Amerikan Basınında Demokrat Parti, Başbakan Adnan Menderes ve Türk Amerikan İlişkileri Üzerine Bazı Notlar (1950-1955)

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 27, 309 - 330, 10.12.2020

Meral Kuzgun

https://doi.org/10.19060/gav.839023

Öz

Atatürk’ün ölümünden sonra 1950 yılına kadar Türkiye’de iktidarı elinde bulunduran CHP yönetiminin ülke içinde uyguladığı laik eksenli politikalar, Anadolu halkının büyük bir kesimini rahatsız etmiştir. II. Dünya Savaşı boyunca ülkede alınan sıkı ekonomik tedbirler halkı bunaltmıştır. Bu şartlar altında Anadolu halkının özellikle tarımla uğraşan muhafazakâr kesimin desteğini alan Demokrat Parti, 14 Mayıs 1950 tarihinde iktidara gelmiştir. Bu gelişmelere ilave olarak, Sovyetler Birliği’nin Türkiye’nin toprak bütünlüğüne ve bağımsızlığına aykırı istekleri, Türk Amerikan ilişkilerinin gelişmesine neden olmuştur. İkili ilişkilerin geliştiği bu dönemde Amerikan basını, Demokrat Parti’nin icraatlarına, Adnan Menderes’e ve Türk Amerikan ilişkilerine sık sık yer vermiştir. Bu çalışmamızda amacımız; Demokrat Parti’nin iktidara geliş sürecini ekonomik, siyasi, dini açılardan ele almak, Sovyet tehlikesine karşı giderek artan Türk Amerikan ilişkilerini ve bu ilişkilerin Amerikan basınındaki yansımalarını Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi belgeleri ve The New Times gazetesi ışığında ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Amerikan Basını, Demokrat Parti, Adnan Menderes, Türk Amerikan İlişkileri

Kaynakça

• Kaynaklar I-Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi: BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 102, Dosya No: 631, Sıra No: 9.
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 102, Dosya No: 631, Sıra No: 5
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 102, Dosya No: 637, Sıra No: 3
• BCA, Fon No: 030.01 Kutu No: 103, Dosya No: 640, Sıra No: 7
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 103, Dosya No: 642, Sıra No: 4
• BCA, Fon No: 030.01 Kutu No: 103, Dosya No: 645, Sıra No: 4
• BCA, Fon No: 030.01 Kutu No: 103, Dosya No: 645, Sıra No: 5
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 103, Dosya No: 645, Sıra No: 7
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 103, Dosya No: 646, Sıra No: 4
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 102, Dosya No: 634, Sıra No: 13
• BCA, Fon No. 30.01, Kutu No: 103, Dosya No: 643, Sıra No: 6
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 103, Dosya No: 646, Sıra No: 1
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 102, Dosya No: 636, Sıra No: 2
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 104, Dosya No: 651, Sıra No: 3
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 103, Dosya No: 640, Sıra No: 6
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 103, Dosya No: 641, Sıra No: 3
• BCA, Fon No: 030.01 Kutu No: 103, Dosya No: 641, Sıra No: 8
• BCA, Fon No: 030.01 Kutu No: 103, Dosya No: 642, Sıra No: 5
• BCA, Fon No. 030.01, Kutu No: 102, Dosya No: 639, Sıra No: 2
• BCA, Fon No: 030.01 Kutu No: 49, Dosya No: 290, Sıra No: 6
• BCA, Fon No: 030.01, Kutu No: 126, Dosya No: 810, Sıra No: 7