ANADOLU KONUT YERLEŞİM DESENİNDE İKİLİ OLUŞUM ANKARA BATIKENT-ERGAZİ ÖRNEĞİ

Yıl 2007, Cilt: 22 Sayı: 2, 0 - , 15.02.2013

Zühal Özcan

Öz

Dünya üzerinde çağlar boyunca iki temel yerleşim deseninin kullanıldığı gözlemlenmektedir. “Izgara planlıyerleşimler” ve “organik dokulu yerleşimler” diye adlandırılabilecek bu iki düzen Anadolu’da kimi zaman aynıanda kimi zaman da birbirini takip ederek kullanılmışlardır. Bu makale, bu sürecin bir özetini yapmakta vegünümüz kentlerindeki uzantılarını ele almaktadır. Her iki düzenin de olumlu ve olumsuz yönleritartışılmaktadır. Ankara Batıkent ve Ergazi köyü örneklerinde kullanıcıların gerek kendi yaşadıkları konutalanlarına, gerekse diğer komşu düzene bakış açıları bir örneklem çalışmasına dayanarak araştırılmaktadır. Eldeedilen verilere bağlı olarak, daha yaşanabilir kentsel ortamların geliştirilebilmesi sürecinde, gelecek tasarımlariçin ipuçları geliştirilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Izgara plan, organik doku, yaşanabilirlik.

Kaynakça

• Özdoğan, M., “Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ”,
• Arkoatlas, Sayı 1, 66-83, 2002.
• Acar, A., “Neolitik-Kalkolitik Çağ”, Tarihten
• Günümüze Anadolu’da Konut ve Yerleşme,
• ed.Y. Sey, Tepe Mimarlık Kültürü Merkezi Yay.,
• Ist., 2-37, 1999.
• Aktüre, S., Anadolu’da Demir Çağı Kentleri,
• Tarih Vakfı Yurt Yay., Ist., 1994.
• Akurgal, E., “Batı Anadolu’da Konut, Yerleşme
• ve Kent Planlaması”, Tarihten Günümüze
• Anadolu’da Konut ve Yerleşme, ed.Y. Sey,
• Tarih Vakfı Yay., Ist., 122-145,t.y.
• Erdemgil, S., Evren, A., Özeren, Ö., vd., Efes
• Yamaç Evleri, Ist., t.y.
• Abbasoğlu, H., “Anadolu’da Antik Çağda
• Konut”, Tarihten Günümüze Anadolu’da
• Konut ve Yerleşme, ed.Y. Sey, Tepe Mimarlık
• Kültürü Merkezi Yay., Ist., 44-81, 1999.
• Tanyeli, U., “Osmanlı Öncesi Anadolu”,
• Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve
• Yerleşme, ed.Y. Sey, Tepe Mimarlık Kültürü
• Merkezi Yay., Ist., 106-132, 1999.
• Aktüre, S., 19. Yüzyıl Sonunda Anadolu Kenti
• Mekansal Yapı Çözümlemesi, ODTÜ, Mim.
• Fak. Yay., Ank.,1981.
• Derviş Efendi-zade Derviş Mustafa Efendi, 1782
• Yılı Yangınları, ed. H. Aksu, İletişim Yay., Ist.,
• -
• Ortaylı, İ., Istanbul’dan Sayfalar, İletişim Yay.,
• Ist., 2001.
• 11.Tekeli, İ., “Tanzimattan Cumhuriyet’e
• Kentsel Dönüşüm”, Tanzimattan
• Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 4,
• İletişim Yay., Ist., 882-885, 1985.
• Gençel, Z., “Istanbul’un Merkez Bölgesi Üzerine
• Morfolojik Bir Çalışma”, 2000’den Kesitler I:
• Osmanlı’da Mekanlar, Zamanlar, İnsanlar,
• ed. A. U. Peker, ODTÜ, Mim Fak.Yay., Ank.,
• -116, 2002.
• Sunalp, A., “19. Yüzyıl Galata ve Pera Apartman
• Konutlarında Orta Sofa- Hol Tipolojisinin
• Gelişimi”, 2000’den Kesitler I: Osmanlı’da
• Mekanlar, Zamanlar, İnsanlar, ed. A. U. Peker,
• ODTÜ, Mim Fak.Yay., Ank., 41-49, 2002.
• Tekeli, İ., “Cumhuriyetin Çağdaşlaşma Projesinin
• Mekansal Boyutu Üzerine Bir Değerlendirme”,
• V. Türk Kültürü Kongresi, Mimari ve Çevre
• Kültürü Oturumu, 17-21 Aralık 2002, Ank.,
• http://www.akmb.gov.tr/turkce/books/v.t.kongre/
• mimari
• Tankut, G., Bir Başkentin İmarı, Anahtar
• Kitaplar, Ist., 1993.
• Tunçer, M., “Ankara’da Tarihsel Çevrenin
• Korunmasına Yönelik Politikalar”, Tarih İçinde
• Ankara II, ed. Y.Yavuz, ODTÜ, Mim Fak.Yay.,
• Ank., 75-107, 2001.
• Tekeli, İ., İlkin, S., Bahçelievler’in Öyküsü,
• Kent-Koop Yay., Ank., 1985.
• Sey Y., “Cumhuriyet Döneminde Konut”, 75
• Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, ed.Y. Sey,
• Tarih Vakfı Yay., Ist., 273-300, 1998.
• Cengizkan, A., “1950’lerden Bir Konut
• Kooperatifi - Ankara Ucuz Subay Evleri”, Tarih
• İçinde Ankara II, ed. Y.Yavuz, ODTÜ, Mim
• Fak.Yay., Ank.,235-238, 2001.
• Bilgin, İ., “1945-1980 Popülist Modernleşme”,
• Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve
• Yerleşme, ed.Y. Sey, Tepe Mimarlık Kültürü
• Merkezi Yay., Ist., 314-335, 1999.
• Esin, U., “Onbin Yıl Öncesinde Aşıklı: İç
• Anadolu’da Bir Yerleşim Modeli”, Tarihten
• Günümüze Anadolu’da Konut ve Yerleşme,
• ed.Y. Sey, Tarih Vakfı Yay., Ist.,31-42, t.y.
• Mitchell, S.,”Geç Roma Anadolu’sunda Klasik
• Dönem Kent ve Yerleşmelerinin Gelişimi”,
• Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve
• Yerleşme, ed.Y. Sey, Tarih Vakfı Yay., Ist.,193-
• , t.y.
• Rheidt, K., “Kent mi Köy mü?, Orta ve Geç
• Bizans Anadolu’sunda Konut ve Yerleşme”,
• Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve
• Yerleşme, ed.Y. Sey, Tarih Vakfı Yay., Ist.,221-
• , t.y.
• Cezar, M., Anadolu Öncesi Türklerde Şehir ve
• Mimarlık, T. İş Bankası Yay., Ist., 1977.
• Pinon, P., “Anadolu ve Balkanlar’daki Osmanlı
• Kentlerinde Kentsel Dokular Tipolojisi Üzerine
• Bir Deneme”, Osmanlı mimarlığının 7 Yüzyılı-
• Uluslarüstü Bir Miras, Yem Yay., Ist., 166-
• ,1999.
• Tanju, B.,“Osmanlı Mimarlık Pratiğini
• Çevreleyen Zihniyet Dünyası”, 2000’den
• Kesitler I: Osmanlı’da Mekanlar, Zamanlar,
• İnsanlar, ed. A. U. Peker, ODTÜ, Mim
• Fak.Yay., Ank., 1-8, 2002.
• http://www.unesco.org/most/easteur1.htm ,
• 2.2005, Batıkent başlığı.