Vılçıtrın Sancağı’nda Beylik Yapmış Mihaloğlu Akıncıları ve Faaliyetleri

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 31, 41 - 58, 11.12.2022

Rahman Şahin

https://doi.org/10.19060/gav.1217254

Öz

Hafif süvari birliklerinden oluşan akıncılar, Osmanlı Devleti’nin Rumeli fetihlerinde oldukça etkili olmuştur. Devletin sınırlarının genişlemesiyle birlikte Avrupa içlerine doğru faaliyetlerini genişleten akıncılar, Balkan coğrafyasının her yerine yayılmıştır. Belli mıntıkalarda görev yapan akıncı aileleri arasında en meşhurları Mihaloğulları, Malkoçoğulları, Evrenosoğulları ve Turahanoğullarıdır.
Akıncılar bir bölgenin sadece fethedilmesinde değil aynı zamanda yönetilmesinde de görev almışlardır. Bu kapsamda Rumeli bölgesinde birçok sancakta beylik yapan akıncılar, devletin temsilcisi olmuştur. Bazı akıncı beylerinin sancakbeyliğinin yanı sıra beylerbeyi ve vezir oldukları da bilinmektedir. Bu çalışmada Osmanlı Arşivi’nde bulunan Nişan ve Tahvil Kalemi Defterleri, Ruus Kalemi Defterleri, Kâmil Kepeci Defterleri ile Mühimme Defterleri yakından incelenmiştir. Arşiv belgelerinden elde edilen bilgiler doğrultusunda orta Balkanlar’daki Vılçıtrın Sancağı’nda sancakbeyi olarak görev alan Mihaloğlu akıncı beylerinden, bu beylerin akrabalık bağlarından ve yaptıkları hizmetlerden bahsedilecektir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti, Balkanlar, Vılçıtrın, Akıncı, Mihaloğulları

Kaynakça

• Kamil Kepeci Defterleri (KK.d): Nr. 118, 216/a, 225, 231, 238, 241, 242, 246, 249, 251, 253.
• Maliyeden Müdevver Defterler (MAD.d): Nr: 563.
• Mühimme Defterleri (A.DVNSMHM.d): Nr. 3, 14/2, 15, 16, 21, 23, 24, 25, 26, 29, 33, 35, 36, 40, 43, 44, 55, 60, 62, 69, 70.
• Nişan ve Tahvil Kalemi Defterleri (A.NŞT.d): Nr. 1100, 1105.
• Ruus Kalemi Defterleri (A.RSK.d): Nr. 1469.
• 3 Numaralı Mühimme Defteri 966-968 / 1558-1560, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara 1993.
• 6 Numaralı Mühimme Defteri (972 / 1564-1565) < Özet-Transkripsiyon ve İndeks > II, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara 1995.
• AKDAĞ, Mustafa, Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi, 3. Baskı., Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2017.
• AKTAN Ali, (çev.), Muharrerât-ı Nâdire, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2018.
• ARSLAN, H. Çetin, “Erken Osmanlı Dönemi (1299-1453)’inde Akıncılar ve Akıncı Beyleri”, Yeni Türkiye, S. 66 (2015), s. 535–44.