Impacts of the First World War on Africa and Colonialism

Yıl 2014, Cilt: 7 Sayı: 14, 177 - 196, 01.06.2014

Mehmet Seyfettin Erol - Oktay Bingöl

https://doi.org/10.19060/gav.57775

Cited By: 5

Öz

The impacts of the First World War on Africa and the colonialism in Africa are a subject which is not sufficiently studied in the disciplines of political and military history, political science, and international relations. In this article, it is aimed to partially fill the gap in question. In this context, the conduct of the First World War battles in Africa and their effects on the Continent have an importance. In addition, the exploitation of human and other resources of the Africa by the colonial powers, especially Britain and France, in the battles fought in European fronts is an issue to focus on. In this respect, the colonial recruitment practices, the resistance of indigenous peoples, the employment of Africans in the battles and the casualty rates are noteworthy. The war’s contribution to the national liberation struggles and the changes emerged in the colonialism fact also need to be emphasized. The First World War has had significant negative effects on Africa in the economic, social and military fields. German colonies changed hands between the victors of the First World War and colonialism with all the violence has continued. But the war gave the first spark of the national liberation movements in Africa

Anahtar Kelimeler

-

Birinci Dünya Savaşı’nın Afrika’ya ve Sömürgeciliğe Etkileri

Öz

Siyasi ve askeri tarih ile siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler disiplinlerinde I. Dünya Savaşı’nın Afrika’ya ve Afrika’daki sömürgeciliğe etkileri yeterince çalışılmamış bir konudur. Bu makalede söz konusu eksikliğin bir oranda giderilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, I. Dünya Savaşı’nın Afrika’daki muharebelerinin icrası ve Afrika’ya etkileri önem arz etmektedir. Ayrıca, başta İngiltere ve Fransa olmak üzere sömürgeci güçlerin, Avrupa’daki cephelerde yürütülen muharebelerde Afrika’nın insan ve diğer kaynaklarını kullanması, üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu bağlamda, sömürgelerden asker alma uygulamaları, yerli halkın direnişleri, Afrikalıların muharebelerde kullanılması ve zayiat oranları dikkat çekmektedir. Savaşın, sömürgecilik olgusunda ortaya çıkardığı değişimler ile ulusal kurtuluş mücadelelerine katkısının da vurgulanması gerekmektedir. I. Dünya Savaşı’nın Afrika’ya ekonomik, sosyal ve askeri alanda önemli olumsuz etkileri olmuştur. Alman sömürgeleri I. Dünya Savaşı’nın galipleri arasında el değiştirmiş ve sömürgecilik tüm şiddetiyle devam etmiştir. Ancak, savaş Afrika’da ulusal kurtuluş hareketlerinin ilk kıvılcımlarını da yakmıştır

Anahtar Kelimeler

Birinci Dünya Savaşı, Afrika, Sömürgecilik, Alman Sömürgeleri, Ulusal

Kaynakça

• AKGÜN Seçil, Ana Hatlarıyla General Moseley Raporu: Türkiye’de Amerikan Mandası, Ankara 1985.
• ARCHER Christion I. vd., Dünya Savaş Tarihi, Cem Demirkan (çev.), Tümzaman- lar Yayıncılık, İstanbul, 2006
• ATAÖV Türkkaya, Afrika Ulusal Kurtuluş Mücadeleleri, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, 1977.
• BECKETT Ian F., A Nation in Arms: A Social Study of the British Army in the First World War, Manchester University Pres, UK, 1985.
• BENAMRANE Djilali, L’émigration algérienne en France : passé, présent, et devenir, Al- ger : Société nationale d’édition et de diffusion, 1983.
• BEST Antony, vd., Uluslararası Siyasi Tarih (20. Yüzyıl), Taciser Ulaş Blge ve Emel Kurt (çev.), Yayın Odası Yayınları, İstanbul, 2008
• BIDWELL Robin, Morocco under Colonial Rule: French Administration of Tribal Areas 1912-1956, Frank Cass and Company Ltd., UK, 1973.
• CARRINGTON Charles E., “The Empire at War”, (eds) J.H.Rose, A.P.Newto, The Cambridge Historty of the British Empire, Volume III, Cambridge University Pres, UK, 1959.
• CHAMBERLAIN, M. E., Sömürgeciliğin Çöküşü (Dekolonizasyon), Recai Dönmez (çev.), Rehber Yayıncılık, Ankara, 1993
• CROWDER Michael, Colonial West Africa, Frank Cass and Company Ltd., UK, 1978.
• DAVENPORT Thomas H., “The South African Rebellion, 1914’ in English Histo- rical Review”, LXXVII, 1963.
• DAVIDSON Basil, Afrika’da Millî Kurtuluş ve Sosyalizm Hareketleri, Sosyal Yayınları, Attilâ Tokatlı (çev.), İstanbul, 1969.
• DESCHAMPS, Hubert Sömürge İmparatorluklarının Çöküşü, Oktay Akbal (çev.), Akşam Kitap Kulübü, İstanbul, 1966
• DUMAN Selçuk, “Mütareke Döneminde Amerikan Mandaterliği Tartışmaları”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.20, S. 59, Temmuz 2004.
• FALLS Cyril, The Great War, New York: Capricorn Books, 1961.
• FARWELL Byron, The Great War in Africa, 1914–1918, WW Norton&Compnay, USA, 1989.
• FERRO Marc, Fetihlerden Bağımsızlık Hareketlerine Sömürgecilik Tarihi (13. Yüzyıl-20. Yüzyıl), Muna Cedden (çev.), İmge Kitabevi, Ankara, 2002.
• GARFIELD Brian, The Meinertzhagen Mystery, Washington, DC: Potomac Books, USA, 2007.
• Genelkurmay ATASE Arşivi, Kls: 258, Dos: 1068, Fih: 3-4.
• Genelkurmay ATASE Arşivi, Kls: 258, Dos: 1068, Fih: 3-2.
• Genelkurmay ATASE Arşivi, Kls: 258, Dos: 1068, Fih: 3.
• GRUNDY Kenneth W., Soldiers without Politics: Blacks in the South African Armed For- ces, University of California Pres, USA, 1983.
• GARVEY Marcus, “The Marcus Garvey and Universal Negro Improvement”, As- sociation Papers, Vol. IX: Africa for the Africans, Duke University Pres, UK, 2011.
• GROVE Eric J., “The first shots of the Great War: the Anglo-French conquest of Togo, 1914”, Army Quarterly and Defence Journal, vol. 106, no. 3 (1976), s. 308-23.
• HORNE Alistair, The Price of Glory: Verdun 1916, Penguin Boks, UK, 1993.
• HOWARD Michael, “I. Dünya Savaşı’nı Yeniden Değerlendirmek”, Jay Winter, Geoffrey Parker, Mary R. Habeck (der.), I. Dünya Savaşı ve 20. Yüzyıl, Tansel De- mirel (çev.), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2012.
• JANKOWSK James, Egypt, A Short History, Oneworld Publications, Boston, USA, 2000.
• JULIEN Charles André, Charles Robert Ageron, Histoire de l’Alge´rie contemporaine, Presses universitaires de France, 1979.
• LEJRI Mohamed Salah , L’ histoire du mouvement national, Tunis: Maison Tunisien- ne de l’Édition, 1974.
• KANYA-FORSTNER A. S., “Savaş, Emperyalizm ve Sömürgeciliğin Sona Erişi”, Jay Winter, Geoffrey Parker, Mary R. Habeck (der.), I. Dünya Savaşı ve 20. Yüzyıl, Tansel Demirel (çev.), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2012.
• KARAKAYA Ali, Milli Mücadelede Manda Sorunu, Harbord ve King-Crane Heyetleri, An- kara, 2001.
• KASALAK Kadir, Milli Mücadelede Manda ve Himaye Meselesi, Ankara, 1993.
• KEEGAN John, The First World War, New York, Alfred A. Knopf, 1999.
• KHAPOYA Vincent B., The African Experience, Pearson, Switzerland, 2012.
• “Manda”, Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, C. 15. KIRAY Atilla, “Tarihte Manda – Himaye Kavramsallaştırması ve Milli Mücadele- deki Yansımaları”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2000.
• KOLLER Christian, “The Recruitment of Colonial Troops in Africa and Asia and their Deployment in Europe during the First World War”, Immigrants & Minorities, Vol. 26, No. 1/2, March/July 2008, s. 111–133.
• LENİN V.İ., Kapitalizmin En Yüksek Aşaması Emperyalizm, Erdoğan Başar (Berktay), Aydınlık Yayınları, İstanbul, 1979.
• LUNN Joe H , Memoirs of the Maelstrom: A Senegalese Oral History of the First World War, Portsmouth, NH: Heinemann, USA, 1999.
• LURAGHI Raimondo, Sömürgecilik Tarihi, Halim İnal (çev.), E Yayınları, Ankara, 1975
• “Manda”, Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, C. 15. “Manda”, Türk Ansiklopedisi, C. 23. MANGIN Paul, “Comment finit la guerre”, Revue des Deux Mondes 57, 1920.
• MARTONNE Edouard de, “La Ve´rite´ sur les Tirailleurs Se´ne´galais”, Outre- Mer: Revue Ge´ne´rale de Colonisation 7, 1935.
• McNEILL William H., Dünya Tarihi, Alâeddin Şenel (çev.), İmge Kitabevi, Ankara, 2004.
• MILLER Charles, Battle for the Bundu: The First World War in East Africa, Macmillan Publishing Co, UK, 1974.
• MOBERLY Frederick J, Military Operations Togoland and the Cameroons 1914–1916,
• Battery Press London: HMSO, 1995.
• PERSHING John J., My Experiences in the World War, vol. 2, Tab Books, USA, 1989.
• RECHAM Belkacem, Les musulmans algériens dans l’armée française (1919-1945), Harmattan, France, 1996.
• “Statistics of the military effort of the British Empire during the Great War, 1914-1920”, British War Office, 1922.
• SANDER, Oral Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e, İstanbul, 1989.STRACHAN Hew,
• The First World War In Africa, New York: Oxford University Press, 2004.
• “The Evacuation of Kasama in 1918”, The Northern Rhodesia Journal online, Vol IV,
• No 5, 1961. http://www.nrzam.org.uk/NRJ/V4N5/V4N5.htm (03.03.2014)
• WILLMOTT Hedley P., First World War, London: Dorling Kindersley, 2003.
• WINTER Jay, PARKER Geoffrey, HABECK Mary R., I. Dünya Savaşı ve 20. Yüzyıl, Tansel Demirel (çev.), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2012.