II. Abdülhamid Döneminde Macarların İstanbul Ziyaretleri

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 34, 267 - 284, 11.06.2024

Ferdi Çiftçioğlu

https://doi.org/10.19060/gav.1498884

Cited By: 1

Öz

İstanbul, tarih boyunca pek çok medeniyetin izlerini taşıyan, stratejik konum ve zengin kültürel mirasa sahip önemli bir şehirdir. Büyük medeniyetlere başkentlik yapmış, ticaret yollarının kesişim noktası olmuş ve farklı kültürlerin birleşim noktası haline gelmiştir. Bu özellikleri ile birçok seyyahın uğrak noktası olmuştur. İstanbul’a gelen seyyahlar-ziyaretçiler şehrin benzersiz atmosferini ve zenginliklerini keşfetmek istemişlerdir. Bunun yanı sıra şehir, tarih boyunca önemli devlet adamlarının, yazarların, sanatçıların ve bilginlerin de ilgisini çekmeye başlamıştır. Bu ilgi, Macarların bireysel olarak veya kafileler halinde İstanbul’a seyahatler düzenlemesini beraberinde getirmiştir. XIX. yüzyılın sonlarında Macarların gelenekselleşen İstanbul ziyaretleri bu söylemin bir tezahürüdür. Bu ziyaretler genellikle turistik bir geziden ziyade devlet ricalinin özel karşılamaları ve ziyaretçilere eşlik etmeleri ile farklı bir boyut kazanmıştır. Ayrıca Osmanlı Devleti’nin Macaristan ile gelişen ilişkileri itibariyle Macar ziyaretçiler ve seyyahlar diğer ülke ziyaretçilerinden daha ayrıcalıklı bir konumda tutulmuşlardır. Bu sayede, İstanbul’un tarihini ve kültürel dokusunu en ince detayına kadar keşfetme fırsatını yakalamışlardır. Osmanlı Devleti’nin önemli makamlarını ziyaret ederek ve şehrin her köşesini gezip görerek kendilerine özgü bir İstanbul deneyimi yaşamışlardır. Yüzyılın sonuna doğru Macarların İstanbul’a olan ilgileri kafileler halinde gerçekleştirdikleri ziyaret ve seyahatlerle kendini göstermiştir. Gezileri sırasındaki tecrübe ve izlenimlerini dönemin Macar basınına aktarmaktan da geri kalmamışlardır. Macar basınına yansıyan izlenimlere, Türklere ve İstanbul’a dair düşünceler de eklenince iki millet arasındaki samimiyet daha ileri seviyelere ulaşmıştır. Bunun yanında seyyahların yazıları, İstanbul’un siyasi, sosyal ve kültürel hayatına dair farklı bakış açıları sunmuştur. Bu çalışmada II. Abdülhamid devrinde Macarların İstanbul’a yaptığı ziyaretler ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk-Macar İlişkileri, Macar Basını, İstanbul, Ziyaret. II. Abdülhamid.

Kaynakça

• HR.SYS. 1232/17. Hariciye Nezareti Siyasi Kısım Evrakı; HR.SYS. 176/10. Hariciye Nezareti Siyasi Kısım Evrakı.
• İ..DH. 1131/88370. İradeler Dahiliye; İ..DH..1099/86170. İradeler Dahiliye.
• TS.MA.e, 242/73. Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi Evrağı; TS.MA.e. 240/111. Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi Evrağı.
• TSMA No: 536/384-241/33. Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi.
• ÇİFTÇİOĞLU, Ferdi & VEREŠOVÁ, Erika; “93 Harbi’nde Macarların Osmanlı Devleti’ne Desteği”, Karadeniz Araştırmaları, XVIII/71, 2021, s.613-626.
• ÇİFTÇİOĞLU, Ferdi & VEREŠOVÁ, Erika; “I. Dünya Savaşı Sırasında Türk-Macar Yakınlaşması: Nezaket Örnekleri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (68), Kütahya 2021, s.310-325.
• ÇOLAK, Melek, Macar Arşiv Belgeleri Işığında Ignác Kúnos’tan Türkoloji Mektupları ve Eleştiriler (1885-1890), Selenge Yayınları, İstanbul 2021.
• DEMİRKAN, Tarık, Macar Turancıları, Tarih Vakfı Yurt Yayınları 99, İstanbul Haziran 2000.
• ERŐDİ, Béla, Csok Jasa! A Török Küldöttség Látogatásának Emlékkönyve / Çok Yaşa! Türk Heyetinin Ziyaretinden Hatıra Kitabı, Akadémiai Kiadó, Budapeşte 2001.
• FODOR, Gabor, Macar Gözüyle Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye (1850-1940), Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Sayı 25, Yıl 2014/1, s.79-90.