İnönü Muharebelerinin İç Kamuoyuna Yansımaları

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 29, 107 - 130, 11.12.2021

İbrahim Tavukçu

https://doi.org/10.19060/gav.1035503

Öz

I. İnönü Muharebesi, TBMM Hükümeti’nin içerdeki siyasi ve askeri muhaliflere karşı ölüm kalım savaşı verdiği kritik bir evrede başlamış; Çerkez Ethem’in isyanı ile Yunan taarruzu beraber gelişmiştir. Bu mu¬harebede Düzenli Ordu birliklerinin ortaya koymuş oldukları inatçı mücadele neticesinde Yunan Ordusu geri çekilmek zorunda kalmış, bu moral ve motivasyon ile Ankara’nın başını ağrıtan Çerkez Ethem isyanı bastırılmış, BMM Hükümeti iktidarını kuvvetlendirmiş, istikbalini ise güvence altına almıştır. I. İnönü Muharebesi’nde umduğu neticeyi alamayan Yunanlar, bu defa 23 Mart 1921’de Londra Konferansı’nda kabul ettiremedikleri Sevr Antlaşması’nı silah zoru ile Türklere kabul ettirmek amacıyla ikinci defa büyük bir taarruza kalkışmış, ancak II. İnönü Muharebesi de Türk Ordusu’nun üstünlüğü ile sonuçlanmıştır. Bu muharebelerde elde edilen başarılar, iç kamuoyunda büyük yankılar uyandırmıştır. Bu çalışmada, İnönü Muharebeleri’nin iç kamuoyunda yaratmış olduğu etki ve yansımaları ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Batı Cephesi, Düzenli Ordu, İç Kamuoyu, İnönü Muharebeleri, Milli Mücadele.

Kaynakça

• T.C. Genelkurmay Başkanlığı Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Arşivi (ATASE): ATASE Arşivi, İstiklal Harbi Kataloğu (İSH K.), Kutu No (K.):567 Gömlek No (G):127 Belge No (B):1.
• Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA): BCA, Fon Kodu (FK.): 30.18.1 Kutu No (K.):1 Gömlek No (G.): 3 Sıra No (S.): 19.
• Resmi Kaynaklar: Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi (TBMM ZC). Devre: I, C. 7.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi (TBMM ZC). Devre: I, C. 9.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi (TBMM ZC). Devre: I, C. 10.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları (TBMM GZ). Devre: I, C. I.
• Gazeteler: Açıksöz, Alemdar, Hâkimiyet-i Milliye, İkdam, Öğüt, Peyam-ı Sabah, Yenigün.
• APAK, Rahmi, İstiklal Savaşında Garp Cephesi Nasıl Kuruldu ?, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1990.
• ATATÜRK, Kemal, Nutuk, C. 2, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1969.
• AYIŞIĞI, Metin, “Ahmed İzzet Paşa”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 23, İstanbul, 2001, s. 563-564.
• AYIŞIĞI, Metin, “II. İnönü ve Sakarya Zaferlerinin Türk Kamuoyundaki Yankıları”, Türk Dünyası Tarih Dergisi, 92, (Ağustos 1994), s. 17-23.
• CEBESOY, Ali Fuat, Bilinmeyen Hatıralar, Kuva-yı Milliye’nin İç Yüzü (Yay. Haz. Osman Selim Kocahanoğlu), Temel Yayınları, İstanbul, 2011.
• ÇALIŞLAR, İzzettin, Gün Gün Saat Saat İstiklal Harbi’nde Batı Cephesi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2009.