Öz
Döküm
yöntemi kullanılarak üretilen ürünlerin içyapısında gaz boşluğu ve çekinti
meydana gelmesi sıkça karşılaşılan döküm kusurları arasında yer almaktadır. Söz
konusu gaz boşluğu ve çekintiler ürünün mekanik özelliklerini olumsuz yönde
etkileyerek faydalı kullanım ömrünü azaltmaktadır. Bu durum özellikle alüminyum
ve alüminyum alaşımlarını kullanarak ürün üreten firmalar için büyük bir önem
taşımaktadır. Bu kusurların giderilmesi için farklı teknikler kullanılarak
gerçekleştirilen gaz giderme işlemleri ve üretim proses optimizasyon
çalışmaları yaygın bir şekilde yapılmaktadır. Bu çalışmada mevcut durumlarda
kullanılan iyileştirme uygulamalarına alternatif takipçi işlem adımı olarak
Sıcak İzostatik Pres uygulaması denemelerine ait detaylar yer almaktadır. Çalışma
kapsamında A356 alaşımı kullanılarak açık atmosfer döküm ile elde edilen
numunelere üretim aşamalarının farklı noktalarında HIP prosesi uygulanmıştır.
Uygulama sonrası numunelerin mekanik ve metalürjik özelliklerinde meydana gelen
değişiklikler incelenerek elde edilen bulgular ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler
Sıcak izostatik presleme A356 mekanik ve metalürjik özellikler ısıl işlem
Kaynakça
- 1. Timelli G., Camicia G., Ferraro S., Effect of Grain Refinement and Cooling Rate on the Microstructure and Mechanical Properties of Secondary Al-Si-Cu Alloys, J. Mater. Eng. Perform., 23 (2), 611-621, 2014.
- 2. Büyükuncu M.G., Ötektik Altı Al-Si Döküm Alaşımlarında Bileşimin Optimizasyonu ile Döküm Kabiliyeti ve Mekanik Özelliklerin İyileştirilmesi, Doktora, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2010.
- 3. Özcömert M., Otomotiv Endüstrisinde Alüminyum, http://www.ito.org.tr/Dokuman/Sektor/1-68.pdf, Yayın tarihi Aralık 1, 2006. Erişim tarihi Ağustos 2, 2016.
- 4. Alan S., Alüminyum Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği, http://www.demirbirlik.org/Eklenti/23, aluminyum-rapor.pdf, Yayın tarihi Mayıs 1, 2008. Erişim tarihi Ağustos 2, 2016.
- 5. Özyürek D., Yılmaz R., Kibar E., The Effects of Retrogression Parameters in RRA Treatment on Tensile Strength of 7075 Aluminium Alloys, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 27 (1), 193-203, 2012.
- 6. Özyürek D., Yılmaz R., Kibar E., The Effects of Retrogression Parameters on Hardness and Wear Behaviours of 7075 Aluminium Alloys, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 27 (2), 429-438, 2012.
- 7. Tunçay T., Özyürek D., The Effects on Microstructure and Mechanical Properties Of Filtration in Al-Si-Mg Alloys, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 29 (2), 271-279, 2014.
- 8. Zhang L., Ultrasonic Processing of Aluminum Alloys, Master, In Materials Science and Engineering University of Science and Technology, Beijing-China, 2013.
- 9. Xu H., Jian X., Meek T.T., Han Q., Degassing of Molten Aluminum A356 Alloy Using Ultrasonic Vibration, Mater. Lett., 58, 3669-3673, 2004.
- 10. Xu H., Meek T.T., Han Q., Effects of ultrasonic field and vacuum on degassing of molten aluminum alloy, Mater. Lett., 61, 1246-1250, 2007.
- 11. Dadbakhsh S., Hao L., Effect of hot isostatic pressing (HIP) on Al composite parts made from laser consolidated Al/Fe2O3 powder mixtures, J. Mater. Process. Technol., 2474-2483, 2012.
- 12. Ceschini L., Morri A., Sambogna G., The effect of hot isostatic pressing on the fatigue behaviour of sand-cast A356-T6 and A204-T6 aluminum alloys, J. Mater. Process. Technol., 204, 231-238, 2008.
- 13. Mostafavi Kashani S.M., Rhodin H., Boutorabi S.M.A., Effects of hot isostatic pressing on the tensile properties of A356 cast alloy, Iranian Journal of Materials Science & Engineering, 10, 54-64, 2013.
- 14. Zimmerman F.X., Toops J., Hot Isostatic Pressing: Today and tomorrow, http://www.hasmak.com.tr /eng/tozpdf/HIP-Today-and-Tomorrow.pdf, Yayın tarihi Ocak 15, 2008. Erişim tarihi Ağustos 2, 2016.
- 15. Lee M.H., Kim J.J., Kim K.H., Kim N.J., Lee S., Lee E.W., Effect of HIPping on high-cycle fatigue properties of investment cast A356 aluminum alloys, Mater. Sci. Eng., A, 340, 123-129, 2003.
- 16. Ceschini L., Morri A., Sambogna G., The effect of hot isostatic pressing on the fatigue behaviour of sand-cast A356-T6 and A204-T6 aluminum alloys, J. Mater. Process. Technol., 204, 231-238, 2008.
- 17. Ran G., Zhou J., Wang Q.G., The effect of hot isostatic pressing on the microstructure and tensile properties of an unmodified A356-T6 cast aluminum alloy, J. Alloys Compd., 421, 80-86, 2006.
- 18. Staley Jr. J.T., Tiryakioğlu M., Campbell J., The effect of increased HIP temperatures on bifilms and tensile properties of A206-T71 aluminum castings, Mater. Sci. Eng., A, 460-461, 324-334, 2007.
- 19. Dedyaeva E.V., Nikiforov P.N., Padalko A.G., Talanova G.V., Shvorneva L.I., Effect of Barothermal Processing on the Microstructure and Properties of Al-10 at % Si Hypoeutectic Binary Alloy, Inorg. Mater., 52 (7), 721-728, 2016.
- 20. J.R. Davis, ASTM Specialty Handbook: Aluminum and Aluminum Alloys, 623, 1993.
- 21. Demir, E., Alüminyum Alaşımlarda Isıl İşlem Etkierinin İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2008.
Ayrıntılar
| Konular | Mühendislik |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 8 Aralık 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Ağustos 2016 |
| Kabul Tarihi | 23 Ocak 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 32 Sayı: 4 |