The Assassination of Archduke Franz Ferdinand, 28 June 1914

Yıl 2014, Cilt: 8 Sayı: 15, 1 - 38, 01.12.2014

Meryem Günaydın

https://doi.org/10.19060/gav.38089

Öz

Sunday, June 28, 1914, the world will change in the days of a political murder was carried out. Franz Ferdinand, heir to the Austro-Hungarian Empire in Sarajevo visit with his wife and both died as a result of an assassination. The Sarajevo assassination, referred in the history texts as “spark” of the First World War or “like a clap of thunder to Europe”. In Serbia, the secret organization “Black Hand” engaged in activities for the unity of Serbs; together with Gavrilo Princip and Nedjelko Cabrinovic, Trifko Grabez, Muhamed Mehmedbasic, Vaso Cubriloviç , Cvijetko Popoviç had a mystical trip to the assassination plot. The background of the assassination in Sarajevo, causes and consequences of the assassination will be discussed in this study

Anahtar Kelimeler

-

Arşidük Fransuva Ferdinand Suikastı, 28 Haziran 1914

Öz

28 Haziran 1914 Pazar günü, Dünya’da günleri değiştirecek bir siyasi cinayet gerçekleştirildi. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun varisi Fransuva Ferdinand Saraybosna ziyareti’nde eşi ile birlikte suikast neticesinde hayatını kaybetmiştir. Saraybosna suikastı olarak anılan bu olay tarih metinlerinde Birinci Dünya Savaşı’nı başlatan “kıvılcım” veya “Avrupa’ya düşen gök gürültüsü” olarak tanımlanmıştır. Sırbistan’da, Bosna-Hersek ve Sırbistan’ın Slav birliği için faaliyetlerde bulunan “Kara El” gizli örgütü; Gavrilo Princip ve beraberindeki Nedjelko Cabrinovic, Trifko Grabez, Muhamed Mehmedbasic, Vaso Cubriloviç , Cvijetko Popoviç ile birlikte bir suikast planı doğrultusunda yolculuğa çıkmışlardır. Saraybosna suikastının arka planı, suikast anı ve sonrası sebepleri ve neticeleri örgüsünde bu çalışmada ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler

Saraybosna Suikastı, Arşidük Fransuva Ferdinand, Gavrilo Princip

Kaynakça

• Meclis-i Âyan Zabıt Ceridesi, İçtima-i Fevkalâde Onaltıncı İnikad, 24 Haziran 1330 (1914) Sah.
• BODDEN Valerie, Days Of Change The Assassination of Archduke Ferdinand, Creative Education, Minnesota 2010.
• CLARK Christopher M., The Sleepwalkers: How Europe Went to War in 1914, London: Allen Lane, 2012.
• HERRMAN David G., The Arming of Europe and the Making of the First World War, Princeton University Press, 1997.
• REMAK Joachim, Sarajevo The Story of A political Murder,Criterion Books, New York, 1959.
• SMITH David James, One Morning In Sarajevo 28 June 1914,Phoenix, London 2009.
• TUCKER, Spencer C. Priscilla Mary Roberts, The Encyclopedia of World War I: A Political, Social, and Military History, ABC-CLIO,U.S.A. 2005.
• VILLIERS Peter, Gavrilo Princip The Assassin Who Started the First World War, Fawler Press, England 2010.
• VOSS David De, Searching For Gavrilo Princip, Smithsonian magazine, August 2000, ss. 42-53. http://beacon.salemstate.edu/~cmauriello/pdf_his102/princips.pdf Gazeteler: İkdam
• İkdam, “Müsademeler Başladı”, 28 Temmuz 1914.
• İkdam, “Avrupa Harb-i Umumisi Büyük Muharebe Başladı”, 18 Ağustos 1914.
• İkdam, “Milyonlar Muharebesi”, 18 Ağustos 1914.
• İkdam, “Avrupa Harb-i Umumisi”, 2 Eylül 1914.
• İkdam, “Avrupa Harb-i Umumisi”, 15 Eylül 1914.
• İkdam, “Cihad-ı Ekber Halife-i İslam Üçyüz Milyon Müslümanı Cihad-ı Ekbere Davet Ediyor”, 13 Teşrinisani 1914(31 Teşrinievvel 1330).
• İkdam, “Türkiye-Avusturya Arşidük Frederih Hazretlerinin Telgrafnamesi”, 9 Teşrinisani efrenci 1914. Peyam
• Peyam, “Arşidükün Seyahati”, 28 Haziran 1914 (H.4 Şaban 1332, R.15 Haziran 1330).
• Peyam, “Kral İstifa Etmeyecek”, Balkan Hükümetleri, 28 Haziran 1914.
• Peyam, “Avusturya Veliahdı ve Refikasının Katli”, 29 Haziran 1914.
• Peyam, “Vakı’anın Sureti Cereyanı”, 29 Haziran 1914.
• Peyam, “Arşidük ve Ordu”, 29 Haziran 1914(H.5 Şaban 1332, R.16 Haziran 1330).
• Peyam, “Veliahd Fransuva Ferdinand ile Refikasının Fecâyi`-i Katli”, 29 Haziran 19 Peyam, “Suikastın Akıbetinde”, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Ayıpdır ”, Tafsilat-ı Matemme, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Büyük Bir Cinayet-i Siyasiye”, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Te’sir-i Umumi”, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Büyük Bir Cinayet-i Siyasiye”, 30 Haziran 1914
• Peyam, “Taziyetname’i Hümayun”, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Sadrazam Paşanın Taziyeti - Osmanlı Parlementosu namına - Sefaretin Taziyeleri - Hüseyin Hilmi Paşa - Saray-ı Hümayunda” 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Tedabir-i Zabıta”, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Katiller Tehlikede”, 30 Haziran 1914
• Peyam, “Büyük Bir Cinayet-i Siyasiye”, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Te’sir-i Umumi”, 30 Haziran 1914.
• Peyam, “Main’in İstihbaratı”, 30 Haziran 1914.
• Peyam , “Ordunun Matemi”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırpların Aleyhinde Harekat”, , 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Hükümet-i Osmaniye Namına”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Naaşlar, Son Haberler”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “İki Bomba, Bir Mecruh”, 1 Temmuz 1914
• Peyam,, “İspanya Kralı – Belçika- Bavyera -Saksonya Kralları”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “İngiliz Saray Hükümdarında” , 1 Temmuz 1914.
• Peyam , “Müslümanlar ve Hırvatlar”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Tevkifat ve Tahkikat”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırbistan Hükümetinin Te’ssüfü”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Cinayetin Mü’essirleri ve Eserleri”, 1 Temmuz 1914
• Peyam, “(Kambana? )Vakı’ayı Alkışlayor”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırbistanda Avusturya Zabıtası”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Avam Kamarasında”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Nümayişler Karışıklıklar”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Viyana’da Sırplara Karşı Nefret”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Dai’yi Mes’uliyet-i Evrak”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Hırvatlarla Sırplar Arasında Mukatele”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, Sırp Dükkanları Yağma Ediliyor, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, Sırplar Aleyhinde Harekat, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Failler Pek Bi Perva”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırpların Aleyhinde Harekat”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Tevkifat ve Tahkikat”, 1 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırplar Aleyhinde Nümayişler”, 2 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırp Hükümetinin İkinci Beyannamesi” , 2 Temmuz 1914.
• Peyam,”Avusturya Macaristan” , 2 Temmuz 1914.
• Peyam, “Bosnada Karışıklıklar”, 2 Temmuz 1914.
• Peyam, “Bulgar Sarayında Matem”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Hükümet-i Osmaniye Namına”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Son Haberler”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Katil Principin İfadatı, 3 Temmuz 1914.
• Peyam , “Avusturya Veliahdının Katli”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırp Milliyetçiliği”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam , “Avusturya Veliahdının Katli”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Avusturya-Macaristan”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırp Cemiyyet-i Askeriyesi Haberdar İmiş”,, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Sırbistan Sefirinin Teminatı”, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, Sırp Sefarethanesi Önünde, 3 Temmuz 1914.
• Peyam, “Müteveffi Arşidük Namına Ayin-i Ruhani” , 3 Temmuz 1914
• Peyam, “İstasyonlarda Tezahurat”, 4 Temmuz 1914.
• Peyam, “Naş’lar Viyana’ya Geldi”, 4 Temmuz 1914, Cumartesi.
• Peyam, “Cenazede Veliahdlar Bulunmayacak” , , 4 Temmuz 1914.
• Peyam, “Katlin Mühim İtirafı”, 4 Temmuz 1914.
• Peyam, “Katlin Mühim İtirafı”, 4 Temmuz 1914.
• Peyam, “Yeni Nümayişler”, 4 Temmuz 1914.
• Peyam, “Arşidükün Cenazesi”, 5 Temmuz 1914.
• Peyam, “Kayser Neden Cenazede Yokdu”, 5 Temmuz 1914
• Peyam, “Arşidükün Sigortası”, 5 Temmuz 1914
• Peyam, “Avusturya ve Sırbistan”, 5 Temmuz 1914.
• Peyam, “Nümayişler ve Muharebe Arzusu”, 5 Temmuz 1914.
• Peyam, “Rusya Müdahale Edecekmiş” , 5 Temmuz 1914.
• Peyam, “Avusturya ve Sırbistan”, 5 Temmuz 1914.
• Peyam, “Ahvalde Vehamet ve Harp Korkuları”, 7 Temmuz 1914. Sabah
• Sabah, “Suikasd Tesiratı”, 12 Temmuz 1914.
• Sabah, “Suikast Etrafında”, 13 Temmuz 1914.
• Sabah, “Ufk-u Siyasetde Yeni Tehlikeler”, 25 Temmuz 1914.
• Sabah, “Dünkü Vakıa-i Cinaiye”, 26 Temmuz 1914. The New York Times
• The New York Times, “Still Another Royal Visitor Archduke Franz Ferdinand D’este On His Way Here” 13 Ağustos 1893.
• The New York Times, Dr. Johannes Horowitz, “Archduke Franz Ferdinand’s Enga- gement to Countess Chotek - Obstacles To The Marriage ” 6 Mayıs 1900.
• The New York Times, 2 Temmuz 1900.
• The New York Times, “What Austria’s Change Will Mean to Europe”, 28 Haziran 190 The New York Times, “Heir To Austria’s Throne Is Slain With His Wife By A Bosni- an Youth To Avenge Seizure Of His Country”, 29 Haziran 1914, Pazartesi.
• The New York Times, “Heir To Austria’s Throne Is Slain With His Wife By A Bosni- an Youth To Avenge Seizure Of His Country - Bravery of Archduke”, 29 Haziran 19 The New York Times, “Heir To Austria’s Throne Is Slain With His Wife By A Bos- nian Youth To Avenge Seizure Of His Country - Slain In A Second Attempt”, 29 Haziran 1914.
• The New York Times, “Tragedy May Alter Politics Of Europe”, 29 Haziran 1914.
• The New York Times, “See Serb Plot In Royal Murders”, 30 Haziran 1914.
• The New York Times, “Kaiser Diplomatically İll Semptoms of Lumbago-Won’t Go to Archduke’s Funeral”, 3 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Victim’s Bodies in Vienna”, 3 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Austria Mourns At Royal Funeral” , 4 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Archduke And Wife Buried” , 5 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Imperial Funeral Stirs Controversy” , 6 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Austria Ready to Invade Servia, Sends Ultimatum”, 24 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Germany and Italy to Aid”, 24 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Austria Formally Declares War On Servia, Russia There- atens, Already Moving Troops; Peace Of Europe Now In Kaiser’s Hands”, 29 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Notice Sent To The Powers Of the Opening Hostilities”, 29 Temmuz 1914.
• The New York Times, “Russia’s Early War Moves”, 30 Ağustos 1914.
• The New York Times, “Russia’s “Orange Paper” Shows Her Part In Diplomatic Ne- gotiations Preceding The War”, 27 Eylül 1914.
• The New York Times,”Anniversary of the War’s Origin A Year Ago Tomorrow The Austrian Archduke, Franz Ferdinand, Was Assasinated at Sarajevo”, 27 Haziran 19 EKLER