MÜZELERDE ALGILAMA VE AYDINLATMA KRİTERLERİNİN ANALİZİ: ANKARA-ANADOLU MEDENİYETLERİ MÜZESİ ORTA HOLÜ

Yıl 2003, Cilt: 18 Sayı: 2, 0 - , 11.04.2013

Cüneyt Kurtay Uğurtan Aybar Aysu Başkaya İşık Aksulu

Öz

Bu çalışma müzelerde; özellikle orijinal fonksiyonunu yitirmiş olan yapıların müze olarak kullanıldığı durumlarda, aydınlatma kriterlerini irdeleyerek çözüm önermeye yöneliktir. Bu makaleye konu edilen yapı “Mahmud Paşa Bedesteni”dir.  Bedesten yapısı onarılıp restore edildikten sonra bugün “Anadolu Medeniyetleri Müzesi” adı altında kullanılmaktadır. Yapı iki bölümden oluşmaktadır; “Orta Hol” ve bunu çevreleyen “Arasta” bölümü. Çalışmanın amacı, hatalı bir şekilde kullanılarak mekanın ve sergilenen eserlerin algılanmasını olumsuz yönde etkileyen yapay aydınlatma problemine çözüm önermektir. Öneri çözümler farklı ışık kaynaklarının ve farklı arka fonların, müze sergilemesinde mekanın ve eserlerin algılanmasında etken olduğunu ortaya koymaya yöneliktir. Bunun için bilgisayar ortamında modellenerek oluşturulan sanal mekanın, gerek yerinde ölçümle alınan mevcut aydınlatma ölçümlerini yakalayarak gerçeklik düzeyini test etmek, gerekse önerilen aydınlatma çözüm değerlerini görmek maksadıyla bir laboratuar olarak kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler

Yapay aydınlatma, algı, sergi, müze, “bedesten”

Kaynakça

• Atagök, T. Çağdaş Müzecilik Kavramı Doğrultusunda Türk Sanat Müzelerinin Kültürel Etkinliklerinin Saptanması, Mimar Sinan Üniv., İstanbul, yayınlanmamış yeterlilik tezi, s.2., 1985.
• CIBS, Lighting Guide Museums and Art Galleries, No:14, March, s. 22-24, 1980.
• IES, “Lighting of Art Galleries and Museums, Technical Report, No:14, s.11-14, 1960.
• Turner, J. Designing with light: Public Places: Lighting solutions for exhibitions, museums and historic spaces, Morgan, C. L. (series editor). New York: Watson-Guptill, 1998.
• “Museums and Adaptive Use”, Museum News, Vol. 59 (1), September 1980; Cantacuzino, S. Re/Architecture: Old Buildings / New Uses, Abbeville Press., New York, 1989; Barker, T. Concepts in Practice Lighting: Lighting Design in Architecture, Batsford Ltd., London, 1997; “Lighting Mr. Dupond’s Legacy”, Lighting Design + Application, ss. 39-42, April 2002.
• Çırağan, E. “Müzelerde Aydınlatma”, Koruma-Onarım, Sayı: 1, s.1, 1995.
• Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1987 Yıllığı, Dönmez Offset, Ankara, 1988.
• “Bayburtluoglu, I. Müze Belgelerine Göre Kuruluşundan Günümüze Kadar Anadolu Medeniyetleri Müzesi”, Ankara Dergisi, Vol. 1 (2), ss. 96-105, 1991.
• Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Dönmez Offset, Ankara, 1987.
• Cezar, M., Typical Commercial Buildings of the Ottoman Classical Period and the Ottoman Construction System, Celtut Matb. San. A.S., İstanbul., s.211, 1983.
• Özdes, G. The Turkish Çarşı, Tepe Publ., İstanbul, s. 58, 1998.
• http://www.geocities.com/anadolu_muzesi/muze.html
• CIBS Lighting Guide Museums and Art Galeries, Publ. No: 14, s.10, 52, March 1980.
• Grocoffi P. N. Effects of Correlated Color Temperature on Perceived Visual Comfort, A Bell & Howell Company, Michigan, 1996.
• Çırağan, s. 2, 1995.
• Egan, M. D.- Olgyay, V. Architectural Lighting, McGraw-Hill, New York, s. 77, 2002.
• IESNA Series, Museum and art gallery lighting: a recomemmended practice, Illuminating Engineering Society of North America, New York, 1996