Ebeveynlerin Ders Dışı Sportif Etkinlere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 192 - 204, 25.09.2023

Levent Görün , Rumeysa Alper , Barış Yılmaz

https://doi.org/10.31680/gaunjss.1287531

Öz

Bu araştırma ebeveynlerin ders dışı sportif etkinlere yönelik tutumlarının belirlenmesini amaçlamaktadır. Ders dışı etkinlikler, isteğe bağlı, notsuz ve okul dışında yapılan çeşitli aktivitelerden oluşmaktadır. Bu aktivitelerin, katılım sağlayan çocukların akademik başarı düzeyleri ve sosyalleşme oranları üzerinde olumlu yönde etki oluşturduğu düşünülmektedir. Bu sebeple ebeveynlerin bu konudaki destek ve teşvikleri büyük öneme sahiptir. Bu araştırma, bilgi toplamak ve var olan bir durumu ortaya koymak amacıyla yapılan genel tarama modelindeki nicel bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemini, Düzce Voleybol Gençlik ve Spor Kulübünde yer alan sporcuların ebeveynlerinden araştırmaya gönüllü katılım 100 ebeveyn oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Yılmaz ve Güven (2015) tarafından geliştirilen Ders Dışı Sportif Etkinliklere Yönelik Ebeveyn Tutum Ölçeği ve katılımcıların kişisel bilgilerini içeren Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Analiz yöntemi olarak non-parametrik testlerden Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular incelendiğinde, ebeveynlerin ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutumlarının olumlu yönde olduğu anlaşılmıştır. Toplam tutum puanları ise, cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, çalışma durumu ve spor geçmişi değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. İlgili literatür incelendiğinde, ebeveynlerin, ders dışı sportif etkinlere yönelik tutumları üzerine yapılan çalışmaların az sayıda olduğu ve bu sebeple çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, sportif etkinliklere ve ebeveyn tutumlarına yönelik bilgi vermesi açısından önem arz etmektedir

Anahtar Kelimeler

Spor, Ders dışı sportif etkinlik, Ebeveyn, Tutum

Kaynakça

• Akdoğan, B. (2017) Lise öğrencilerinin ve ebeveynlerin Beden Eğitimi dersine ilişkin tutumları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Akpınar, A. ve Cankurt, M. (2016). Parental influence on children‟s physical activity in urban green spaces. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 66(2), 471-482.
• Alderman, B. L., Benham-Deal, T. B. ve Jenkins, J. M. (2010). Change in parental influence on children’s physical activity over time. Journal of physical activity and health, 7(1), 60-67.
• Anderson, J. C., Funk, J. B., Elliott, R. ve Smith, P. H. (2003). Parental support and pressure and children's extracurricular activities: Relationships with amount of involvement and affective experience of participation. Journal of Applied Developmental Psychology, 24(2), 241-257. Babiss, L. A., ve Gangwisch, J. E. (2009). Sports participation as a protective factor against depression and suicidal ideation in adolescents as mediated by selfesteem and social support. Journal of Developmental ve Behavioral Pediatrics, 30(5), 376-384. Büyüköztürk, Ş. (2017). Veri analizi el kitabı. 23. Baskı, Ankara, Pegem Akademi.
• Carlini-Cotrim, B. ve Carvalho, V.A. (1993). Extracurricular activities: Are they an effective strategy against drug consumption? Journal of Drug Education, 23(1), 97–104.
• Case, E. (2007). Extracurricular activity participation in elementary school children: Links to well-being and academic achievement (Master’s thesis). Retrieved from http://dc.msvu.ca:8080/xmlui/handle/10587/289 sayfasından erişilmiştir. Çon, M., Yetim, A., Ağaoğlu, Ş. A. ve Tasmektepligil, M. Y. (1997). Elit Düzeyde Spor Yapanların Spora Yönelmelerinde İlk Ve Ortaöğretim Kurumlarının Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Gazi Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 41-53.
• Darling, N., Caldwell, L. L. ve Smith, R. (2005). Participation in school-based extracurricular activities and adolescent adjustment. Journal of leisure research, 37(1), 51-76.
• Demirci, N. (2017). Okul dışı sportif etkinliklere katılan 11-13 yaşları arasındaki çocukların okul içi ve okul dışı adım sayılarının incelenmesi. Dokuzoğlu, G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin ders dışı sportif etkinliklere katılımlarına yönelik ebeveyn tutumlarının bazı demografik özelliklere göre incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Dokuzoğlu, G. ve Yıldız, S.M. (2019). Ortaokul Velilerinin Ders Dışı Spor Faaliyetlerine Yönelik Tutumlarının Bazı Demografik Özelliklerine Göre İncelenmesi. Çevrimiçi Gönderim, 16 (4), 1156-1163.
• Durmuş, D. (2020). Ebeveynlerin ders dışı sportif etkinliklere olan bakış açılarının belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Esa, A., Abd Mutallib, S. S., & Azman, N. N. N. (2015). Do Extra-Curricular Activities Effect Student Leadership in Institutions: Sport?. Asian Social Science, 11(16), 294. Fredricks, J. S. ve Eccles, J. A. (2008). Participation in extracurricular activities in the middle school years: are there developmental benefits for African/American and European American youth? Journal of Youth Adolecence, 37(9), 1029-1043. doi: 10.1007/s10964-008-9309-4.
• Gökçe, H., Keçeci, K. Ve Yıldız, A. (2019). Ailelerin çocuklarını spora gönderme sebeplerinin belirlenmesi:Pilot çalışma. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 356-366. Harris, K. W. (1999). Parental expectations of high school interscholastic athletic activities (Doctoral dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University).
• Harrison, P. A. ve Narayan, G. (2003). Differences in behavior, psychological factors, and environmental factors associated with participation in school sports and other activities in adolescence. Journal of school health, 73(3), 113-120. Hoffmann, J.P. (2006). Extracurricular activities, athletic participation, and adolescent alcohol use: Gender-differentiated and school-contextual effects. Journal of Health and Social Behavior, 47(3), 275–290.
• Keskin, V. (2006). Çocuklarını spora yönlendiren anne ve babaların beklentileri. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon.
• Lewis, C. P. (2004). The relation between extracurricular activities with academic and social competencies in school-age children: A meta-analysis. Texas A&M University.
• Mahoney, J. L. ve Cairns, R. B. (1997). Do extracurricular activities protect against early school dropout?. Developmental psychology, 33(2), 241.
• Malina, R.M. (1996). Tracking of physical activity and physical itness across the lifespan. Res Q Exerc Sport. 1996;67:48– 57.
• Masiá, J. R., Plaza, D. M., González, V. H., Deltell, C. J. ve Rodríguez, J. C. (2013). Parental attitudes towards extracurricular physical and sports activity in school-age children. Journal of Human Sport and Exercise, 8(3), 861-876.
• Massoni, E. (2011). Positive effects of extra curricular activities on students. Essai, 9(1), 27.
• Mercanoğlu, A.O., Çevik, H. ve Şimşek, K.Y. (2015). Evaluation of the service quality of sportive recreation events that organized in the context of campus recreation: The model of Anadolu University. The Journal of Academic Social Science, 3(19), 256–267.
• Örel, M. Z. ve Tezcan, N. (2022). Çocuklarını Spora Gönderen Ebeveynlerin Ders Dışı Sportif Etkinliklere Karşı Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Kocaeli İli Örneği. Egzersiz ve Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 81-94.
• Peguero, A. A. (2011). Immigrant youth involvement in school-based extracurricular activities. The Journal of educational research, 104(1), 19-27.
• Shannon, C.S. (2006). Parents’ messages about the role of extracurricular and unstructured leisure activities: Adolescents’ perceptions. Journal of Leisure Research, 38(3), 398-420. Salar, B. ( 2015). Ortaöğretim Öğrencilerinin Ders Dışı Sportif Faaliyetlere Katılım Düzeyleri ve Sorunları ( Burdur, Isparta ve Denizli Örneği) Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur Sunay, H., Koz, M., Gündüz, N. ve Ersöz G. (2000) . Ortaöğretim Çağındaki Bireylerin Fiziksel Aktivite/Egzersiz Alışkanlıkları. VI. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Ankara.
• Sunay, H. ve Saracaloğlu, A. S. (2003). Türk sporcusunun spordan beklentileri ile spora yönelten unsurlar. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 43-48.
• Taras, H. (2005). Physical activity and student performance at school. Journal of school health, 75(6), 214-218.
• Uludağlı, N. P. (2017). Baba katılımında etkili faktörler ve baba katılımının baba, anne ve çocuk açısından yararları. Türk Psikoloji Yazıları, 20(39), 70-88.
• Valentine, J. C., Cooper, H., Bettencourt, B. A. ve DuBois, D. L. (2002). Out-of-school activities and academic achievement: The mediating role of self-beliefs. Educational Psychologist, 37(4), 245-256.
• Yılmaz, A. ve Güven, Ö. (2015). Ders Dışı Sportif Etkinliklere Yönelik Ebeveyn Tutum Ölçeği. Journal Of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2).
• Yılmaz, A. (2016). Lise öğrencilerinin ders dışı sportif etkinliklere katılımlarına yönelik ebeveyn tutum ve görüşleri. (Yayımlanmamış Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, A. (2018). Attıtudes Towards Physıcal Educatıon Course And Extracurrıcular Sport Actıvıtıes Of Parents. Journal Of Physical Education & Sports Science/Beden Egitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(1).