Doğru akım (DA) motorları
ekonomik olmaları yanında denetimlerinin basitliği ve iyi derecedeki moment-hız
karakteristiklerinden dolayı hem endüstriyel uygulamaların hem de günlük
yaşantımızın önemli elektrik makinalarıdır. Denetimlerinde kullanılan
oransal+integral (PI) denetleyici parametrelerin doğru bir şekilde ayarı zor
olmakla beraber sistemin performansı ve kararlılığı açısından önemli bir yer
tutmaktadır. Bu çalışmada PI katsayılarının optimizasyonu için dayanıklı ve
güçlü simbiyotik organizmalar arama (SOS) algoritmasına dayalı yeni bir alternatif
çözüm sunulmaktadır. Çalışmada genetik algoritma (GA) ile klasik
Ziegler-Nichols (Z-N) yöntemi kullanılarak elde edilen cevapların geçici durum
analizleri yapılarak sistemin yükselme zamanı, yerleşme zamanı ve maksimum aşım
değerleri karşılaştırılmıştır. Aynı zamanda ortaya konulan yaklaşımın değişik
parametre durumunda gürbüzlük analizi gerçekleştirilmiştir. Gerçek bir
endüstriyel motora ait parametreler ile C dili kullanılarak gerçekleştirilen
benzetim sonuçlarına göre, SOS’un
GA’ya göre maksimum aşım bakımından %2,1, yerleşme zamanı açısından ise GA’ya
göre %25, Z-N’e göre de %73 daha iyi performansa sahip olduğu anlaşılmıştır.
Öte yandan, GA ile SOS’un yükselme zamanlarının birbirine eşit olduğu, bu
sonucun ise Z-N’e göre %42,9 daha iyi olduğu gözlemlenmiştir. Gürbüzlük
testinde nominal değerlerden ortalama sapma miktarının %18,2 olarak
hesaplanması, SOS tabanlı PI denetleyicinin gürbüz olduğunu göstermiş ve
belirlenen aralıktaki değişik parametre durumundan çok fazla etkilenmeden
istenen denetim davranışını sağladığı görülmüştür. Sonuç olarak sürme sisteminin
referans hız izleme performansı ile bozucu etkenlere karşı dayanıklılığı
artırılmıştır.
DA motoru PI denetleyici simbiyotik organizmalar arama algoritması genetik algoritma ziegler-nichols optimizasyon
Konular | Bilgisayar Yazılımı |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2017 |
Gönderilme Tarihi | 26 Temmuz 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 |