TAŞITLARDA BAŞVURMA HAREKETİ ANINDA SALINIM MERKEZİ KONUM DEĞİŞİMİNİN SÜRÜŞ KONFORUNA ETKİSİNİN ANALİZİ

Yıl 2007, Cilt: 22 Sayı: 3, 0 - , 15.02.2013

Hakan Köylü Ali Çınar

Öz

Taşıt gövdesinin başvurma hareketi anında ön ve arka aks üzerinde ortaya çıkan yük salınımlarının sürekli olaraktaşıt gövdesini başvurma hareketi yapmaya zorlaması, sürüş konforunu kötüleştirmektedir. Bu problemi çözmekamacıyla, akslar üzerindeki yük salınımlarını azaltarak sürüş konforunu düzeltebilen bir ölçüt tespit edilmeyeçalışılmıştır. Bu çalışmada, ölçüt olarak başvurma ve kalkım salınım merkezlerinin hareketleri seçilmiştir. Buölçütün sürüş konforunu düzeltecek özelliklerini tespit etmek için, salınım merkezi konumları taşıtın ağırlıkmerkezine göre değiştirilmiştir. Bu değişimin sürüş konforuna etkileri, aks üzerinde ve aks aralığının ortanoktasında büyütme fonksiyonu ile hesaplanan başvurma ve kalkım ivme genliklerine göre incelenmiştir. Buivme genliklerinin farklı taşıt hızı ve aks aralıklarına göre değişimlerin frekans cevaplarının simülasyonu,MATLAB programı ile yapılmıştır. Simülasyon sonucunda, başvurma hareketi anında salınım merkezlerinin yoluyarı frekansına göre belirli noktalara hareket etmesinin, sürüş konforunu iyileştirebileceği görülmüştür. Bununsonucunda belirlenen yönlerde hareket eden salınım merkezinin, süspansiyon özelliği seçimi için bir ölçütolabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Taşıt, süspansiyon sistemi, sürüş konforu, başvurma hareketi, salınım merkezi.

Kaynakça

• Sharp, R,S., “Wheelbase Filtering and
• Automobile Suspension Tuning for Minimising
• Motions in Pitch”, IMechE Part D Automobile
• Engineering, 216, 933 – 946, 2002.
• Sun, T., Zang, Y. ve Barak, P., “4-DOF Vehicle
• Model”, SAE Paper, 011580, 2002.
• Elbeheiry, E.M., Karnop, D.C., ElAraby, M.E. ve
• Abdelraauf, A.M., “Advanced Ground Vehicle
• Suspension Systems – A Classified
• Bibliography”, Vehicle System Dynamics, 24,
• -258, 1995.
• Campos, J., Davis, F., Lewis, F.L., Ikenaga, S.,
• Scully, S. ve Evans, M., “Active Suspension
• Control of Ground Vehicle Heave and Pitch
• Motions”, Proceedings of the 7th Mediterranen
• Conference on Control and Automation”, 222
• – 233, 1999.
• Erzi, A.I., “Cadde ve Ray Taşıtları Titreşimi
• Ders Notları”, İTÜ Makine Fakültesi, İstanbul,
• -
• Milliken, F.W. ve Milliken, D.L., “Chasis
• Design Principle and Analysis”, SAE, USA.
• -
• Crolla, D.A. ve King, R.P., “Olley’s Flat Ride
• (Revisited)”, Vehicle System Dynamics
• Supplement, 33, 762 -774, 1999.
• Hrovat, D., “Survey of Advanced Suspension
• Developments and Related Optimal Control
• Applications”, Automotica, 33, 10, 1781-1817,
• -
• Barak, P., “Magic Numbers in Design of
• Suspensions for Passenger Cars”, SAE Paper,
• , 1991.
• Wong, J.Y., “Theory of Ground Vehicles, John
• Wiley&Sons, New York, A.B.D, 1993.
• Gillespie, T.D., “Fundamentals of Vehicle
• Dynamics”, SAE, USA, 1992.
• Genta, G., “Motor Vehicle Dynamics
• Mathematical Modelling”, World Scientific,
• USA, 1992.
• Dixon, J.C., “Tires, Suspension and Handling”,
• SAE, USA, 1996.
• Smith, M.C. ve Walker, G.W., “Interconnected
• Vehicle Suspension”, IMechE Part D
• Automobile Engineering, 219, 295-307, 2004.
• Güney, A., “Taşıtlarda Titreşim ve Gürültü
• Ders Notları”, İTÜ Makina Fakültesi, İstanbul,
• -
• Ghosh, M.K. ve Dinavahi, R., “Vibration
• Analysis of a Vehicle System supported on a
• Damper-Controlled Variable-Spring Stiffness
• Suspension”, IMechE Part D Automobile
• Engineering, 219, 607 – 619, 2005.
• Mitschke, M., “Dynamik Der Kraftfahrzeuge
• Band B: Schwingungen”, Springer - Verlag,
• Berlin, Germany, 1997.
• The Mathworks Inc., “Matlab 7.0 User Guide”,
• The Mathworks Inc., USA, 2005.