TÜRKİYE’NİN SURİYE İLE KOMŞU İLLERİ ÖRNEĞİNDE SIĞINMACILARIN BANKACILIK ÜZERİNE MUHTEMEL BAZI ETKİLERİ

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 59 - 74, 30.11.2021

Göksel Tiryaki

Öz

Sığınmacılar, mülteciler ve göçmenler genellikle dünyanın hemen her yerinde yasal otoriteler tarafından resmi olarak her zaman sayılamayabilir veya kontrol edilemeyebilir. Son yıllardaki Suriyeli mülteci akını, tipik bir göç olayı değildi ve bu göçün ana nedeni ekonomik sebepler değildi. Suriye iç savaşı başladıktan sonra kısa süre içinde milyonlarca Suriyeli güvenlik nedeniyle topraklarını terk etti. Türkiye, özellikle de Suriye sınırındaki illeri, ana göç güzergâhı ve milyonlarca Suriyeli mülteci için en önemli ev sahibi oldu. Bir araştırma alanı olarak, finansal ve sosyal yüklerinin etkilerinin ötesinde, göçmen ve mültecilerin yerel bankacılık hacmine etkileri, ekonomi literatüründe hâlâ pek değinilmeyen konulardandır. Bu çalışmada, ilgili ekonomi ve göçmenlik literatürünün konuya ilişkin mevcut bulguları özetlenmiştir. Buna ek olarak, Suriyeli mülteci krizinden sonra, bazı geleneksel bankacılık verileri toplanmış, görselleştirilmiş ve Suriye ile sınır iller baz alınarak analiz edilmiştir. Bu bağlamda, göçmenlerin ekonomik faaliyetleri ve finansal varlıkları ile ilgili olarak, bu çalışma, özellikle gelecekteki ayrıntılı ve saha araştırmaları için bazı önemli çıkarımlar ve sonuçlar sunmayı amaçlamaktadır. Mevcut Türk bankacılık sistemi verileri, resmi Suriyeli mülteci sayıları ile banka mevduatları ve Türkiye'nin Suriye ile sınır illerindeki diğer bankacılık faaliyetleri arasında bir tür bağlantı olabileceğini ima edebilecek gibi durmaktadır. Bununla birlikte, il bazındaki mülteci ve bankacılık verileriyle ilgili bazı zorluklar ve karmaşıklıklar olduğu düşünülmektedir. Kanımızca daha anlamlı ve güvenilir çıkarımlar elde etmek için daha fazla saha araştırmasına ve detaylı ilave verilere ve modellemeye ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle bu sınır illeri bazında mültecilerin doğrudan bankacılık faaliyetleri hakkında ilave ve detaylı tarihsel zaman serileri önemli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

göç, mülteciler, sığınmacılar, bankacılık, mevduat

Kaynakça

• Aiyar, S, B Barkbu, N Batini, H Berger, E Detragiache, A Dizioli, C Ebeke, H Lin, L Kaltani, S Sosa, A Spilimbergo and P Topalova (2016). “The Refugee Surge in Europe: Economic Challenges”, IMF Staff Discussion Note 16/02, Washington, DC.
• Akyol, F. (2019). Refugee Entrepreneurship in Turkey, The Case of Syrians in Gaziantep, Master’s of Art Thesis, University of Gaziantep, Graduate School of Social Sciences, December 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Atkinson A., Messy F.A., (2015), “Financial Education for Migrants and Their Families” Working Papers on Finance, Insurance and Private Pensions 38, Organization for Economic Cooperation and Development, Paris.
• Battisti M., Felbermayr G., Peri G., Poutvaara P. (2014), “Immigration, Search, and Redistribution: A Quantitative Assessment of Native Welfare”, NBER Working Paper 20131.
• BRSA (2021). Banking Regulation and Supervision Agency of Turkey, https://www.bddk.org.tr/BultenAylik/en/Home/Gelismis; https://www.bddk.org.tr/Veriler/Finturk---Illere-Gore/13 (28.02.2021)
• Borjas G. J. (1995). “The Economic Benefits From Immigration”, Journal of Economic Perspectives, 9, 3-22.
• Chiswick B. R., (1988). “Illegal Immigration and Immigration Control”, Journal of Economic Perspectives, Volume 2, Number 3, Summer 1988, Pages 101-115.
• Coppel J., Dumont J. C., Vis I. (2001). Trends in Immigration and Economic Consequences, OECD Economics Department, Working Papers No. 284, 01 February 2001.
• Duman, E. Ş. (2019). Türkiye’deki Suriyeli Göçmen Girişimciler Üzerine Bir Alan Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temmuz 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Giuliano P., Tabellini M. (2020). “The Seeds of Ideology: Historical Immigration and Political Preferences in the US, The Voxeu.org, 10 June 2020, https://voxeu.org/article/historical-impact-immigration-us-political-ideology
• Guerreiro J., Rebelo S., Teles P. (2020). “Immigration and The Welfare State”, The Voxeu.org, 09 September 2020, https://voxeu.org/article/immigration-and-welfare-state (18.01.2021)
• Hatton T. (2016). The Migration Crisis and Refugee Policy in Europe, The Voxeu.org, 23 May 2016, https://voxeu.org/article/migration-crisis-and-refugee-policy-europe
• Karadeniz, M. (2016). Kilis'te Yaşayan Suriyeli Sığınmacıların İl Ekonomisine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Haziran 2016, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Kerr S.P., Kerr W. R (2011). Economic Impacts of Immigration: A Survey, NBER Working Paper 16736, January 2011, http://www.nber.org/papers/w16736 (19.01.2021)
• Kutlu, M. (2019). Türkiye’deki Suriyeli Mültecilerin Türkiye’nin Makroekonomik Dengelerine Etkisi, Ulisa: Journal of International Studies, Cilt 3, Sayı 1, s. 25-36.
• Kuzucu, R. (2018). Türkiye’ye Gelen Suriyelilerin Ekonomiye Etkisi, Gaziantep Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2018, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Ministry of Interior (2021). Republic of Turkey, Ministry of Interior, The Directorate General of Migration Management https://en.goc.gov.tr/temporary-protection27 (25.01.2021)
• Özaydın, A. and İlgazi A. (2019). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımı Açısından Suriyeli Sığınmacılar, Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Mayıs 2019, 1 (1).
• Öztürk, S. and Çoltu, S. (2018). Suriyeli Mültecilerin Türkiye Ekonomisine Etkileri, Balkan Journal of Social Sciences/Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, Volume/Cilt:7-No/Sayı:13.
• Paksoy, H. M. and Başdağ, G. C. (2019). The Neccessity of Externalization of Costs of Syrian Refugees (The Case of Turkey), Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(3), 1113-1120.
• Rahal, M. (2019). Financing of Syrian Smes in Gaziantep: A Case Study, Master’s of Art Thesis, University of Gaziantep, Graduate School of Social Sciences, September 2019, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Runyun, M. (2020). The Impact of the Syrian Refugee Influx on Turkish Capital Movement, September 2020, Boğaziçi University, Thesis of Master of Arts in Economics, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• UNRA (2021). The United Nations Refugee Agency, https://data2.unhcr.org/en/situations/syria (24.01.2021)
• Sezgin, S. (2019). Economic Consequences of Syrian Refugees in Turkey. BİLTÜRK, The Journal of Economics and Related Studies, 1 (3), 221-239.
• Tiryaki, G. (2018). Para ve Finansın Bir Başka Dönüşümü: ‘Blockchain’ mi, ‘Fintech’ mi, FinApp’ mı?, İktisat ve Toplum Dergisi, 93. Sayı, Temmuz.
• Yıldız, S. (2017). “Diaspora Girişimcilik: Türkiye’deki Suriyeli Girişimcilerin Profili”, Doktora Tezi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekim 2017, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp