KARAYOLU ARAÇ TİPİ VE KAZA ŞEKLİ İLE KAZA SONUÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ANALİZİ

Yıl 2008, Cilt: 23 Sayı: 1, 0 - , 14.02.2013

Ercan Ozgan

Öz

Bu çalışmada, kazaya karışan araç tipleri ve kazaların oluş şekli ile kaza sonuçları arasındaki ilişkiler analizedilmiştir. Bu amaçla, D100/11 karayolunda 2000-2004 yılları arasında meydana gelen toplam 783 trafik kazaraporu incelenmiştir. Her bir kaza için araç tipleri, kazanın oluş şekli, ölü ve yaralı sayıları belirlenmiştir. Eldeedilen veriler tablo haline getirilmiş ve SPSS programı kullanılarak çoklu lineer regresyon, korelasyon vevaryans analizleri yapılmıştır. Araç tiplerine bağlı olarak kaza sayısı, ölü sayısı ve yaralı sayılarının tahminedilebilmesi için tahmin modelleri oluşturulmuştur. Sonuç olarak, araç tipi ile ölümlü kazalar arasındaki ilişkide,0,49 ilişki düzeyiyle kamyonet birinci sırada ve 0,43 ile kamyon ikinci sırada yer alırken 0,21 ile otobüs sonsırada yer almıştır. Araç tipi ile yaralanmalı kaza arasındaki ilişki de 0.90 ile otomobil ve 0,82 ile kamyonet ilkiki sırada yer alırken, 0,26 ile bisiklet son sırada yer almıştır. Kazaya neden olma açısından 0,92 ile otomobil ve0,77 ile kamyonet ilk iki sırada yer alırken 0,23 ile bisiklet son sırada yer almıştır. Kazaların oluş şekli ile araçtipleri arasındaki ilişkide, 0,867 ile çarpışma şeklindeki kazalarla otomobil, 0,59 ile devrilme ve kamyon ilk ikisırada yer almıştır. Ölümlü ve yaralanmalı kazalarla çarpışma şeklinde olan kazalar arasındaki ilişki 0,915,duran cisme çarpma 0,743, devrilme 0,719, duran araca çarpma 0,679 ve yoldan çıkma 0,648 olarakbelirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Karayolu, trafik kazaları, kaza analizi, kaza tahmin modeli.

Kaynakça

• Frantzeskakis J.M. and Iordanis D.I. ,“Volumeto-
• capacity ratio and traffic accidents on
• interurban four-lane highways in
• Greece”.Trans.Res.Record 1112, pp.29–38,
• -
• Mensah A. and Hauer. E., “Two problems of
• averaging arising in the estimation of the
• relationship between accidents and traffic flow”,
• Transp.Res.Record, 1635p37–43, 1998.
• Ivan, J.N., Pasupathy, R.K. and Ossenbruggen,
• P.J., “Differences in causality factors for single
• and multi-vehicle crashes on two-lane roads”.
• Accid. Anal. Prev. 31, pp. 695–704. 1999.
• Persaud, B.N. and Mucsi, K.,, “Microscopic
• accident potential models for two-lane rural
• roads”, Transport. Res. Rec. 1485, pp. 134–139.
• -
• Zhou M. and Sisiopiku V.P., “Relationship
• between volume-to-capacity ratios and crash
• rates”. Transport. Res. Rec 1581 pp. 47–58,
• -
• Levinson H. and Gluck, J.,. “Safety benefits of
• access spacing. In: Proceedings of Traffic
• Congestion and Traffic Safety in the 21st
• Century”, ASCE Conference, Chicago IL, pp.
• –464. 1997.
• Jean Louis, M., “Relationship between crash rate
• and hourly traffic flow on interurban
• motorways”, Accident Analysis&Prevention, 34
• (5), 619-629, 2002.
• Miaou, S.P., “The relationship between truck
• accidents and geometric design of road sections:
• Poisson versus negative binomial
• regressions”,Accident Analysis&Prevention, 26
• , pp. 471–482, 1994.
• Ceder, A., “Relationship between road accidents
• and hourly traffic flow-II: probabilistic
• approach”, Accident Analysis&Prevention, 14,
• pp. 19–34, 1982.
• John, N.I., Chunyan, W., Nelson, R.B.,
• “Explaining two-lane highway crash rates using
• land use and hourly exposure”, Accident
• Analysis&Prevention, 787-795, 2000.
• Hall, J.W. and Pendleton, O.J., “Rural accident
• rate variations with traffic volume.”
• Transportation Research Record, 1281, 62–70,
• -
• Joshua, S. and Garber,N.,“Estimating truck
• accident rate and involvement using linear and
• Poisson regression models”.Transportation
• Plann.Technol.15,p.41–58, 1990.
• Garber, N.J. and Ehrhart, A.A., “Effects of speed,
• flow, and geometric characteristics on crash
• frequency for two-lane highways”. Transport.
• Res. Rec. 1717, pp. 76–83, 2000.
• Trafik istatistik Yıllığı, Emniyet Genel
• Müdürlüğü, Ankara, 2001.
• Trafik kaza raporları, Düzce Emniyet
• Müdürlüğü arşivleri, Düzce, 2000 ve 2004.
• Karayolları 4. Bölge müdürlüğü trafik sayım
• kayıtları Ankara, 2000 ve 2004.
• Kalaycı Ş., “SPSS Uygulamalı Cok Değişkenli
• İstatistik Teknikleri” ISBN 975-9091-14-3, Asil
• yayın dağıtım ltd.şti. 2. Baskı, Ankara, 2006.
• Trafik kaza raporları, Düzce Emniyet
• Müdürlüğü arşivleri, Düzce, 2000 ve 2004.
• Karayolları 4. Bölge müdürlüğü trafik sayım
• kayıtları Ankara, 2000 ve 2004.
• Kalaycı Ş., “SPSS Uygulamalı Cok Değişkenli
• İstatistik Teknikleri” ISBN 975-9091-14-3, Asil
• yayın dağıtım ltd.şti. 2. Baskı, Ankara, 2006.