Kadınlarda Bazal Metabolizma Hızının Bazı Vücut Kompozisyonları İle Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 4, 354 - 363, 14.12.2020

H. Bayram Temur , Ramazan Ceylan

https://doi.org/10.31680/gaunjss.765954

Cited By: 3

Öz

Bu çalışma, sedanter yaşam tarzına sahip kadınların, bazı vücut kompozisyonlarının (Yaş, Boy, Vücut ağırlığı, Beden Kitle İndeksi, Bel Çevresi, Bel-kalça oranı) birbirleri ve bazal metabolizma hızları (BMH) ile karşılaştırılması amacı ile yapıldı. Bu gaye ile yaşları ortalaması, 34,57±10,01 yıl, vücut ağırlıkları ortalaması 69,66 ±12,92 kg olan ve sedanter bir yaşam süren 173 kadın gönüllülük esasına göre çalışmaya dahil edildi. Katılımcıların, yaş, boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel ve kalça çevresi ölçümleri yapıldı. Bu ölçümlerden yararlanılarak, kadınlara ait bel-kalça oranları ve BKİ değerleri hesaplandı. Ayrıca kadınlar sabah aç iken, BMH belirlendi. Elde edilen veriler, bilgisayar ortamına aktarıldı. Bu verilerin istatistik analizlerini yapmak için SPSS 21 paket programında, Correlatıons, Descrıptıves ve Crosstabs programları kullanıldı. Sonuçta, katılımcıların % 76,3 nün bel / kalça oranları kadınlarda üst sınır olarak kabul gören, 0,80’ in üzerinde olduğu belirlendi. Ayrıca, yaş değişkeninin, boy değişkeni negatif yönlü bir korelasyon (r= -,411; p = 0,00) gösterdiği tespit edildi. Diğer taraftan, vücut ağırlığı (r= ,390; p =,000), BKİ (r= ,331; p= ,000), Bel çevresi (r= ,525; p=,000) ve Bel/ kalça (r= ,352; p= ,000) değişkenleri ile ise pozitif yönlü korelasyon gösterdiği belirlendi. Boy değişkenin, BMH (r= ,229; p=,002) ile pozitif yönlü, geriye kalan yaş (r= -, 411; p=,000), BKİ (r= -,287; p=,000), Bel çevresi (r= -,297; p= ,000) ve Bel-kalça oranı (r= -,163; p= ,032) ile negatif yönlü korelasyon gösterdiği elde edildi. Vücut ağırlığının, BKİ (r= ,503; p=,000), bel çevresi (r= ,775; p= ,000), BMH (r= ,170; p= ,025) ve bal/kalça oranı (r=,238; p= ,002) ile pozitif yönlü korelasyon gösterdiği anlaşıldı. Bunlarla birlikte, BKİ değerlerinin, bel çevresi (r= ,413; p= ,000) ile pozitif korelasyon gösterdiği belirlendi. Ayrıca bel çevresi değişkeninin, bel/kalça oranı (r= ,686; p= ,000) ile pozitif yönlü korelasyon gösterdiği saptandı.

BMH, Bel çevresi, Bel/Kalça

Anahtar Kelimeler

kadın, BMH, Bel çevresi, bel/kalça, BKİ

Kaynakça

• Ashwell M. (1994). Obesity İn Men and Women. Int J Obes Relat Metab Disord.18 Suppl. 1:S1-7 Bei-Fan Z. (2002). Predictive Values of Body Mass İndex and Waist Circumference forRisk Factors of Certain Related Diseases İn Chinese Adults: Study on Optimal Cut-Off Points of Body Mass İndex and Waist Circumference İn Chinese Adults. Asia Pac J Clin Nutr. 11 Suppl 8:S685-93
• Centers for Disease Control and Prevention (CDC). About child & teen BMI; 2008.
• http://www.cdc.gov/healthyweight/assessing/bmi/childrens_bmi/about_childrens_bmi.htm. Erişim Tarihi: 05.005.2020
• Dobbelsteyn CJ, Joffres MR, MacLean DR, Flowerdew G ( 2001). "A comparative evaluation of waist circumference, waist-to-hip ratio and body mass index as indicators of cardiovascular risk factors. The Canadian Heart Health Surveys". Int. J. Obes. Relat. Metab. Disord. 25 (5): 652–61. doi: 10.1038/sj.ijo. 0801582. PMID 11360147.
• Göçer, S. “Metabolizma hızı ölçümü” http://www.drserangocer.com/metabolizma-hizi-olcumuErişim tarihi, 06.05.2020.
• Himas-Hagen J. (1997). Technical comments: On Raising energy expenditure in Ob/Obmice. Science; 276:1132-33.
• İlhan -Akalın S. ve Değirmenci H. (2004). Kentsel bir bölgede beden kitle indeksi ve bel-kalça oranları yüksekliği sorunlarının sıklığı ve kronik hastalıklar ile ilişkileri; http: // www. dicle. edu.tr /- halks/ m. 141. htm. Erişim Tarihi:08.04.2020.
• Keskin G. (1993). Beden kitle indeksi ile hematolojik parametreler arasındaki ilişkiüzerine bir araştırma. Bilim uzmanlığı tezi (basılmamış). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Ketel IJ, Volman MN, Seidell JC, Stehouwer CD, Twisk JW, Lambalk CB (2007). "Superiority of skinfold measurements and waist over waist-to-hip ratio for determination of body fat distribution in a population-based cohort of Caucasian Dutch adults". Eur. J. Endocrinol. 156 (6): 655–61. doi:10.1530/EJE-06-0730. PMID 17535865.
• Kleıber M. (1975). The Fire of Life. Huntington, NewYork: Robert E. Kreiger Publishing Company,pp. 186-212. 2.
• Koivisto A. (2009). Weight reduction, body composition, thyroid hormones and basal metabolic rate in elite athletes, Master thesis in Clinical NutritionMedical Faculty, Department of Nutrition,Unıversıty Of Oslo 20th of April, 2009.
• Lahti-Koski M., Pietinen P., Heliövaara M. and Vartiainen E. (2002). Associations of Body Mass İndex and Obesity with Physical Activity, Food Choices, Alcohol İntake, and Smoking İn the 1982–1997 Finrisk Studies. American Journal Of Clinical Nutrition, 75: 809-817
• Lofgren I., Herron K., Zern T., Patalay M., Shachter N.S., Koo S.I., Fernandez M.L. (2004). Waist circumference is a better predictor than body mass index of coronary heart disease risk in ovenveight premenopausal vvomen.The Journal of Nutrition, 134; 1071 -1076.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2011). Aile ve Tüketici Hizmetleri, Enerji Hesaplamaları, 726TR0015, Ankara,
• Mørkedal B., Romundstad PR., Vatten LJ (2011). Informativeness of indices of blood pressure, obesity and serum lipids in relation to ischaemic heart disease mortality: the HUNT-II study European Journal of Epidemiology. 26 (6): 457–461. doi:10.1007/s10654-011-9572- 7. ISSN 0393-2990. PMC 3115050. PMID 21461943
• Nazlıcan E., Demirhindi H., Akbaba M. (2011). Adana İli Solaklı Ve Karataş Merkez Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan 20-64 Yaş Arası Kadınlarda Obezite Ve İlişkili Risk Faktörlerinin İncelenmesi,Düzce Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2): 5-12
• Neyzi O, Günöz H, Furman A, Bundak R, Gökçay G, Darendeliler F, Baş F.(2008). Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Derg 2008;51(1):1-14.
• Noyan A. (2010). Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Meteksan Yayın, Meteksan.
• Pekcan G. (2000). Şişmanlığın tanımı ve saptanması. III. uluslararası beslenme ve Diyetetik kongresi, s. 93 - 104. Ankara.
• Pekcan G. (2008). Diyet El Kitabı. Ayşe Baysal (Ed.), Beslenme durumunun Saptanması içinde (s. 67- 141). Ankara: Hatiboğlu.
• Picon PX, Leitão CB, Gerchman F, Azevedo MJ, Silveiro SP, Gross JL, Canani LH (2007). "[Waist measure and waist-to-hip ratio and identification of clinical conditions of cardiovascular risk: multicentric study in type 2 diabetes mellitus patients]". Arq Bras Endocrinol Metabol (in Portuguese). 51 (3): 443–9. doi:10.1590/S0004-27302007000300013. PMID 17546244.
• Roubenoff R., Wilson P.W. (1993). Advantage of knee height över height as an index of stature in expression of body composition in adults. American Journal of Clinical Nutrition, 57; 609-613.
• Sansoy V. (2001). Body Mass Index, Waist Circumference and Waist Hip Ratios. In Turkish Adults. Editor: Onat A. TEKHARF Yüzyıl Dönümünde Türk Erişkinlerinde Koroner Risk Haritası ve Koroner Kalp Hastalığı, 1.Baskı. İstanbul: Argos Matbaacılık; 2001. p.68-73.
• Sharma AM. (2003). Obesity and Cardiovascular Risk. Growth Horm Igf Res.;13 Suppl:S10
• Temur, H. M. (2018). Bazal metabolizma hizinin seçilmiş değişkenlere göre değerlendirilmesi. Journal of Human Sciences, 15(4), 1914-1923. doi:10.14687/jhs.v15i4.5037
• Valsamakis G., Chetty R., Anwar A., Banerjee A.K., Barnett A., Kumar S. (2004).
• Association of Simple Anthropometric Measures of Obesity with Visceral Fat and the Metabolic Syndrome İn Male Caucasian and Indoasian Subjects. Diabet. Med., 21, 1339-1345. Yardımcı H., Özfer Özçelik A., (2006). Ankara İli Gölbaşı İlçesinde Yetişkin Kadınların Antropometrik Ölçümleri Ve Beslenme Alışkanlıkları Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu. Ankara.
• Yosmaoğlu HB, Baltacı G, Derman O. Obez adölesanlarda vücut yağı ölçüm Yöntemlerinin etkinliği. Fizyoterapi Rehabilitasyon 2010;21(3):125-31. 83
• Wikipedi: https://en.wikipedia.org/wiki/Waist%E2%80%93hip_ratio. Erişim tarihi: 17.06.2020
• World Health Organization. Nutrition in adolescence: issues and challenges for the Health sector: issues in adolescent health and development. Geneva: World Health Organization; 2005. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/43342/1/9241593660_eng.pdf Erişim tarihi: 17.06.2020