SÜRTÜNME KARIŞTIRMA NOKTA KAYNAKLI EN AW - 5005 (Al Mg1) ALÜMİNYUM ALAŞIMI İÇİN OPTİMUM KAYNAK PARAMETRE SEVİYELERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2012, Cilt: 27 Sayı: 3, 0 - , 19.02.2013

Mustafa Külekçi Onur Er

Öz

Bu çalışmada, sürtünme karıştırma nokta kaynağı (SKNK) yöntemi ile birleştirilen EN AW – 5005 (Al Mg1)alüminyum alaşımlı bağlantılar için optimum kaynak parametre seviyelerinin tayin edilmesi amaçlanmıştır.Bununla birlikte SKNK yöntemi ile elde edilen bağlantıların kaynak performansına etki eden kaynakparametrelerinin etkileşimleri belirlenmiştir. Deneysel çalışmalar sonucu elde edilen verilere göre SKNKuygulamasında kullanılan kaynak parametrelerinden takım dalma mesafesinin nokta kaynağı bağlantısı üzerindeen önemli etkiye sahip olduğu saptanmıştır. Takım dalma mesafesinin arttırılması ile birlikte doğru orantılıolarak kaynaklı bağlantının kesme makaslama mukavemetinin de arttığı gözlemlenmiştir. Çalışmada SKNKuygulaması için optimum kaynak parametre seviyelerinin; 2,6 mm takım dalma mesafesi, 1500 rev/min takımdevri ve 10 s kaynak süresi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürtünme karıştırma nokta kaynağı (SKNK), kaynak, alüminyum, optimum kaynak parametreleri.

Kaynakça

• Aslanlar, S., “The effect of nucleus size on
• mechanical properties in electrical resistance
• spot welding of sheets used in automotive
• industry”, Materials and Design, 27(2): 125-
• , 2006.
• Aslanlar, S., Ogur, A., Ozsarac, U. ve Ilhan, E.,
• “Welding time effect on mechanical properties
• of automotive sheets in electrical resistance spot
• welding”, Materials and Design, 29(7): 1427-
• , 2008.
• Uematsu, Y., Tokaji, K., Tozaki, Y., Kurita, T.
• ve Murata, S., “Effect of refilling probe hole on
• tensile failure and fatigue behavior of friction
• stir spot welded joints in Al-Mg-Si alloy”,
• International Journal of Fatigue, 30(10-11):
• -1966, 2008.
• Chae, S. W., Kwon, K. Y. ve Lee, T. S., “An
• optimal design system for spot welding
• locations”, Finite Elements in Analysis and
• Design, 38(3): 277-294, 2002.
• Buffa, G., Fratini, L. ve Piacentini, M., “On the
• influence of tool path in friction stir spot
• welding of aluminum alloys”, Journal of
• Materials Processing Technology, 208(1-3):
• -317, 2008.
• Rogeon, P., Carre, P., Costa, J., Sibilia, G. ve
• Saindrenan, G., “Characterization of electrical
• contact conditions in spot welding assemblies”,
• Journal of Materials Processing Technology,
• (1-3): 117-124, 2008.
• Anık, S., Ogur, A., Vural, M. ve Turan, H.,
• “Direnç nokta kaynak elektrodu ömrünün
• deneysel analizi”, Mühendis ve Makina, (513):
• -
• Lathabai, S., Painter, M. J., Cantin, G. M. D. ve
• Tyagi, V. K., “Friction spot joining of an
• extruded Al-Mg-Si alloy”, Scripta Materialia,
• (10): 899-902, 2006.
• Kim, D. C., Park, H. J., Hwang, I. S. ve Kang,
• M. J., “Resistance spot welding of aluminum
• alloy sheet 5J32 using SCR type and inverter
• type power supplies”, Archives of Materials
• Science and Engineering, 38(1): 55-60, 2009.
• Badarinarayan, H., Yang, Q. ve Zhu, S., “Effect
• of tool geometry on static strength of friction stir
• spot-welded aluminum alloy”, International
• Journal of Machine Tools & Manufacture,
• (2): 142-148, 2009.
• Tran, V. X., Pan, J. ve Pan, T., “Effects of
• processing time on strength and failure modes of
• dissimilar spot friction welds between aluminum 5754-O and 7075-T6 sheets”, Journal of
• Materials Processing Technology, 209(8):
• -3739, 2009.
• Lin, P. C., Pan, J. ve Pan, T., “Failure modes and
• fatigue life estimations of spot friction welds in
• lap-shear specimens of aluminum 6111-T4
• sheets. Part 1: Welds made by a concave tool”,
• International Journal of Fatigue, 30(1): 74-89,
• -
• P. C., Pan, J. ve Pan, T., “Failure modes and
• fatigue life estimations of spot friction welds in
• lap-shear specimens of aluminum 6111-T4
• sheets. Part 2: Welds made by a flat tool”,
• International Journal of Fatigue, 30(1): 90-
• , 2008.
• Tran, V. X., Pan, J. ve Pan, T., “Fatigue
• behavior of aluminum 5754-O and 6111-T4 spot
• friction welds in lap-shear specimens”,
• International Journal of Fatigue, 30(12):
• -2190, 2008.
• Wang, D. A. ve Chen, C. H., “Fatigue lives of
• friction stir spot welds in aluminum 6061-T6
• sheets”, Journal of Materials Processing
• Technology, 209(1): 367-375, 2009.
• Gerlich, A. P. ve Shibayanagi, T., “Grain
• boundary sliding during friction stir spot
• welding of an aluminum alloy”, Scripta
• Materialia, 60(4): 236-239, 2009.
• Wang, D. A. ve Lee, S. C., “Microstructure and
• failure mechanisms of friction stir spot welds of
• aluminum 6061-T6 sheets”, Journal of
• Materials Processing Technology, 186(1-3):
• -297, 2007.
• Arul, S. G., Pan, T., Lin, P. C., Pan, J., Feng, Z.
• ve Santella, M. L., “Microstructures and failure
• mechanisms of spot friction welds in lap-shear
• specimens of aluminum 5754 sheets”, Society of
• Automotive Engineers, 1256: 2005.
• Senyen, C., “Alüminyum alaşımlarının
• kaynağında dikkat edilecek hususlar”, Kaynak
• Teknolojisi III. Ulusal Kongresi Bildiriler
• Kitabı, 253–265, 2001.
• Gerlich, A., Su, P. ve North, T. H., “Tool
• penetration during friction stir spot welding of
• Al and Mg alloys”, Journal of Materials
• Science, 40: 6473-6481, 2005.
• Feng, Z. ve Eberhardt, J. J., “Friction stir
• welding and processing of advanced materials”,
• High Strength Weight Reduction Materials
• Progress Report, 122 134, 2005.
• Külekci, M. K. ve Sık, A., “Effects of tool
• rotation and transverse speed on fatigue
• properties of friction stir welded AA 1050-H18
• aluminium alloy”, Archives of Metallurgy and
• Materials, 51(2): 213-216, 2006.
• Külekci, M. K., Sık, A. ve Kaluç, E., “Effects of
• tool rotation and pin diameter on fatigue
• properties of friction stir welded lap joints”, The
• International Journal of Advanced
• Manufacturing Technology, 36(9-10): 877-
• , 2006.
• Öcalır, Ş., Sürtünme Karıştırma Kaynağı ile
• Yapılan Alüminyum Alaşımı Birleştirmelerde
• Optimum Parametrelerin Belirlenmesi,
• Master, Mersin Üniversitesi, Fen Bilimleri
• Enstitüsü, 2009.
• Kahraman, B., Otomotiv Endüstrisinde
• Kullanılan 5754 Alüminyum Alaşımı Sacların
• Direnç Nokta Kaynağı(RSW) ve Sürtünme
• Karıştırma Nokta Kaynağı(FSSW)
• Yöntemleri ile Birleştirilmesi, Master, Kocaeli
• Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009.
• Kaluç, E. ve Taban, E., Sürtünen Eleman İle
• Kaynak (FSW) Yöntemi, MMO/2007/460,
• Ankara, 2007.
• Çam, G., Güçlüer, S., Çakan, A. ve Serindağ, H.
• T., “Mechanical properties of friction stir buttwelded
• Al-5086 H32 plate”, Mat.-Wiss. U.
• Werkstofftech, 40(8): 638-642, 2009.
• Çam, G., “Sürtünme karıştırma kaynağı (SKK):
• Al alaşımları için geliştirilmiş yeni bir kaynak
• teknolojisi”, Mühendis ve Makine, (541): 2005.
• Canyılmaz, E. ve Kutay, F., “An alternative
• approach to analysis of variance in Taguchi
• Method”, Journal of The Faculty of
• Engineering and Architecture of Gazi
• University, 18(3): 51-63, 2003.
• Hamzaçebi, Ç. ve Kutay, F., “Taguchi metodu:
• Bir uygulama”, Teknoloji, 6(3-4): 7-17, 2003.
• Gökçe, B. ve Taşgetiren, S., “Kalite için deney
• tasarımı”, Makine Teknolojileri Elektronik
• Dergisi, 6(1): 71-83, 2009.
• Şirvancı, M., Kalite İçin Deney Tasarımı:
• Taguchi Yaklaşımı, Literatür Yayınları,
• İstanbul, Türkiye, 1997.
• Mitlin, D., Radmilovic, V., Pan, T., Chen, J.,
• Feng, Z. Ve Santella, M. L., “Structureproperties
• relations in spot friction welded (also
• known as friction stir spot welded) 6111
• aluminum”, Materials Science and
• Engineering A, 441(1-2): 79-96, 2006.