ANKARA İÇİN DETERMİNİSTİK DEPREM TEHLİKE ANALİZİ

Yıl 2016, Cilt: 31 Sayı: 1, 0 - 0, 17.12.2016

Bülent Özmen , Hüsnü Can

https://doi.org/10.17341/gummfd.12493

Cited By: 6

Öz

Ankara ili genel olarak depremsellik ve deprem tehlikesi açısından güvenli bir yer olarak bilinir. Fakat son yıllarda meydana gelmiş olan depremler ve yapılan çalışmalar bunun böyle olmayabileceğini göstermeye başlamıştır. Bu nedenle güncel verilerin ve çalışmaların ışığı altında bölgenin depremselliğinin ve deprem tehlikesinin yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir. Çalışmanın amacı, deterministik (tanımsal) yöntemle Ankara ilinin deprem tehlikesini belirlemek ve deprem tehlike haritasını hazırlamaktır. Bu çalışma ile deterministik yöntem kullanarak, on dört kaynak bölge ve iki farklı azalım ilişkisinden yararlanarak ana kayada oluşabilecek maksimum yer ivmeleri hesaplanmış ve Ankara il sınırları içinde oluşabilecek maksimum yer ivme değerlerinin 0,1 g ile 0,6 g arasında değişebileceği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ankara, deprem tehlikesi, deterministik yöntem

Kaynakça

• BİB (Bayındırlık ve İskân Bakanlığı), Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası, 1996.
• Tabban, A., “Ankara’nın Deprem Bölgesinde Bulunmasının Nedenleri”, Deprem Araştırma Enstitüsü Bülteni, Cilt 3, No 14, 1-33, 1976.
• Ergünay, O., “Sismik Tehlike Açısından Ankara’ya Genel Bakış”, Yerbilimleri Açısından Ankara’nın Sorunları Simpozyumu, Ankara, 88-94, 1978.
• Çetinkaya, N.N., Durgunoğlu, H.T., Kulaç, H.F. ve Karadayılar, T., “Ankara, İstanbul ve İzmir Bölgeleri Deprem Riski Analizi Karşılaştırmaları”, İkinci Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, İstanbul, 539-546, 1993.
• Kasapoğlu, K.E., Ankara Kenti Zeminlerinin Jeoteknik Özellikleri ve Depremselliği, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları, Yayın no 54, Ankara, 2000.
• Pampal, S. ve Kozlu, B., “Ankara’nın Depremselliği”, Türkiye Mühendislik Haberleri, Cilt 45, No 409, 25-31, 2000.
• Koçyiğit, A., “Orta Anadolu’nun Genel Neotektonik Özellikleri ve Depremselliği”, Haymana-Tuzgölü-Ulukışla Basenleri Uygulamalı Çalışma (Workshop), Aksaray, 1-26, 9-11 Ekim 2000.
• Koçyiğit, A., “Ankara’nın Depremselliği ve 2005-2007 Afşar (Bala-Ankara) Depremlerinin Kaynağı”, MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, No 6, 1-7, 2008.
• Kaplan, T., Neotectonics and Seismicity of the Ankara Region: A Case Study in the Uruş Area, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 2004.
• Seyitoğlu, G., Işık, V., Kırman, E. ve İleri, İ., Gölbaşı – Elmadağ Güneyinin Neotektonik Özellikleri, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu, Ankara, 2006.
• Dirik, K., Özsayın, E. ve Kutluay, A., “Son Üç Yıldır Ankara Güneyinde (Orta Anadolu) Meydana Gelen Sismik Hareketliliğin Kaynakları”, 61.Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, 76-77, 24-28 Mart 2008.
• Utku, M., “Ankara’da Deprem Tehlikesi”, Cumhuriyet Bilim ve Teknoloji, Cilt 21, No 1086, 6-7, 2008.
• Kalafat, D., Kekovalı, D., Deniz, P., Güneş, Y., Pınar, A. ve Horosan, G., “31 Temmuz 2005 – 1 Ağustos 2005 ve 20 - 27 Aralık 2007 Afşar-Bala (Ankara) Deprem Dizisi”, İstanbul Yerbilimleri Dergisi, Cilt 21, No 2, 47-60, 2008.
• Gökten, E. ve Varol, B., “Bölgenin Genel Jeolojisi ve Sismik Kaynakları”, Ankara Kenti Batısındaki Zeminlerin Jeolojik-Jeofizik-Jeoteknik Özellikleri ve Dinamik Davranışı, No 270, Editör: Ahmet Tuğrul Başokur, Ankara Üniversitesi, Ankara, 12-32, 2010.
• Radulian, M., Vaccari, F., Mandrescu, N., Panza, G.F. ve Moldoveanu, C.L., “Seismic Hazard of Romania: Deterministic Approach”, Pure Appl. Geophys., No 157, 221-247, 2000.
• El-Sayed, A., Vaccari, F. ve Panza, G.F., “Deterministic Seismic Hazard in Egypt”, Geophys. J. Int., No 144, 555-567, 2001.
• Bulajic, B. ve Manic, M., “Selection of the Appropriate Methodology fort he Deterministic Seismic Hazard Assessment on the Territory of the Republic of Serbia, Facta Universitatis Architecture and Civil Engineering, Cilt 4, No 1, 41-50, 2006.
• Joshi, A., Mohan, K. ve Patel, R.C., “A Deterministic Approach for Preparation of Seismic Hazard Maps in North East India”, Natural Hazards, Cilt 43, No 1, 129-146, 2007.
• Moratto, L., Orlecka-Sikora, B., Costa, G., Suhadolc, P., Papaioannou, Ch. ve Papazachos, C.B., “A Deterministic Seismic Hazard Analysis for Shallow Earthquakes in Greece”, Tectonophysics, Cilt 444, No 1-4, 66-82, 2007.
• Ganapathy, G.P., “A Deterministic Seismic Hazard Analysis for the Major Cultural Heritage Sites of Tamil Nadu, India”, International Journal of Geomatics and Geosciences, Cilt 1, No 3, 529–543, 2010.
• Tsapanos, T.M., Koravos, G.C., Zygouri, V., Tsapanos, M.T., Kortsari, A.N., Kijko, A. ve Kalogirou, E.E., “Deterministic Seismic Hazard Analysis fort he City of Corinth-Central Greece”, Journal of Balkan Geophysical Society, Cilt 14, No 1, 1-14, 2011.
• Tavakoli, H.R. ve Amiri, M.T., “Probabilistic and Deterministic Seismic Hazard Assessment in Amol Center, a City in North of Iran”, Iranica Journal of Energy & Environment, Cilt 3, No 3, 259-263, 2012.
• Shukla, J. ve Choudhury, D., “Estimation of Seismic Ground Motions Using Deterministic Approach for Major Cities of Gujarat”, Nat. Hazards Earth Syst. Sci., Cilt 12, No 6, 2019-2037, 2012.
• Wang, J.P., Huang, D. ve Yang, Z., “Deterministic Seismic Hazard Map for Taiwan Developed Using an in-house Excel-based Program”, Computers & Geosciences, Cilt 48, 111-116, 2012.
• Kayabalı, K. ve Akın, M., “Seismic Hazard Map of Turkey Using the Deterministic Approach”, Engineering Geology, Cilt 69, No 1-2, 127-137, 2003.
• Tosun, H., Zorluer, İ., Orhan, A., Seyrek, E., Savaş, H. ve Türköz, M., “Seismic Hazard and Total Risk Analyses for Large Dams in Euphrates Basin, Turkey”, Engineering Geology, Cilt 89, No 1-2, 155-170, 2007.
• Seyrek, E., Orhan, A. ve Tosun, H., “Ceyhan Havzası Baraj Yerleri Deterministik Sismik Tehlike Analizi”, II. Ulusal Baraj Güvenliği Sempozyumu, Eskişehir, 575-582, 13-15 Mayıs 2009.
• Tosun, H. ve Seyrek E., “Total Risk Analysis for Large Dams in Kızılırmak Basin, Turkey”, Nat. Hazards Earth Syst. Sci., Cilt 10, 979-987, 2010.
• Seyrek, E. ve Tosun, H., “Deterministic Approach to the Seismic Hazard of Dam Sites in Kızılırmak Basin, Turkey”, Nat Hazards, Cilt 59, 787-800, 2011.
• Seyrek, E. ve Tosun, H., “Sismik Tehlike Analiz Yöntemlerinin Ülkemizdeki Büyük Beton Barajların Toplam Riski Üzerindeki Etkisi”, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, Cilt 28, No 1, 67-75, 2013.
• Kramer, S.L., Geoteknik Deprem Mühendisliği, Çeviren: Kamil Kayabalı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2003.
• Şaroğlu, F., Emre, Ö. ve Kuşçu, İ., “Türkiye Diri Fay Haritası”, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 1992
• Koçyiğit, A., “Changing Stress Orientation in Progressive Intracontinental Deformation as Indicated by the Neotectonics of the Ankara Region (NW Central Anatolia)”, TPJD Bülteni, Cilt 3, No 1, 43-55, 1991.
• Koçyiğit, A., Rojay, B., Cihan, M. ve Özacar, A., “The June 6, 2000 Orta (Çankırı, Turkey) Earthquake: Sourced from a New Antithetic Sinistral Strike-Slip Structure of the North Anatolian Fault System, the Dodurga Fault Zone”, Turkish Journal of Earth Sciences, Cilt 10, No 2, 69-82, 2001.
• Koçyiğit, A. ve Deveci, Ş., “Ankara Orogenic Phase, Its Age and Transition From Thrusting-Dominated Palaeotectonic Period to the Strike-Slip Neotectonic Period, Ankara (Turkey)”, Turkish Journal of Earth Sciences, Cilt 17, No 3, 433-459, 2008.
• Dirik, K., Çemen, İ. ve Göncüoğlu, M.C., “Neotectonics and Related Intracontinental Basin Formation in Central Anatolia – Turkey”, International Conference on Active Tectonic Continental Basins, Belgium, 55, 30 Nisan, 2 Mayıs 1998.
• Dirik, K., “Neotectonic Evolution of the Northwestward Arched Segment of the Central Anatolian Fault Zone, Central Anatolia, Turkey”, Geodinamica Acta, Cilt 14, 147-158, 2001.
• Dirik, K., Göncüoğlu, M.C., “Neotectonic Characteristics of Central Anatolia”, Int. Geology Review, Cilt 38, 807-817, 1996.
• Çemen, İ., Göncüoğlu, M.C. ve Dirik, K., “Structural Evolution of the Tuzgölü Basin in Central Anatolia, Turkey”, Journal of Geology, Cilt 107, 693-706, 1999.
• Eren, Y., “Konya Bölgesinin Depremselliği”, Haymana-Tuzgölü-Ulukışla Basenleri Uygulamalı Çalışma (Workshop), Aksaray, 85-98, 9-11 Ekim 2000.
• Özsayın, E. ve Dirik, K., “Quaternery Activity of the Cihanbeyli and Yeniceoba Fault Zones: İnönü – Eskişehir Fault System, Central Anatolia”, Turkish Journal of Earth Sciences, Cilt 16, No 4, 471-492, 2007.
• İnternet: AFAD (Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı), http://www.deprem.gov.tr/sarbis/Shared/Default.aspx, 2013.
• İnternet: KANDİLLİ (Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü), http://www.koeri.boun.edu.tr/scripts/lst7.asp, 2013.
• Erdik, M., Doyuran, V., Akkaş, N. ve Gülkan, P., “A Probabilistic Assessment of the Seismic Hazard in Turkey”, Tectonophysics, Cilt 117, No 3-4, 295-344, 1985.
• Gülkan, P., Koçyiğit, A., Yücemen, M.S., Doyuran, V. ve Başöz, N., 1993. En Son Verilere Göre Hazırlanan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası, No: METU/EERC 93-01, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, 1993.
• TEFER (Turkey Emergency Flood and Earthquake Recovery Project), “Consulting Services for Improvement of Natural Hazard Insurance and Disaster Funding Strategy, Final Report, Pragramme 6.1 Review of Loss Potential and Catastrophic Risk Modelling”, Section 5, The Hazard of Earthquake, Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı-Sigortacılık Genel Müdürlüğü, Ankara, 2001.
• DLH (Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları, Limanlar ve Havameydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü), “Kıyı Yapıları, Demiryolları ve Havameydanları İnşaatları Deprem Teknik Yönetmeliği için Deprem Tehlikesi Belirlemesi”, YPU-DLH-060520-001-Ara rapor 1, Ankara, Yüksel Proje, 2007.
• Özmen, B., Ankara’nın Deprem Tehlikesinin Belirlenmesi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2011.
• Deniz, A., Estimation of Earthquake Insurance Premium Rates Based on Stochastic Methods, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2006.
• İnan, E., Çolakoğlu, Z., Koç, N., Bayülke, N. ve Çoruh, E., 1976 – 1996 Yılları Arası İvme Kayıtları Olan Deprem Kataloğu, Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi Başkanlığı, Ankara, 1996.
• Aydan, Ö., Sedaki, M. ve Yarar, R., “The Seismic Characteristics of Turkish Earthquakes”, Eleventh World Conference on Earthquake Engineering, Mexico, 1-8, 23-28 Haziran 1996.
• Gülkan, P. ve Kalkan, E., “Attenuation Modeling of Recent Earthquakes in Turkey”, Journal of Seismology, Cilt 6, No 3, 397-409, 2002.
• Kalkan, E. ve Gülkan, P., “Empirical Attenuation Equations for Vertical Ground Motion in Turkey”, Earthquake Spectra, Cilt 20, No 3, 853-882, 2004.
• Ulusay, R., Tuncay, E., Sönmez, H. ve Gökçeoğlu, C., “An Attenuation Relationship Based on Turkish Strong Motion Data and Iso-Acceleration Map of Turkey”, Engineering Geology, Cilt 74, No 3-4, 265-291, 2004.
• Beyaz, T., Zemin Etkisinden Arındırılmış Deprem Kayıtlarına Göre Türkiye için Yeni Bir Deprem Enerjisi Azalım Bağıntısının Geliştirilmesi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2004.
• Yunatçı, A.A., GIS Based Seismic Hazard Mapping of Turkey, Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010.
• Boore, D.M., Joyner, W.B., Fumal, T.E., “Equations for Estimating Horizontal Response Spectra and Peak Acceleration from Western North American Earthquakes: A Summary of Recent Work”, Seismological Research Letters, Cilt 68, No 1, 128-153, 1997.