TRİSTÖR ANAHTARLAMALI KAPASİTÖR (TSC) VE TRİSTÖR ANAHTARLAMALI REAKTÖR-TABANLI STATİK VAr KOMPANZATÖR’ÜN (TSR-TABANLI SVC) PI İLE KONTROLÜ

Yıl 2009, Cilt: 24 Sayı: 2, 0 - , 14.02.2013

Ayetül Gelen Tankut Yalçınöz

Öz

Güç elektroniği cihazlarının akım ve gerilim tutma kapasitelerinin gelişmesi ile birlikte, etkili bir paralel ve seri kompanzasyon için farklı tip kontrolörlerin kullanımı da artmıştır. Bu nedenle en çok önerilen kontrolörlerden biri Esnek AC İletim Sistemleri (FACTS, Flexible AC Transmission Systems) olarak bilinen güç elektroniği tabanlı kontrolörler ailesidir. Bu çalışmada, paralel FACTS cihazlarından ikisi olan Tristör Anahtarlamalı Kapasitör (TSC) ve Tristör Anahtarlamalı Reaktör (TSR)-tabanlı Statik VAr Kompanzatör (SVC)’nin yük barası gerilimine olan etkisi incelenmiştir. Altı Darbe Üreteci ve PI (Proportional Integral) Kontrolör TSC ve TSRtabanlı SVC’nin tetikleme açılarının kontrolü için kullanılmıştır. Bu kompanzatörler; Matlab/Simulink Güç Sistemleri Araçkutucuğu (Power Systems Toolbox) kullanılarak simule edilmiştir. Üzerinde çalışılan üç fazlı güç sistemi; iki baralı olup statik yük ve uzun iletim hattı modeline sahiptir. Yapılan benzetim sonuçları; PI kontrolörün bu tip kompanzatörlere kolaylıkla uygulanabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Kompanzasyon, gerilim regülasyonu, FACTS, TSC, TSR, SVC, PI kontrolör, Matlab/Simulink.

Kaynakça

• Eser H., “Kompanzasyon ve Uygulama
• Esasları”, 1998.
• Anderson G., “Power System Dynamics and
• Stability: An Introduction”, September 1999.
• Wollenberg B. F., “Transmission System Reactive
• Power Compensation”, IEEE Power Engineering
• Society, pp. 507-508, 2002.
• G. F. Ledwich, S. H. Hosseini, G. F. Shannon,
• “Voltage Balancing Using Switched Capacitors”,
• Electric Power Systems Research, Vol. 24,
• Issue. 2, pp: 85−90, August 1992.
• Hingorani N. G., Gyugyi L., “Understanding
• FACTS: Concepts and Technology Flexible AC
• Transmission Systems”, IEEE Press, New York,
• -
• Mathur R. M., Varma R. K., “Thyristor-Based
• FACTS Controllers for Electrical Transmission
• Systems”, IEEE Press, USA, 2002.
• Gelen (Kara) A., “Tristör Anahtarlamalı
• Reaktör ve Kapasitör Tasarımı”, Yüksek Lisans
• Tezi, N.Ü.F.B.E., Niğde, 2006 Haziran.
• Garcia N., Medina A., “Fast Periodic Steady State
• Solution of Systems Containing Thyristor
• Switched Capacitors”, IEEE Power Engineering
• Society Summer Meeting, pp. 1127-1132, 2000.
• Hosseini S. H., Ledwich G. F., Shannon G. F.,
• “Voltage Regulation by Proportional
• Microcontrolled Switched Capacitors”, IEEE
• International Symp. of Ind. Electronics (ISIE),
• Xian, China, pp. 854-855, May 1992.
• Thomas P. Y., Conard J. Ph., Labrique F., Buyse
• H., “Analysis of A Three Phase TSC-TCR Static
• VAr Compensator by Recurrences Theory”, IEEE
• th Mediterranean Electrotechnical Conf., Vol
• pp. 849-852, 12-14 April 1994.
• Johnson B. K., “Simulation of TSC and TSSC”,
• IEEE Power Engineering Society Winter
• Meeting, pp. 637-638, 2001.
• Ahmed T., Ogura K., Soshin K., Hiraki E.,
• Nakaoka M., “Small-Scale Wind Turbine Coupled
• Single-Phase Self-Excited Induction Generator
• with SVC for Isolated Renewable Energy
• Utilization”, The 5th Int. Conf. on Power
• Electronics and Drive Systems, Vol. 1, pp. 781-
• , 17-20 November 2003.
• Acha E., Fuerte-Esquivel C. R., Ambriz-Perez H.,
• Angales-Camacho C., “FACTS: Modelling and
• Simulation in Power Networks”, John
• Wiley&Sons LTD, 2004.
• Çetinkaya H. B., Öztürk S., Basa Arsoy A.,
• Alboyacı B., Şengül M., Türker T., “Enerji İletim
• Hatlarındaki Enerji Kalitesini Düzenleyen Klasik
• ve Modern Kontrol Yapıları”, Enerji Verimliliği
• ve Kalitesi Sempozyumu, Kocaeli, Sy: 61-65,
• Mayıs 2005.
• Gelen A., Yalçınöz T., “Tristör Anahtarlamalı
• Kapasitör’lü Kompanzasyon Sisteminin
• Modellenmesi ve Gerçekleştirilmesi”, Elektrik-
• Elektronik-Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu
• (ELECO’2006), Bursa, Sy: 9-14, 6-10
• Aralık 2006.
• Gelen (Kara) A., Yalcinoz T., “Simulation of TSC
• on Voltage Regulation for Static and Dynamic
• Load Models Using MATLAB”, IEEE The 38th
• North American Power Symposium, (NAPS-
• , USA, September 17-19, 2006.
• Endres B., Thiele G., Bonfanti İ., Testi G.,
• “Design and Operational Testing on Thyristor
• Modules for The SVC Kemps Creek”, IEEE
• Power Engineering Society Winter Meeting, pp.
• −1326, November 1989.
• Gelen A., Yalcinoz T., “Analysis of TSR-based
• SVC for a Three-Phase System with Static and
• Dynamic Loads”, IEEE Int. Conf. on Elect.
• Eng., (ICEE 2007), Lahore, Pakistan, pp:1-6,
• ISBN:1-424408938, 11-12 April 2007.
• Özdaş M.N., Dinibütün A.T., Kuzucu A.,
• “Otomatik Kontrol Temelleri”, Birsen Yayınevi,
• İstanbul, 1998.
• Arifoğlu U., “Güç Sistemlerinin Bilgisayar
• Destekli Analizi”, Alfa Yayınevi, İstanbul, 2002.