TOLERANS ANALİZ YÖNTEMLERİ VE MAK-TOL TOLERANS ANALİZ SİSTEMİ

Yıl 2005, Cilt: 20 Sayı: 1, 0 - , 10.04.2013

Gürcan Samtaş Mahmut Gülesin

Öz

Birbiriyle çalışan parçaların montajı yapıldıktan sonra sorunsuz çalışabilmesi için ölçü toleransları uygun verilmelidir. Tolerans yığılmasını engellemek, ideal toleransları belirlemek için tolerans analizi gerekmektedir. Tolerans analizlerinde kullanılan yöntemlerin bir kısmı hareketli montajlarda kullanılan ve montajda vektör döngüleri ile momentlerin etkilerini göz önüne alarak hesaplamalar yapılabilen yöntemlerdir. Bu yöntemlerde montajda elde edilen fonksiyonlardan hareket edilerek tahmini varyasyonlar oluşturulur ve elde edilen tahmini değerlerden sonuca ulaşılmaya çalışılır. Bu çalışmada, kullanıcıya kolay analiz ortamı sağlayan ve her türlü montaj parçalarının analizlerini rahatlıkla yapabilen yeni bir 2B’lu tolerans analiz yöntemi olan MAK-TOL tolerans analiz sistemi geliştirilmiştir. Bu yeni yöntem ile tasarım aşamasında bir geri besleme mekanizması oluşturulmuştur. Bu sayede montajda riskli görülen ölçülerin alabileceği varsayım tolerans değerleri yeniden hesaplanarak tasarımcıya sunulmaktadır. İmalat aşamasına geçmeden tolerans analizlerinin sonucu değerlendirilip, bilinmeyen toleranslar hakkında yorum yapılabilmekte ve hurdaya ayrılacak parça sayısı azaltılabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tolerans analizi, ölçü, montaj.

Kaynakça

• Chiabert, P., Lombardi, F. and Orlando, M., “Benefits of Geometric Dimensioning And Tolerancing”, Journal of Materials Processing Technology, 78, 29-35 (1998).
• Parker, M.A. and Dennis, L.J., Mechanical Engineering Design, 1th ed., Hutchinson, London, 102-115 (1988).
• Şeker, U.,Yıldız, A. ve Göloğlu, C., “Tolerans Teknikleri ve Tolerans Analizi: Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi”, Politeknik Dergisi, 4 (4): 81-94, (2001).
• Chase, K. W. and Parkinson A. R.. “A Survey of Research in the Application of Tolerance Analysis to the Design of Mechanical Assemblies”, Research in Engineering Design, 3: 23-37 (1991).
• Gerth, R. J. and Ziaul I., “Towards A Designed Experiments Approach to Tolerance Design”, Proceeding of the 5th CIRP Seminar on Computer-Aided Tolerancing, Toronto, Canada, 243–251. (1997).
• Larsen, G. C., A Generalized Approach To Kinematic Modeling For Tolerance Analysis Of Mechanical Assemblies, M.Sc., Thesis, Brigham Young University Department of Mechanical Engineering, August (1991).
• Bihlmaier, B. F., Tolerance Analysis Of Flexible Assemblies Using Finite Element And Spectral Analysis, M.Sc. Thesis, Brigham Young University Department of Mechanical Engineering, 37-68 (1999).
• Merkly, K. “An Introduction to Tolerance Analysis of Flexible Assemblies”, MSC World Users’ Conference, Newport Beach, California. (1996).
• Shan, A., Roth, R.N. and Wilson, R.J., “A New Approach to Statical Geometrical Tolerance Analysis”, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, (15)3: 222 – 230, (1999).
• Robison, R. H., A Practical Method For Three-Dimensional Tolerance Analysis Using A Solid Modeler, M.Sc. Thesis, Mechanical Engineering Department, Brigham Young University, 35-60 (1989).
• Gao, J., Chase, K. W. and Magleby, S. P., “Generalized 3-D Tolerance Analysis Of Mechanical Assemblies With Small Kinematic Adjustments,” IIE Trans, v 30, 367-377 (1998).
• Chase, K. W. and Greenwood, W. H., Design Issues in Mechanical Tolerance Analysis, 1st ed, ASME, 50 - 59 (1998).
• Marler, J. D., Nonlinear Tolerance Analysis Using The Direct Linearization Method, M.Sc. Thesis, Mechanical Engineering Department, Brigham Young University, 20-25 (1988).
• Cox, N. D., “How To Perform Statistical Tolerance Analysis,” American Society for Statistical Quality Control, Volume 11: 22-26 (1986).
• Evans, D. H., “Statistical Tolerancing: State of the Art, Part 3. Shift and Drifts,” Journal of Quality Technology, v 7, n 2, p 71-76 (1975).
• Gilbert, O. L., Representation Of Geometric Variations Using Matrix Transforms For Statistical Tolerance Analysis İn Assemblies, M.Sc. Thesis, Massachusetts Institute of Technology, Department of Mechanical Engineering, Cambridge, June, (1992).
• DeDoncker, D. and Spencer, A., “Assembly Tolerance Analysis with Simulation And Optimization Techniques,” SAE Technical Paper Series, 12-14 (1999).
• Gültekin, A., Börklü, H. R., “Tolerans Analiz Yaklaşımları – I: Genel Metodlar, Tolerans Diyagramı ve Graf Teori,” Politeknik Dergisi, 4 (4): 11-24, (2001).
• Gültekin, A., Börklü, H. R., “Tolerans Analiz Yaklaşımları – II: Monte Carlo Similasyonu Metodu, Diğer Yöntemler ve Endüstriyel Uygulamalar”, Politeknik Dergisi, 4 (4): 33-45, (2001).
• Sitko, A. G., “Applying Variation Simulation Analysis To 2-D Problems,” SAE Technical Paper Series, No. 910210, (1991).
• Taguchi, G. “Taguchi Methods, Design of Experiments” Dearborn, Michigan: ASI Press, 32-60 (1993).
• Taguchi, G. “Introduction To Quality Engineering, Designing Quality İnto Products And Processes”, New York Kraus International Publications, (1986).