CONSTRUCTION OF A CREDIT EVALUATION MODEL USING ANALYTIC HIERARCHY PROCESS (AHP)

Yıl 2000, Cilt: 15 Sayı: 1, 1 - 14, 01.03.2013

Yusuf İç Mustafa Yurdakul

Öz

This study aims to develop a credit evaluation model based on the current credit evaluation practice in the banks. In the current practice financial ratios are widely used to determine the credibility of firms. Along with financial ratios, the experts analyse the industry in which the firm resides and the firm itself. However, the seperate scores are analysed seperately by experts and an intiutive credibility score is assigned. Analytic Hierarchy Process can combine these seperate score and calculate a single credibility score. In the application of the AHP, decision making is distributed into a hierarchical structure. Criteria, subcruteria and measures are classified and placed in this hierarchy. A case example is provided for illustrative purposes. The AHP model shortens the evaluation time and provides uniformity in credit decisions of the bank. 

Anahtar Kelimeler

Credit evaluation, financial analysis, analytic hierarchy process

Analitik Hiyerarşi Süreci (Ahs) Yöntemini Kullanan Bir Kredi Değerlendirme Sistemi

Öz

Bu çalışmada bankalar için bir kredi değerlendirme modeli geliştirilmiştir. Pratikte firmaların kredibilitelerinin belirlenmesinde mali oranlar geniş bir kullanım alanına
sahiptir. Çalışmada; literatürde mevcut ve pratikte kullanılan mali tahlil esasları ağırlıklı olmak üzere, firmaların “subjektif kredi değerliliği, faaliyet gösterdikleri sektörün durumu ve kredi teminatları” gibi nitel ve nicel faktörleri beraberce değerlendiren ve genel bir kredi puanı ile sonucu ifade eden bir model oluşturulmuştur. Bu amaca yönelik, literatürde geniş bir kullanım alanına sahip olan AHS (Analitik Hiyerarşi Süreci) yönteminden faydalanılmıştır.AHS’nin uygulanmasında; kriter, alt kriter ve ölçüm kriterleri hiyerarşik biryapıda sınıflandırılmış ve ardından genel bir kredibilite puanı hesaplanmıştır. AHS ile oluşturulan modelin ana hedefi; kredi değerlendirme işlemini hızlandırmak, bunu yaparken de değerlendirmeyi doğru ve gerçekçi bir şekilde yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

Kredi puanı, mali tahlil, analitik hiyerarşi süreci

Kaynakça

• Altman,E., I., Saunders, A., “Credit risk measurement: developments over the
• years”, Journal of Banking and Finance, 21, 1721-1744, 1998.
• Fridman. M.,S., Financial Statement Analysis, Second Edition, N. Y.: John
• Wiley &Sons, 1995.
• Polat, E., Türk Bankacılık Sisteminde Problemli Kredileri Önceden
• Belirleyecek Model Geliştirilmesi İçin Bir Çalışma, Pamukbank Yayınları,
• İstanbul, 1995.
• Aktaş, R., Endüstri İşletmeleri İçin Mali Başarısızlık Tahmini (Çok Boyutlu
• Model Uygulaması), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, Ankara., 1993.
• E. H. Forman, E. H., Manuscript: Decision by Objectives, Expert Choice Inc.,
• Pittburg, PA., 1996.
• T. L. Saaty, J. M. Alexander, Thinking With Models: Mathematical Models
• in the Physical, Biological and Social Sciences, Chapter 8, Pergamon Press,
• Londra, 1981.
• H. Lee, W. Kwak, I. Han, "Developing a Business Performance Evaluation
• System: An Analytic Hierarchical Model," The Engineering Economist, Cilt
• , No. 4, 343-357,1995.
• Rangone, “An Analytical Hierarchy Process Framework for Comparing the
• Overall Performance of Manufacturing Departments,” International Journal
• of Operations and Production Management, Cilt 16, No. 8, 104-119, 1996.
• G. Barbarosoglu, D. Pinhas, "Capital Rationing in the Public Sector using The
• Analytic Hierarchy Process," The Engineering Economist, Cilt 40, No. 4,
• -341, 1995.