AISI 409 VE Ç1010 ÇELİĞİN ÖSTENİTİK ELEKTROD KULLANARAK MIG KAYNAK YÖNTEMİ İLE BİRLEŞTİRİLMESİ VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2009, Cilt: 24 Sayı: 1, 0 - , 13.02.2013

Sabri Kılınçer Nizamettin Kahraman

Öz

Bu çalışmada, gaz metal ark kaynak yöntemi ile farklı metallerin kaynaklanabilirliği araştırılmıştır. Bu amaçla, ferritik paslanmaz çelik (AISI 409) ile düşük karbonlu çelik (Ç1010) malzemeler östenitik bir ilave metal kullanılarak otomatik robot yardımıyla değişik parametrelerde birleştirilmişlerdir. Kaynaklı numunelerin mekanik ve mikroyapı özelliklerini belirlemek için, çekme, eğme, sertlik ve çentik darbe testi ile mikroyapı çalışmaları yapılmıştır. Yapılan çekme testi sonucunda ayrılma, kaynak bölgesi dışarısında ve düşük karbonlu çelik levha ortasında meydana gelmiştir. Eğme testi sonucunda kaynak bölgesinde gözle görülebilir bir çatlak ve yırtılma hatasına rastlanmamıştır. Bütün kaynak parametrelerinde, kaynak metali sertliğinin ITAB ve esas metalden yüksek olduğu görülmüştür. Mikroyapı çalışmaları sonucunda kaynak metali ve ısının tesiri altında kalan bölgede (ITAB) tane irileşmesinin meydana geldiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

MIG kaynağı, farklı metallerin kaynağı, ferritik paslanmaz çelikler, kaynak robotu

Kaynakça

• Praveen P., Yarlagadda P.K.D.V. ve Kang M.J., "Advancements in pulse gas metal arcwelding", Journal of Materials Processing Technology, Cilt 164-165, 1113-
• , 2005.
• Suban M., ve Tusek J., "Dependence of Melting Rate in MIG/MAG Welding on the Type of Shielding Gas Used", Journal of
• Materials Processing Technology, Cilt 119,No 1-3, 185-192,2001.
• Gülenç B, Candan İ. ve Kahraman N, "Mig- Mag Kaynağı İle Birleştirilen Boruların Tahribatlı ve Tahribatsız Muayenesi", Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 21, No 4, 631-637,2006.
• Absi Alfaro S.C., Carvalho G.C. ve MeloJunior S.A., "Stand offs indirect estimation inGMAW", Journal of Materials Processing Technology, Cilt 157-158, 3-7, 2004.
• Kaçar R., ve Kökemli K., "Effect of Controlled Atmosphere on the MIG-MAG Arc Weldment Properties", Materials &
• Design, Cilt 26, No6,508-516,2005.
• Raymond J. S., Essentials of Welding, Glencoe Publishing Company, California, 327-334, 1984.
• ASM Handbook, Welding, Brazing and Soldering, Cilt 6, USA, 180-186, 2000.
• Kalpakjian,S., "Manufacturing Processes for Engineering Materials", Third Edition, Addison-Wesley, New York, 747-748, 1997.
• Groover, M. P., "Fundamentals of Modern Manufacturing Materials", Processes and Systems, Prentice-Hall, New
• Jersey, 733-735,1996.
• Geary D, Welding, McGraw-Hill, New York,49-51,2000.
• Messier W. R., Principless of Welding, John Wiley & Sons Inc, New York, 61-63, 1999.
• Candan 1, Durgutlu A, Kahraman N, Gülenç B,"Farklı Pozisyonlarda Mag Kaynağı İle Birleştirilen Boruların Kaynak Dikişlerinin Ultrasonik ve Mekanik Muayenesi", Gazi
• Üniversitesi Politeknik Dergisi, Cilt: 9 Sayı 3,203-209, 2006.
• Ertürk İ., Tülbentçi K., "MAG kaynak yönteminde kaynak akimi ve ark geriliminin sıçrama kayıplarına etkisi", GEV
• Uluslararası Kaynak Teknolojisi Sempozyumu, Istanbul, 71-78, 1996.
• Brumbaugh E. J., Welders Guide, Macmillan Publishing Company, New York, 265-280,1986.
• Durgutlu A., Ark kaynağı yöntemlerinde kaynak hızının mikroyapı ve nüfuziyete etkisinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitiisu,
• Ankara, 1997.
• Gülenç B, Develi K, Kahraman N ve DurgutluA, "Experimental study of the effect of hydrogen in argon as a shielding gas in MIG welding of austenitic stainless steel",
• International Journal of Hydrogen Energy, Cilt 30, No 13-14, 1475-1481,2005.
• Tusek J., Suban M., "Experimental research ofthe effect of hydrogen in argon as a shieldinggas in arc welding of high-alloy stainless steel", International Journal of Hydrogen Energy, Cilt 25, 369-376, 2000.
• Şık A, "MIG/MAG Kaynağı İle Kaynatılan Çelik Yapılarda Koruyucu Gaz Karışımlarının Mekanik Özelliklere Etkilerinin
• Araştırılması", Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Cilt 8, No 1, 55-60, 2007.
• Şık A, "MIG/MAG Metodu İle Kaynak Yapılan Yapı Çeliği (St37-2) Levhaların Eğme Yorulması Gerilmesine Çeşitli Aktif
• Gazlarının Etkisi", Gazi Üniversitesi, Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 15, 45-57, 2004.
• Gülenç B., Tülbentçi K., "Düşük karbonlu ve az alaşımlı çeliklerin MIG-MAG kaynağında koruyucu gaz seçimi", GEV
• Uluslararası Kaynak Teknolojisi Sempozyumu, İstanbul, 66-70, 1996.
• Anik S, Vural M., Kıyıcı K, "MTG-MAG Kaynağında Bilgisayar Yardımıyla Kaynak Dikişi Maliyetinin Hesabi", GEV
• Uluslararası Kaynak Teknolojisi Sempozyumu, İstanbul, 168-177, 1996.
• Akkuş N., Gürler M., Yiğit Ş., "Robotik Ark Kaynak ile Manuel Ark Kaynak Üzerine bir İnceleme", I. Mesleki ve Teknik Eğitim Teknolojileri Kongresi, İstanbul, Cilt III, 1235-1241, Eylül 2005.
• Kurşun T., Kılık R., "Çeliklerin Birleştirilmesinde Gazaltı Kaynak Tekniğinin Kullanılması Halinde Gaz Maliyeti", GEV
• Uluslararası Kaynak Teknolojisi Sempozyumu, İstanbul, 56-65, 1996.
• Ngo M. D., Duy V. H, Phuong N. T., Kim H.K. ve Kim S. B., Development of digital gas metal arc welding system, Journal of Materials Processing Technology, Cilt 189, No 1-3, 384-391, 2007.
• Kahraman N. ve Durgutlu A, "316L Paslanmaz Çelik ile Bakır Levhaların Örtülü Elektrod ve TIG Kaynak Yöntemi İle
• Birleştirilebilirliğinin Araştınlması", Z.K.Ü. Karabük Teknik Eğitim Fakültesi, Teknoloji Dergisi, Cilt 8, No 1, 43-50,2005.
• Anık, S., Farklı metallerin Kaynağı, Gedik Kaynak Dünyası, İstanbul, 4-8, 1988.
• Kahraman, N., Titanyum ve Bakır Çiftinin Ara Bağlayıcılı Difüzyon Sert Lehimlemesi ile Fırında Birleştirilmesi ve Mekanik
• Özelliklerinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, No3,611-618,2003.
• Satyanarayana V. V., Reddy G. M., ve Mohandas T., "Dissimilar metal friction welding of austenitic-ferritic stainless steels", Journal of Materials Processing Technology, Cilt 160, No 2, 128-137, 2005.
• Kahraman N, Gülenç B ve Akça H, "Ark Kaynak Yöntemi İle Birleştirilen Ostenitik Paslanmaz Çelik İle Düşük Karbonlu
• Çeliğin Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi" Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 2, No 7, 75-85, 2002.
• Tusek J., Kampus Z. ve Suban M., "Welding of tailored blanks of different materials", Journalof Materials Processing
• Technology, Cilt119, No 1-3, 180-184, 2001.
• Uematsu Y., Akita M., Nakajima M. ve TokajiK., "Effect of temperature on high cycle fatigue behaviour in 18Cr-2Mo ferritic stainless steel", International Journal of Fatigue, Cilt 30, No 4, 642-648, 2008.
• Ivan J. S., Paulo B. ve Modenesi P. J., "Highfrequency induction welding simulating on ferritic stainless steels", Journal of Materials Processing Technology, Cilt 179,
• No 1-3, 225-230, 2006.
• Eryürek B., Odabaş C. "Çelikler için örtülü elektrot seçimi, Gazaltı kaynağı, Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı", Askaynak Kaynak Tekniği Sanayi ve Ticareti A.Ş. Yayını, İstanbul, 109-113, 2006.
• Gourd L. M., Principles of Welding Technology, Third ed. British Library Cataloguing in Publication Data, London, 40-
• , 1995
• Eroğlu M., Aksoy M., Enerji Girişinin Kaynak Metali Mikroyapısı ve Mekanik Özellikleri Üzerine Etkisi, Bilim Günleri,
• Bildiriler Kitabı, Makina Mühendisleri Odası, Denizli, 434-439, 1999.
• Çelik A., Alsaran A., "Mechanical and Structural Properties of Similar and Dissimilar Steel Joints",Materials Characterization, Cilt 43, No 5, 311-318,1999.
• Kahraman N., GUlenç B., Durgutlu A.,"Tozaltı Ark Kaynağı ile Kaynaklanan Düşük Karbonlu Çeliklerde Serbest Tel Uzunluğunun Mikroyapı ve Mekanik Özelliklere Etkisinin Araştırılması", Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Cilt 18,
• No 3, 473-480, 2005.
• Kılınçer, S., "Düşük Karbonlu Çeliklerin Tozaltı Ark Kaynak Yöntemi ile Kaynak Edilebilirliğinin ve Mekanik Özelliklerinin
• İncelenmesi", Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 1998.
• Çetinkaya, C, "Düşük Karbonlu Çeliklerin Tozaltı Ark Kaynak Yöntemi İle Kaynak Edilebilirliği ve Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi", Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 12, No:2, 279-293, 1999.
• Durgutlu A. Experimental investigation of the effect of hydrogen in argon as a shielding gas on TIG welding of austenitic stainless steel.Materials and Design, Cilt 25 No:l,
• -23,2004.
• Durgutlu A, Gülenç B, Tülbentçi K. The effectof welding speed on the microstructure and penetration in arc welding, Turkish Journal ofEngineering and Environmental Science, Cilt 23, 251-259,1999.