Cumhuriyetin İlk Yıllarında Türkiye’nin Ulusal Güvenlik Algılamaları

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 31, 1 - 17, 11.12.2022

Emre Ozan

https://doi.org/10.19060/gav.1217241

Öz

Bu çalışma, Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye’nin ulusal güvenlik çevresinin nasıl bir görünüme sahip olduğu ve başlıca tehdit algılarının neler olduğu sorularına yanıt aramaktadır. Cumhuriyetin bir ulusal bağımsızlık savaşının ardından ilan edilmesi nedeniyle, Türkiye bağımsızlığını ve egemenlik haklarını güvence altına almayı amaçlayan bir dış politika izlemiş ve kurulan yeni rejimin konsolide edilmesine yönelik bir çaba harcamıştır. Bu çerçevede şekillenen güvenlik algılamaları sonraki yıllarda da Türkiye’nin ulusal güvenlik politikalarının belirlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bağımsızlığın Kurtuluş Savaşı ile kazanılması Türkiye’nin tam bağımsızlık ve egemenlik hakları konusundaki hassasiyetinin en önemli kaynaklarından biridir. Cumhuriyetin ilanıyla yeni bir siyasal rejimin ve ulusal devletin inşa edilmesi rejim güvenliğine yönelik tehdit algılamalarını şekillendirmiştir. İki savaş arası dönemde Avrupa güç dengelerindeki sarsıntı ise Türkiye’nin statükocu ve savunmacı güvenlik anlayışını ortaya çıkaran önemli gelişmelerden biridir. Bu çerçevede Türkiye’nin günümüz ulusal güvenlik politikalarının anlaşılması bakımından Cumhuriyetin ilk yıllarındaki tarihsel tecrübesini değerlendirmenin önemli olduğu iddia edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye’nin Ulusal Güvenliği, Rejim Güvenliği, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası, Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye’nin Ulusal Güvenliği, Rejim Güvenliği, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası

Turkey’s National Security Perceptions in the Early Republican Period

Öz

This study seeks answers to the questions of what the national security environment of Turkey looked like in the early years of the Republic and what the main threat perceptions were. Since the Republic was declared after a war of national independence, Turkey pursued a foreign policy aimed at securing its independence and sovereign rights and tried to consolidate the newly established regime. Security perceptions shaped in this framework played an important role in determining Turkey’s national security policies in the following years. The experience of the War of Independence is one of the most important sources of Turkey’s sensitivity to its full independence and sovereignty rights. The construction of a new political regime and national state with the proclamation of the Republic shaped the perceptions of threats to the security of the regime. The tensions in the European great power politics in the interwar period are one of the important developments that reveal Turkey’s pro-status quo and defensive security understanding. In this context, it is argued that it is important to evaluate Turkey’s historical experience in the early years of the Republic in terms of understanding today’s national security policies.

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye’nin Ulusal Güvenliği, Rejim Güvenliği, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası

Kaynakça

• AÇIKALIN, Cevat, “Turkey’s International Relations”, International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1944-), 23(4), 1947, pp. 477-491.
• AKŞİN, Sina, “Fransız İhtilalinin II. Meşrutiyet öncesi Osmanlı Devleti üzerindeki etkileri üzerine bazı görüşler”. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Vol. 49, No: 3, 1994, pp. 23-29.
• ATATÜRK, Mustafa Kemal, A Speech Delivered by Mustafa Kemal Atatürk 1927, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1981.
• Atatürk’ün söylev ve demeçleri II: (1906-1938), Fifth Edition, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1997.
• Atatürk’ün söylev ve demeçleri III: (1918-1937), Fifth Edition, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1997.
• Atatürk’ün tamim, telgraf ve beyannameleri IV, Atatürk Araştırma Merkezi Ankara, 1991.
• AYDIN, Mustafa, “Securitization of History and Geography: Understanding of Security in Turkey”. Southeast European and Black Sea Studies, Vol. 3, No: 2, 2003, pp. 163-184.
• BARLAS, Dilek, “Akdeniz’de hasmane dostlar: iki dünya savaşı arasında Türkiye ve İtalya”, Doğu Batı, No: 14, 2001, pp. 210-218.