SİSMİK TABAN İZOLASYONU UYGULAMASI İÇİN TARİHİ ŞEHZADE MEHMET CAMİSİNİN DİNAMİK ANALİZİ

Yıl 2011, Cilt: 26 Sayı: 3, 0 - , 20.02.2013

Asena Soyluk M. Emin Tuna

Öz

Yapı sistemlerinin deprem dayanımını arttırması bakımından inşaat teknolojisindeki en yeni gelişmelerden birtanesi sismik taban izolasyonu teknolojisidir. Bu çalışmada tarihi yığma bir cami sisteminin sismik izolasyonteknolojisi uygulanarak güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla Mimar Sinan’ın çıraklık eseri olaraknitelenen Şehzade Mehmet Cami dikkate alınarak, cami sisteminin sonlu eleman modeli oluşturulmuştur. Buyığma sistemin ankastre mesnetli, kurşun çekirdekli kauçuk mesnetli ve yüksek sönümlü kauçuk mesnetlimodellerinin dinamik davranışları belirlenerek, birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Dinamik analizler, maksimumyapı tepkilerini veren Davranış Spektrum yöntemiyle gerçekleştirilmiş ve elde edilen periyot değerleri ile sismikyapı tepkileri karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, sismik taban izolatörü uygulamasının tarihi yığma caminindinamik davranışını önemli ölçüde iyileştirdiği gözlenmiştir. Ayrıca tarihi yapılarda orijinal dokuyu bozmadangüçlendirme özelliğinin, sismik izolatörlerle sağlanabileceği değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarihi cami, sismik izolasyon, dinamik analiz

Kaynakça

• Sesigür, H., Çelik, C. ve Çılı, F., “Tarihi
• Yapılarda Taşıyıcı Bileşenler, Hasar Biçimleri,
• Onarım Ve Güçlendirme”, Yapı, Cilt 303, 1-12,
• -
• Bailey, J. and Allen, E., “Seismic Isolation
• Retrofitting: Salt Lake City and County
• Building”, APT Bulletin, Cilt 20, No 2, 32-
• ,1988.
• Luca, A., Mele, E., and Molina, J., “Base
• Isolation for Retrofitting Historic Buildings;
• Evoluation of Seismic Performance Through
• Experimental Investigation”, Earthquake Engng
• and Struct Dyn, Cilt 30, 1125-1145, 2001.
• Gavrilovic, P., Kelley, S.J. and Sendova, V., ”A
• Study of Seismic Protection Techniques for the
• Byzantine Churches in Macedonia”, APT
• Bulletin, Cilt 34, No 2, 63-69, 2003.
• Antonucci, R., and Medeot, R., “Seismic
• Protection of Buildings Through Energy
• Dissipation and the Base Isolation System: The
• Italian Experience”, Beşinci Ulusal Deprem
• Mühendisliği Konferansı, İstanbul, Paper No.
• AE-055, 26-30 Mayıs 2003.
• Lee, S.N., Chang, K.C. and Hwang, J.S.,
• “Application of Rolling Type Bearings for
• Equipment Isolation”, National Center for
• Research on Earthquake Engineering, 2004
• ANCER Annual Meeting, Honolulu, 94-98, 28-
• Temmuz 2004.
• Robinson, W.H., “Seismic Isolation of Civil
• Buildings in New Zealand”, Progress in
• Structural Engineering and Materials, Cilt 2,
• -324, 2000.
• Sadek, F., Mohraz, B., Taylor, A. and Chung,
• R.M., “Passive Energy Dissipation Devices for
• Seismic Applications”, NISTIR 5923,
• Gaithersburg, 11-45, 1996.
• Akşit, İ., İstanbul, Ali Rıza Baksan Güzel
• Sanatlar Matbaası A.Ş., İstanbul,1981.
• Sönmezer, Ş., İstanbul’daki Sinan Camilerinde
• Mekan İle Serbest Düşey Taşıyıcılar
• Arasındaki Boyut İlişkisi, Doktora Tezi, İTÜ,
• Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2002.
• Kuban, D., Sinan’ın Sanatı ve Selimiye, Tarih
• Vakfı, Yurt Yayınları, İkinci Baskı, İstanbul,
• -
• Kuran, A., The Grand Old Master of Otoman
• Architecture, Ada Pres Publishers, İstanbul,
• -
• SAP2000, Integrated Structural Analysis and
• Design Software, Computers and Structures,
• Inc., Berkeley, California, 2005.
• Artar, M., Structural Identification of the
• Sehzade Mehmet Mosque Through Static an Dynamic Analyses, Yüksek Lisans Tezi,
• Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul, 2006.
• Kaya, S.M., Aydınoglu, M.N., Erdik, M. ve
• Yüzügüllü, Ö., “Determination of Dynamic
• Characteristics of Suleymaniye Mosque by
• Analytical and Experimental Methods”,
• Compatible Materials for the Protection of
• European Cultural Heritage Pact 56, İstanbul,
• -68, 1998.
• International Conference of Building Officials,
• Earthquake Regulations for Seismic Isolated
• Structures, Uniform Building Code, Chapter 23,
• Whittier, CA,1997.
• Naeim, F. and Kelly, J.M., Design of Seismic
• Isolated Structures, John Wiley and Sons, New
• York, 1999.
• Tezcan, S.S., Probability Analysis of
• Earthquake Magnitudes, Türkiye Deprem
• Vakfı Yayınları, TR 96-001, İstanbul, 1996.
• Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Deprem
• Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında
• Yönetmelik, 2007.