The Place of Religion in the Construction of Nation Identity: The Approaches of Early Islamists to Turkish Nationalism

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 156 - 166, 23.02.2021

Onur Türkölmez

Öz

Within the modern Turkish national identity, Islam has a characteristic that defines the Turkish identity and distinguishes it from other nations. However, in line with modernization processes, religion has been included in the identity of the nation eclectically and has assumed a quality that provides it with legitimacy rather than being one of the elements that determine its direction. At this point, it is important to understand the view of Islamists towards nationalism and national identity, which we can say that Islam remained on the periphery of the new regime rather than Islam in the ideology of the modern state. In this study, it has been tried to compile the contributions and criticisms of nationalism and national identity in the views of early Islamic thinkers. It was concluded that the perception of the other, the place of the Turks in the history of Islam and the religious sensitivities of the society gave legitimacy to the new republic by the Islamist thinkers.

Anahtar Kelimeler

Kemalism, nationalism, Islamism, Turkism

Ulus Kimliğinin İnşasında Dinin Yeri: Erken Dönem İslamcıların Türk Milliyetçiliğine İlişkin Yaklaşımları

Öz

Modern Türk ulus kimliği içinde İslam, Türk kimliğini tanımlayan, onu diğer uluslardan ayırt eden bir vasfa sahiptir. Ancak modernleşme süreçleriyle uyumlu olarak din, ulus kimliğinin içerisine eklektik olarak dahil edilmiş ve ona yön tayin eden unsurlardan biri olmaktan çok, ona meşruiyet alanı sağlayan bir niteliğe bürünmüştür. Bu noktada modern devletin ideolojisinde İslam’ın yerinden çok, yeni rejimin çeperlerinde kaldığını ifade edebileceğimiz İslamcıların milliyetçiliğe ve ulus kimliğine bakışlarını anlamak önem taşımaktadır. Bu çalışmada, erken dönem İslamcı düşünürlerin görüşlerinde milliyetçilik ve ulus kimliğine ilişkin katkı ve eleştiriler derlenmeye çalışılmıştır. Çalışma ile, İslamcıların; öteki algısı, Türklerin İslam tarihindeki yeri ve toplumun dini hassasiyetleri bakımından yeni cumhuriyete bir meşruiyet sağladığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kemalizm, Milliyetçilik, İslamcılık, Türkçülük

Kaynakça

• Akçam, T. (2002). Türk Ulusal Kimliği Üzerine Tezler. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt:4 Milliyetçilik, ed. Gültekingil, M. Ve Bora T. Bora İletişim Yayınları, İstanbul, ss. 53-62.
• Atalay, O. (2018). Türk’e Tapmak Seküler Din ve İki Savaş Arası Kemalizm. İletişim Yayınları, İstanbul.
• Berkes, N. (2002). Türkiye’de Çağdaşlaşma. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Copeaux, E. (2006). Türk Tarih Tezinden Türk-İslam Sentezi’ne. İletişim Yayınları, İstanbul.
• Demirer, Y. (2012). Modernleşen Türkiye’de Din. 1920’de Günümüze Türkiye’de Toplumsal Yapı ve Değişim Der: Alpkaya F. ve Duru B. Phoenix Yayınları, Ankara, ss. 241-268.
• Durgun, Ş. (2014). Ulus İnşası ve Milliyetçilik. A Kitap Binyıl Yayınevi, Ankara.
• Günaltay, M. Ş. (1997). Hurafattan Hakikate Hurafeler ve İslam Gerçeği. Marifet Yayınları, İstanbul.
• Günaltay, M. Ş. (1998). Zulmetten Nura. Furkan Yayınları, İstanbul.
• Günaltay, M. Ş. (2003). Türk-İslam Tarihine Eleştirel Bir Yaklaşım Maziden Atiye. Akçağ Yayınları, Ankara.
• Gündoğan A. O. (2000). Nurettin Topçu. Doğu Batı; Türk Düşünce Serüveni, 3(11):89-106.
• İğdemir, U. (1946). İslam Ansiklopedisi Cilt 1. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara
• Kara, İ. (1987). Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Cilt:1. Risale Yayınları, İstanbul.
• Kara, İ. (1994). Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Cilt:3. Pınar Yayınları, İstanbul.
• Kara, İ. (1997). Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Cilt:2. Kitabevi Yayınları, İstanbul.
• Mardin, Ş. (1997). Türk Modernleşmesi: Makaleler 4. İletişim yayınları, İstanbul.
• Mardin, Ş. (2011). Türkiye'de Din ve Siyaset: Makaleler 3. İletişim Yayınları, İstanbul.
• Şahin, K. ve Türedi, H. (2018). Tanzimat Döneminde Siyasal Toplumsallaşma: ‘Damga Teorisi’ Bağlamında Bir Analiz. Türk Dünyası Araştırmaları, 119(234):191-216.
• Ülken, H. Z. (1992). Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi. Ülken Yayınları, İstanbul.