İstanbul Borsası’nda İşlem Gören Firmaların Finansal Performanslarının Kümeleme Analizi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2016, , 33 - 0, 02.01.2016

Emin Sertaç Arı , Hakan Özköse , Ahmet Doğan , M. Hanefi Calp

https://doi.org/10.17671/btd.55726

Cited By: 5

Öz

Firmalar içinde bulundukları sektörlere göre birtakım faaliyetler gerçekleştirmektedir. Bu faaliyetlerinin dökümü olan finansal tablolar ise firmalara geçmiş faaliyet dönemi hakkında fikir vermekte, sonraki dönemler için atacağı adımları ve alacağı tedbirleri şekillendirmektedir.

Gelişen bilişim teknolojileri kullanıcılarına çok büyük veriler üzerinde son derece önemli analizler yapma imkânı tanımaktadır. Bu analizler sayesinde firmalar mevcut duruma dair görüntüler elde etmekte, geleceğe dair senaryolar üretmekte ve gelecek projeksiyonlarını bu veriler ışığında şekillendirebilmektedirler.

Bu çalışma kapsamında Borsa İstanbul (BİST)’da işlem gören 90 adet firmanın 2013 yılına ait finansal tabloları üzerinden, çalışma kapsamında belirlenmiş olan finansal oranlarının hibrid bir veri madenciliği yöntemi olan İki Aşamalı Kümeleme Analizi yöntemi ile performanslarının incelenmesi amaçlanmıştır.

Çalışma kapsamında uygulanan üç farklı analizden ilk uygulamada 12 faktör ve 90 birimden oluşan matris iki aşamalı kümeleme analizine alınmış, sonuçta küme kalitesi orta derecede olan iki adet küme elde edilmiştir. İkinci uygulamada veri seti varyans analizine tabi tutularak faktörlerden birimler için istatistiksel olarak anlamlı farklılık arz etmeyen 5 faktör elenmiş, iki aşamalı kümeleme uygulaması elde kalan 7 faktör üzerinden yapılmıştır. Burada küme kalitesi oldukça yüksek olan yine iki küme elde edilmiştir. Üçüncü uygulamada ise daha önceki uygulamalarda eleman sayısı çok yüksek olan küme ayrıştırmak istenmiş, sonuçta 3 kümeli ancak kalitesi biraz daha düşük bir sonuç elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal oran, veri madenciliği, kümeleme analizi, iki aşamalı kümeleme