SÜRDÜRÜLEBİLİR DENGE İÇİN ERGONOMİK FAKTÖRLERİ İÇEREN U-TİPİ MONTAJ HATTI DENGELEMESİ

Yıl 2012, Cilt: 27 Sayı: 2, 0 - , 19.02.2013

Banu Güner Servet Hasgül

Öz

Bu çalışmada, U-tipi montaj hattı dengeleme problemi için, işçilerin performans değerlerini, harcadığı enerjimiktarlarını ve görevler arasındaki uyumsuzluk ilişkilerini dikkate alan yeni bir matematiksel modelsunulmaktadır. U-tipi montaj hattı dengeleme problemiyle ilgili çoğu araştırma istasyon sayısını azaltmayıamaçlamaktadır. Ancak, bu durum işçiye aşırı iş yükü atanmasına neden olabilmektedir. İşçiye atanan iş yükükapasitesini aştığında, yorgunluk ve dikkatsizlik görülebilir ve bu yüzden hattın üretim hızının değişmesiolasılığı, kalite problemleri ve iş kazaları riski artabilir. Sözü edilen bu problemlerin üstesinden gelebilmek vesürdürülebilir dengeyi sağlamak için ergonomik faktörleri de içeren yeni bir tam sayılı programlama modeliönerilmiştir. Bu faktörleri dikkate alan çeşitli model varyasyonları literatürden alınmış test problemleri üzerindeuygulanmıştır. Önerilen modelin, U-tipi montaj hatlarında işçilere görev atama kararlarının verilmesinde yararlıolacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

U-tipi montaj hattı, montaj hattı dengeleme problemi, ergonomik faktörler, sürdürülebilir denge

Kaynakça

• Urban, T.L., “Note. Optimal Balancing of UShaped
• Assembly Lines”, Management
• Science, Cilt 44, No 5, 738-741, 1998.
• Ağpak, K., Gökçen, H., Saray, N.N. ve Özel, S.,
• “Stokastik Görev Zamanlı Tek Modelli U Tipi
• Montaj Hattı Dengeleme Problemleri İçin Bir
• Sezgisel”, Journal of the Faculty of
• Engineering and Architecture of Gazi
• University, Cilt 17, No 4, 115-124, 2002.
• Miltenburg, G.J. and Wijngaard, J., “The U-line
• Line Balancing Problem”, Management
• Science, Cilt 40, No 10, 1378–1388, 1994.
• Gökçen, H. and Ağpak, K., “A Goal
• programming Approach to Simple U-Line
• Balancing Problem”, European Journal of
• Operational Research, Cilt 171, 577–585,
• -
• Ajenblit, D.A. and Wainwright, R.L., “Applying
• Genetic Algorithms To The U-Shaped Assembly
• Line Balancing Problem”, Proceedings of the
• IEEE Conference on Evolutionary
• Computation, 96-101, 1998.
• Scholl, A. and Klein, R., “ULINO: Optimally
• balancing U-shaped JIT assembly lines”,
• International Journal of Production Research,
• Cilt 37, No 4, 721-736, 1999.
• Ağpak, K. ve Gökçen, H., “U Tipi Montaj
• Hatlarının Dengelenmesi İçin Bir Sezgisel
• Metot: Düzenlenmiş Comsoal (U-Comsoal)”,
• Endüstri Mühendisliği Dergisi, Cilt 12, No 2,
• -32, 2001.
• Aase, G.R., Schniederjans, M.J. and Olson, J.R.,
• “U-OPT: an analysis of exact U-shaped line
• balancing procedures”, International Journal of
• Production Research, Cilt 41, No 17, 4185-
• , 2003.
• Okur, A.S., Yalın Üretim 2000’li Yıllara Doğru
• Türkiye Sanayii İçin Yapılanma Modeli, 2.
• Baskı, Tofaş Söz Yayın, İstanbul, 1997.
• Gunther, R.E., Johnson, G.D. ve Peterson, R.S.,
• “Currently Practiced Formulations For the
• Assembly Line Balance Problem”, Journal of
• Operations Management, Cilt 3, No 4, 209–
• , 1983.
• Boudreau, J., Hopp, W., McClain, J.O. ve
• Thomas, L.J., “On the Interface Between
• Operations and Human Resource Management”,
• Manufacturing & Service Operations
• Management, Cilt 5, No 3, 179-202, 2003.
• Huey, B.M. and Wickens, C., Workload
• Transition: Implications for Individual and
• Team Performance, National Academic Press,
• Washington, DC, 1993.
• Corominas, A., Pastor, R. ve Plans, J.,
• “Balancing Assembly Line with Skilled and
• Unskilled Workers”, Omega, Cilt 36, No 6,
• –1132, 2008.
• Choi, G., “A goal programming mixed-model
• line balancing for processing time and physical
• workload”, Computers & Industrial
• Engineering, Cilt 57, 395-400, 2009.
• Costa, A.M. and Miralles, C., “Job rotation in
• assembly lines employing disabled workers”,
• International Journal of Production
• Economics, Cilt 120, No 2, 625-632, 2009.
• Babalık, F. C., Mühendisler İçin ERGONOMİ
• İşbilim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2007.
• Jackson, J.R., “A computing procedure for a line
• balancing problem”, Management Science, Cilt
• , 261-272, 1956.
• Buxey, G.M., “Assembly Line Balancing with
• Multiple Stations”, Management Science, Cilt
• , No 6, 1010–1021, 1974.
• http://www.assembly-line-balancing.de/ (Erişim
• Tarihi: 21.03.2008).