_ reports/ 2009_ Afghanistan_Country_ Paper.pdf
• Kuş, E. (2012) Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri, Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri Nicel mi? Nitel mi?, (4.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Marchand, K. et al. (2014). Afghanistan Migration Profile, Prepared for the International Organization for Migration (IOM) Erişim adresi: www.merit.unu.edu/publications /uploads/1442239958.pdf
• Margesson, R. (2007). Afghan Refugees: Current Status and Future Prospects, Congressional Research Service Report. Erişim adresi: https://www.fas.org/sgp/crs/row/RL33851.pdf
• Migration in Turkey: A Country Profile 2008. (2008). IOM Erişim adresi: http://www.turkey.iom.int/ documents/ migration_profile_ turkey. Pdf9?entryId=10260
• Nakanishi, H. (2008). Göç Halindeki Nüfusun Güvenliği, İran’daki Afganlardan Türkiye’deki Türkmenlere, Bir Konu İncelemesi, Sorunlu Bölgelerde Göç. (Nakanishi, Hisae;
• Sirkeci, İbrahim; Cabbarlı, Hatem) Global Strateji Enstitüsü, Yayın No:9. (s.13-26) Erişim adresi: http://www.migrationletters.com/ sirkeci/Nakanishi_Sirkeci_ Cabbarli_2008_ migration_conflict_zones_GLOBAL.pdf
• Migration Policy Debates. (2015). OECD. Erişim adresi: http://www.oecd.org/migration/Is-this-refugee-crisis-different.pdf
• Neuman, W. L. (2013). Toplumsal Araştırma Yöntemleri, Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (6.Basım) I.Cilt, (Çev. Sedef Özge), Ankara: Yayınodası.
• Returns to Afghanistan in 2017. (2017). UNHCR. Erişim adresi: https://www.iom.int/sites/ default/files/press_release/file/joint_returnee_report_iom_unhcr_final.pdf
• The Cost of War. Afghanistan Experiences of Conflict, 1978-2009. (2009). OXFAM. Erişim adresi: http://www.oxfam.org/sites/www.oxfam.org/files/afghanistan-the-cost-ofwar.pdf
• Toksöz, G.; Erdoğdu, S.; Kaşka, S. (2012), Türkiye’ye Düzensiz Emek Göçü ve Göçmenlerin İşgücü Piyasasındaki Durumları, Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Erişim adresi: http://www.turkey.iom.int/documents/Labour/IOM_irregular_labour_migration_tr_06062013.pdf
• World at War, Global Trends Forced Displacement in 2014. (2015). UNHCR. Erişim adresi: http://unhcr.org/556725e69.html