İKİ MAKİNE AKIŞ TİPİ ÖĞRENME ETKİLİ ÇİZELGELEMEDE ORTAK TESLİM TARİHİNDEN MUTLAK SAPMALARIN EN KÜÇÜKLENMESİ

Yıl 2009, Cilt: 24 Sayı: 2, 0 - , 14.02.2013

Mesut İşler Veli Çelik Bilal Toklu

Öz

Yöneylem araştırmasıyla ilgili pek çok alanda öğrenme etkisinin dikkate alındığı çalışmalar mevcuttur. Buna karşın üretim çizelgelemede bu konuyla ilgili çalışma sayısı az, akış tipinde ise daha azdır. Erken/Geç (E/G) tamamlanma problemi 1990 yılların başına kadar ağırlıklandırılmış mutlak sapma problemi olarak bilinmekteydi. Hem erken hem de geç tamamlanma zamanı çizelgeleme problemlerinde önemli ölçütlerdir. Toplam gecikme ölçütü teslim tarihlerine uyuma ilişkin göstergeleri sağlarken (erken tamamlanan işlere ilişkin sonuçları göz ardı ederek), sadece geç tamamlanan işlerin cezaları ile ilgilenir. Ancak bu eğilim tam zamanında üretim (TZÜ) konusuna olan artan ilgi ile birlikte değişmeye başlamıştır. TZÜ’de erken tamamlanma geç tamamlanma kadar önemlidir. Bu çalışmada iki makine akış tipi ortamlı çizelgelemede ağırlıklı erken/geç tamamlanma performans kriteri ve öğrenme etkili işleme özelliği dikkate alınarak bir tamsayılı programlama modeli önerilmiş ve örnek problemlerle çözüm sonuçları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çizelgeleme, akış tipi, E/G tamamlanma, öğrenme etkisi, tamsayılı programlama.

Kaynakça

• Yağmahan B. ve Yenisey M.M., Akış tipi
• çizelgeleme problemi için KKE parametre
• eniyileme, İTÜ Dergisi, 5 (2), 133-141, 2006.
• Biskup D., A State-Of-The-Art Review on
• Scheduling with Learning Effects, European
• Journal Of Operational Research, 188, 315-329,
• -
• Yelle L.E., The Learning Curve: Historical
• Review and Comprehensive Survey, Decision
• Science, 10, 302-328, 1979.
• Wright T.P., Factors Affecting The Cost Of
• Airplanes, Journal Of The Aeronautical
• Sciences, 3, 122-128, 1936.
• Eren T. ve Güner E., Öğrenme Etkili Akış Tipi
• Çizelgelemede Ortalama Akış Zamanının En Küçüklenmesi, Gazi Ünv. Müh. Mim. Fak. Der.,
• , 119-124, 2004.
• Biskup D., Single-Machine Scheduling with
• Learning Considerations, European Journal Of
• Operational Research, 115, 173-178, 1999.
• Lee W.C. and Wu C.C., Minimizing total
• completion time in a two-machine flowshop with
• a learning effect, International Journal of
• Production Economics, 88, 85-93, 2004.
• Chen P., Wu C.C. and Lee W.C., A bi-criteria
• two-machine flowshow scheduling problem with a
• learning effect, Journal of the Operational
• Research Society, 57, 1113-1125, 2006.
• Cheng M.B., Sun S.J. and Yu Y., A note on flow
• shop scheduling problems with a learning effect
• on no-idle dominant machines, Applied
• Mathematics and Computation, 184, 945-949,
• -
• Fisher M.L., A dual algorithm for the one-machine
• scheduling problem, Mathematical
• Programming, 11, 229–251, 1976.
• Wu C.C., Lee W.C. and Wang W.C., A twomachine
• flowshop maximum tardiness scheduling
• problem with a learning effect, International
• Journal of Advanced Manufacturing
• Technology, 31, 743-750, 2007.
• Baker K.R., Elements of sequencing and
• scheduling, Dartmounth College, Hanover, 1997.
• Lauff V. and Werner F., Scheduling with
• Common Due Date, Earliness and Tardiness
• Penalties for Multimachine Problems: A Survey,
• Mathematical and Computer Modelling, 40 (5-
• , 637-655, 2004.
• Ventura J.S., Kim D. and Garriga F., Single
• machine earliness-tardiness scheduling with
• resource-dependent release dates, European
• Journal of Operational Research, 142, 52-69,
• -
• Sarper H., Minimizing the sum of absolute
• deviations about a common due date for the twomachine
• flow shop problem, Applied
• Mathematical Modelling, 19 (3), 153-161, 1995.
• Hendel Y. and Sourd F., An improved earlinesstardiness
• timing algorithm, Computers&Operation
• Research, 34, 2931-2938, 2007.
• Sakuraba C.S., Ronconi D.P. and Sourd F.,
• Scheduling in a two-machine flowshop for the
• minimization of the mean absolute deviation from
• a common due date, Computers&Operations
• Research, 36 (1), 60-72, 2009.
• Mosheiov G., Scheduling problems with a
• learning effect, European Journal of
• Operational Research, 132, 687–693, 2001.
• Mosheiov G. and Sidney J.B., Scheduling with
• general job-dependent learning curves, European
• Journal of Operational Research., 147, 665-670,
• -
• Biskup D. and Simons, D., Common due date
• scheduling with autonomous and induced learning.
• European Journal of Operational Research,
• , 606–616, 2004.
• Kuo W.H. and Yang D.L., Single machine
• scheduling with past-sequence-dependent setup
• times and learning effects, Information
• Processing Letters, 102, 22-26, 2007.
• Toksarı M.D. and Güner E. Parallel machine
• earliness/tardiness scheduling problem under the
• effects of position based learning and linear/nonlinear
• deterioration, Computers&Operations Research, 36
• (8), 2394-2417, 2008.
• Chou F.D. and Lee C.E., Two-machine Flowshop
• Scheduling with Bicriteria Problem,
• Computers&Industrial Engineering, 36 (3),
• -564,1999.