İç Savaştan Devlet Başkanlığı Seçimine: Liberya’da Kalıcı Barış ve İstikrar Ne Derece Mümkün?

Yıl 2020, , 165 - 197, 10.06.2020

Engin Avcı

https://doi.org/10.19060/gav.750454

Öz

19’uncu yüzyılda ABD’de özgür bırakılan kölelerin kurduğu Liberya, 1980’deki askerî darbe ve 1989’da başlayan iç savaşı sonrası Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) ve Birleş¬miş Milletler’in müdahalesi ile görece istikrara kavuşmuştur. 2016’da güvenlik sorumluluğunu Liber¬ya hükûmetine devreden BM Liberya Misyonu (UNMIL) 2018’de kapatılmıştır. Liberya hükûmeti sorumluluğunda icra edilen 2017 devlet başkanlığı seçimini George Weah’ın kazanmasıyla birlikte Liberya için yeni bir dönem başlamıştır. Bu makale, Liberya’yı iç savaşa götüren dinamiklerin in¬celenerek devlet başkanlığı seçimlerinden sonra kalıcı barış ve istikrarın mümkün olup olmadığının sorgulanmasını amaçlamaktadır. Açık kaynaktan derlenen bilgilere dayanan araştırma sonucunda, ülkedeki siyasi profilin tarihsel olarak değişikliğe uğradığı, buna rağmen ülkeyi iç savaşa götüren siyasi ve sosyoekonomik dinamiklerin tamamen yok olmadığı, güvenlik sektörü reformundaki boşlukların riskler taşıdığı, ülkenin kalıcı barış ve istikrar açısından bölgesel ve uluslararası gelişmelere karşı kırıl¬gan olduğu sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Liberya, İç Savaş, ECOWAS, UNMIL, Güvenlik Sektörü Reformu

Kaynakça

• ABDULAI, Jamilatu, “Security Sector Reform in Liberia: Challenges & Lessons Learned”, War, Conflict, State Failure & Democratization in Sub-Saharan Africa (I), Fall, 2011. BEDERT, Maarten, “Notes on Settlement Histories of Gbelay-Geh Statutory District, Nimba County, Liberia”, Max Planck Institute for Social Anthropology Depart¬ment ‘Integration and Conflict’ Field Notes and Research Projects, Max Planck Institute for Social Anthropology, Halle (Saale), 2017. Comprehensive Peace Agreement Between the Government of Liberia and the Liberians United for Reconcilation and Democracy (LURD) and the Movement for Democracy in Liberia (MODEL) and Political Parties, Accra, August 18, 2003. http://www.pul.org.lr/doc/Peace%20Agreements%20Digital%20Collection.pdfEBO, Adedeji, “The Challenges and Opportunities of Security Sector Reform in Post-Conflict Liberia”, Geneva Centre for the Democratic Control of Armed Forces (DCAF), Occasional Paper No.9, Geneva, December 2005. EHRENREICH, Frederick, “National Security”, Liberia: A Country Study. Harold D. Nelson (Ed.), Washington, American University, 1985, 247-288. ELLIS, Stephen, “Liberia 1989–1994: A Study of Ethnic and Spiritual Violence”, African Affairs, Vol. 94, Issue 375, 1 April 1995, 165–197. ELLIS, Stephen, The Mask of Anarchy: The Destruction of Liberia and the Religious Di¬mension of an African Civil War, Revised and Updated Second Edition, New York, New York University Press, 2006, FOSTER, Dulce, et al., A House with Two Rooms: Final Report of the Truth and Reconcili¬ation Commission of Liberia Diaspora Project, The Advocates For Human Rights, Dis¬pute Resolution Institute, Minnesota, 2009. http://www.theadvocatesfor hu¬manrights.org/uploads/chapter_8-liberia_s_second_civil_war_1997-2003.pdf. GLAY, Akiah Precious, Liberya’da İç Çatışmanın Yükselişi: 1990-2003 Yılla¬rı Arasında Büyük Monrovia İç Savaşı’nın Hızlı Yükselişinin Eleştirel Analizi, Konya, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). GROS, Jean-Germain, “Towards a taxonomy of failed states in the New World Order: Decaying Somalia, Liberia, Rwanda and Haiti”, Third World Quarterly, Vol.17, No.3, 1996, 455-472..