The Economic Evaluation of Manas Epic Poem

Yıl 2009, Cilt: 3 Sayı: 5, 171 - 194, 01.06.2009

Diren Çakmak

Öz

In the study, the economic evaluation of Manas Epic Poem is inspected. In the literature of economic history, the usage of works from folk literature with the aim to understand the economic events in the history, is a widespreadly used method. However, the difference of this study is the reading of the work from folk literature in itself. In the study, Weber’s and Sombart’s views are used theoretically and content analysis is used as a research method. With the study, the economic mentality hinted by Manas Epic Poem is determined, the economic and social life in the Epic Poem is explained and the hero of the Epic Poem,Manas Han’s views about ownership are illuminated. It is thought that the study is original, considering the fact that economic reading of the Epic Poem has been realized for the first time. 

Anahtar Kelimeler

Manas Han, Old Turks, Kyrgyz society, primitive society, capitalism, class. 

Manas Destanı’nın İktisadi İncelemesi

Öz

Çalışmada Manas Destanı’nın iktisadi incelemesi yapılmaktadır.İktisat tarihi yazınında halk edebiyatı eserlerinin geçmişteki iktisadi olayları anlamak amacıyla kullanılması yaygın bir yöntemdir. Fakat bu çalışmanın farkı, bir halk edebiyatı eserinin kendisinin iktisadi olarak okunmasıdır. Çalışmada kuramsal olarak Weber ve Sombart’ın görüşlerinden istifade edilmekte ve araştırma yöntemi olarak içerik çözümleme yöntemi kullanılmaktadır. Çalışmayla, Manas Destanı’nın imlediği iktisadi zihniyet tespit edilmekte, Destan’ın geçtiği dönemdeki iktisadi ve toplumsal hayat anlatılmakta ve Destan’ın kahramanı Manas Han’ın mülkiyet ilişkilerine bakışı aydınlatılmaktadır. Çalışmanın Manas Destanı’nın ilk defa iktisadi okuması yapılması bakımından özgünlük arz ettiği düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Manas Han, Eski Türkler, Kırgız toplumu, ilkel toplum, kapitalizm,  sınıf. 

Kaynakça

• CEM İsmail, Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, Cem Yayınları, İstanbul 1975.
• GÜVENÇ Bozkurt, Türk Kimliği Kültür Tarihinin Kaynakları, Kültür Bakanlığı Yayınları, An- kara 1993.
• KARA Mehmet,‘Asya Toplumlarında Ortak Bir Kültür Öğesi: On İki Hayvanlı Takvim’, Asya Felsefe Birliği II. Uluslararası Konferansı Bildiriler Kitabı, DaeDong Felsefe Birli- ği, Busan 2006, s. 331-341.
• KOZAK, Erol, İbn-i Haldun’a Göre İnsan-Toplum-İktisat, Pınar Yayınları, İstanbul 1984.
• KIRGIZİSTAN MİLLİ İSTATİSTİK KOMİTESİ, 10 Yıl İçinde Bağımsız Kırgızistan, Bişkek 2001.
• KÜÇÜKÖMER İdris, Düzenin Yabancılaşması, Ant Yayınları, İstanbul 1969.
• MANAS DESTANI, (nes.) Keneş Yusupov, (çev.) Fikret Türkmen ve Alimcan İnayet, Ata- türk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Anka- ra 1995.
• ÜLGENER Sabri, Din ve Zihniyet, Der Yayınları, İstanbul 1981.
• PIRENNE Henri, Orta Çağ Kentleri, (çev.) Ş. Karadeniz, İletişim Yayınları, İstanbul 1990.
• POLAT M. Said, ‘Göçebe Türklerde Avcılık’, (der.) Emine Gürsoy Naskali & Hilal Oytun Altun, Av ve Avcılık Kitabı, Kitabevi Yayıncılık, İstanbul 2008, ss. 55-63.
• ROUX Jean-Paul, Türklerin Tarihi Pasifik’ten Akdeniz’e 2000 Yıl, (çev.) A. Kazancıgil ve Lale A. Özcan, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2007.
• SOMBART, Werner, Der Moderne Kapitalismus, E. I, Dunker und Humblot, Berlin 1969.
• SOMBARTWerner, ‘Kapitalizm Öncesi İktisadi Görüş’, (çev. der.) Mustafa Özel, Kapita- lizm ve Din, Ağaç Yayıncılık, İstanbul 1993.
• TANERİ Aydın, Türk Devlet Geleneği, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1993.
• TÖKİN İsmail Hüsrev, Türkiye Köy İktisadiyatı, İletişim Yayınları, İstanbul 1990.
• YILDIZ Naciye, Manas Destanı (W. Radloff) ve Kırgız Kültürü ile İlgili Tespit ve Tahliller, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1995.
• WEBER Max, Economy and Society, University of Press, London 1978.
• WEBER Max, Sosyoloji Yazıları, (çev.) Taha Parla, Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul 1993.