Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

FAIR prensipleriyle uyumlu gözlemlenebilen ve izlenebilen sosyal medya tabanlı dijital habercilik veri modeli

Yıl 2024, Cilt: 39 Sayı: 2, 1153 - 1166, 30.11.2023
https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1129533

Öz

Günümüzde artan veri dolaşımı nedeniyle dijital habercilikte bilgi kirliliği ve dezenformasyon daha önce hiç olmadığı kadar yaygın hale gelmiştir. Eski tarihlerde bilgiye erişim bir hak olarak vurgulanırken, günümüzde bilgi kirliliğinden korunma hakkı ortaya çıkmıştır. Bunun en temel nedeni, dijital ortamda dolaşıma giren çok sayıda haberin takibinin yapılamaması ve dijital haber paylaşımının gerektirdiği sorumlulukları düzenleyecek bir yapının bulunmamasıdır. Bu gibi problemlerin çözümüne yönelik çalışmamızda dijital habercilik veri modeli geliştirilmiştir. Dijital habercilik için önerdiğimiz veri modeli, FAIR prensiplerini sağlamasının yanı sıra, haberlerin birbiriyle mantıksal ilişkiye sahip olmasını ve haberlerin tüm süreçleriyle takip edilebilir olmasını mümkün kılarak, güvenilir bir sosyal medya ağı oluşturur. Herhangi bir veri modelinin gözlemlenebilen ve izlenebilen bir sosyal medya ortamını destekleyebilmesi için, büyük verileri barındıran çizge yapılarıyla çalışabilmesi gerekmektedir. Mevcut blokzinciri teknolojileri, gözlemleyebilme ve izleyebilme özelliklerini sağlasa da bu teknolojiler sosyal medya ağının gerektirdiği çizge veri yapısını desteklememektedir. Bu problemleri çözmek için, önerdiğimiz yapıda model ile veri birbirinden ayrılmış ve indeksleme mekanizmalarının desteklenmesi sağlanmıştır. Önerilen veri modeli, blokzinciri teknolojisinin veri modeli ile karşılaştırılmış ve sonuçta, dijital habercilik için geliştirdiğimiz modelin zaman ve alan karmaşıklığının yanı sıra, sürdürülebilirlik ve bakım maliyetleri açısından blokzinciri teknolojisinin veri modeline göre daha uygun olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • [1] C. E. Baker, Media concentration and democracy: Why ownership matters. Cambridge University Press, 2006.
  • [2] M. E. McCombs and D. L. Shaw, “The agenda-setting function of mass media,” Public Opin. Q., vol. 36, no. 2, pp. 176–187, 1972.
  • [3] J. M. McLeod, L. B. Becker, and J. E. Byrnes, “Another look at the agenda-setting function of the press,” Communic. Res., vol. 1, no. 2, pp. 131–166, 1974.
  • [4] M. McCombs, “Agenda setting function of mass media,” Public Relat. Rev., vol. 3, no. 4, pp. 89–95, 1977.
  • [5] D. M. White, “The ‘gate keeper’: A case study in the selection of news,” Journal. Q., vol. 27, no. 4, pp. 383–390, 1950.
  • [6] J. T. McNelly, “Intermediary communicators in the international flow of news,” Journal. Q., vol. 36, no. 1, pp. 23–26, 1959.
  • [7] A. Z. Bass, “Refining the ‘gatekeeper’ concept: A UN radio case study,” Journal. Q., vol. 46, no. 1, pp. 69–72, 1969.
  • [8] E. Goffman, Frame analysis: An essay on the organization of experience. Harvard University Press, 1974.
  • [9] Z. Pan and G. M. Kosicki, “Framing analysis: An approach to news discourse,” Political communication, vol. 10, no. 1, pp. 55–75, 1993.
  • [10] D. A. Scheufele, “Framing as a theory of media effects,” J. Commun., vol. 49, no. 1, pp. 103–122, 1999.
  • [11] R. L. Stevenson and M. T. Greene, “A reconsideration of bias in the news,” Journal. Q., vol. 57, no. 1, pp. 115–121, 1980.
  • [12] R. G. Picard, The press and the decline of democracy: The democratic socialist response in public policy, vol. 4. Greenwood Publishing Group, 1985.
  • [13] E. G. Detlefsen, “Issues of access to information about women,” Spec. Collect., vol. 3, no. 3–4, pp. 163–171, 1985.
  • [14] T. C. H. Yu, “Constitutionality of the Code on Access to Information,” Hong Kong LJ, vol. 43, p. 189, 2013.
  • [15] L. Neuman, “The right of access to information: Exploring gender inequities,” 2016.
  • [16] M. de Cock Buning, A multi-dimensional approach to disinformation: Report of the independent High level Group on fake news and online disinformation. Publications Office of the European Union, 2018.
  • [17] E. Humprecht, F. Esser, and P. Van Aelst, “Resilience to online disinformation: A framework for cross-national comparative research,” The International Journal of Press/Politics, vol. 25, no. 3, pp. 493–516, 2020.
  • [18] S. Kausar, B. Tahir, and M. A. Mehmood, “ProSOUL: a framework to identify propaganda from online Urdu content,” IEEE access, vol. 8, pp. 186039–186054, 2020.
  • [19] P. Meel and D. K. Vishwakarma, “Fake news, rumor, information pollution in social media and web: A contemporary survey of state-of-the-arts, challenges and opportunities,” Expert Syst. Appl., vol. 153, p. 112986, 2020.
  • [20] D. Banerjee and K. S. Meena, “COVID-19 as an ‘infodemic’ in public health: critical role of the social media,” Frontiers in Public Health, vol. 9, p. 231, 2021.
  • [21] J. Serrano-Puche, “Digital disinformation and emotions: exploring the social risks of affective polarization,” International Review of Sociology, vol. 31, no. 2, pp. 231–245, 2021.
  • [22] Q. Iqbal, N. H. Ahmad, and R. Nawaz, “Perceived information pollution: conceptualization, measurement, and nomological validity,” Online Information Review, 2020.
  • [23] J. Visser, J. Lawrence, and C. Reed, “Reason-checking fake news,” Commun. ACM, vol. 63, no. 11, pp. 38–40, 2020.
  • [24] F. R. Martin, “Visibility, Connectivity, Agency: Journalism’s Prospects in an Age of Automated Social News Sharing,” Digital Journalism, vol. 9, no. 8, pp. 1190–1198, 2021.
  • [25] T. Dame Adjin-Tettey, “Combating fake news, disinformation, and misinformation: Experimental evidence for media literacy education,” Cogent Arts & Humanities, vol. 9, no. 1, p. 2037229, 2022.
  • [26] S. Park, C. Fisher, and J. Y. Lee, Local news consumers. News and Media Research Centre, 2020.
  • [27] O. Tenenboim and N. Kligler-Vilenchik, “The Meso news-space: Engaging with the news between the public and private domains,” Digital Journalism, vol. 8, no. 5, pp. 576–585, 2020.
  • [28] A. E. Holton, V. Bélair-Gagnon, and C. Royal, “The Human Side of (News) Engagement Emotion, Platform and Individual Agency,” Digital Journalism, vol. 9, no. 8, pp. 1184–1189, 2021.
  • [29] N. Helberger, “The political power of platforms: How current attempts to regulate misinformation amplify opinion power,” Digital Journalism, vol. 8, no. 6, pp. 842–854, 2020.
  • [30] M. D. Wilkinson et al., “The FAIR Guiding Principles for scientific data management and stewardship,” Sci. Data, vol. 3, no. 1, p. 160018, 2016.
  • [31] M. D. Wilkinson et al., “Addendum: The FAIR Guiding Principles for scientific data management and stewardship,” Sci. Data, vol. 6, no. 1, p. 6, 2019.
  • [32] W. Chipidza, “The effect of toxicity on COVID-19 news network formation in political subcommunities on Reddit: An affiliation network approach,” Int. J. Inf. Manage., vol. 61, p. 102397, Dec. 2021.
  • [33] A. Ghai, P. Kumar, and S. Gupta, “A deep-learning-based image forgery detection framework for controlling the spread of misinformation,” Information Technology & People, 2021.
  • [34] J. Mwaura, “The Practice of Citizen Journalism at Kibera News Network,” African Journalism Studies, vol. 42, no. 4, pp. 31–45, 2021.
  • [35] M. Leyshon and M. Rogers, “Designing for inclusivity: Platforms of protest and participation,” 2020.
  • [36] A. Woodall and S. Ringel, “Blockchain archival discourse: Trust and the imaginaries of digital preservation,” New Media & Society, vol. 22, no. 12. pp. 2200–2217, 2020. doi: 10.1177/1461444819888756.
  • [37] P. M. Napoli and A. Royal, “Platforms and the press: Regulatory interventions to address an imbalance of power,” Digital Platform Regulation: Beyond Transparency and Openness. London: Palgrave Macmillan, 2021.
  • [38] J. Sixto-García, A. I. Rodríguez-Vázquez, and X. López-García, “News Sharing Using Self-destructive Content in Digital Native Media from an International Perspective,” Journalism Practice, pp. 1–16, 2021.
  • [39] F. Liang, Q. Zhu, and G. M. Li, “The Effects of Flagging Propaganda Sources on News Sharing: Quasi-Experimental Evidence from Twitter,” The International Journal of Press/Politics, p. 19401612221086905, 2022.
  • [40] T. Wold, “Alternative news on social media in Norway,” Communication & Society, vol. 35, no. 1, pp. 137–150, 2022.
  • [41] J. Sixto-García, A. Silva-Rodríguez, A. I. Rodríguez-Vázquez, and X. López-García, “Redefining journalism narratives, distribution strategies, and user involvement based on innovation in digital native media,” Journalism, p. 14648849211062766, 2022.
  • [42] Y. Wu, E. W. T. Ngai, P. Wu, and C. Wu, “Fake news on the internet: a literature review, synthesis and directions for future research,” Internet Research, 2022.
  • [43] D. V. Voinea, “Blockchain for journalism-potential use cases,” Social Sciences and Education Research Review, vol. 6, no. 2, pp. 244–256, 2019.
  • [44] Z. Shae and J. Tsai, “AI blockchain platform for trusting news,” in 2019 IEEE 39th International Conference on Distributed Computing Systems (ICDCS), 2019, p. 1.
  • [45] B. Kim and Y. Yoon, “Journalism model based on blockchain with sharing space,” Symmetry , vol. 11, no. 1, p. 19, 2018.
  • [46] M. Sintes-Olivella, E. Xicoy-Comas, and E. Yeste-Piquer, “Blockchain al servicio del periodismo de calidad. El caso Civil,” El profesional de la información. 2020. doi: 10.3145/epi.2020.sep.22.
  • [47] L. Teixeira, I. Amorim, A. U. Silva, J. C. Lopes, and V. Filipe, “A new approach to crowd journalism using a blockchain-based infrastructure,” Proceedings of the 18th International Conference on Advances in Mobile Computing & Multimedia. 2020. doi: 10.1145/3428690.3429159.
  • [48] L. Liu, W. Zhang, and C. Han, “A survey for the application of blockchain technology in the media,” Peer-to-Peer Networking and Applications, vol. 14, no. 5. pp. 3143–3165, 2021. doi: 10.1007/s12083-021-01168-5.
  • [49] J. Callejo-Gallego, “Regímenes de blockchain para el ejercicio del periodismo: innovación entre pruebas y errores,” El Profesional de la información. 2021. doi: 10.3145/epi.2021.may.22.
  • [50] K. A. Qureshi, R. A. S. Malick, M. Sabih, and H. Cherifi, “Complex Network and Source Inspired COVID-19 Fake News Classification on Twitter,” IEEE Access, vol. 9. pp. 139636–139656, 2021. doi: 10.1109/access.2021.3119404.
  • [51] V.-I. Ilie, C.-O. Truica, E.-S. Apostol, and A. Paschke, “Context-Aware Misinformation Detection: A Benchmark of Deep Learning Architectures Using Word Embeddings,” IEEE Access, vol. 9. pp. 162122–162146, 2021. doi: 10.1109/access.2021.3132502.
  • [52] V. K. Singh, I. Ghosh, and D. Sonagara, “Detecting fake news stories via multimodal analysis,” Journal of the Association for Information Science and Technology, vol. 72, no. 1. pp. 3–17, 2021. doi: 10.1002/asi.24359.
  • [53] A. Yadlin-Segal and Y. Oppenheim, “Whose dystopia is it anyway? Deepfakes and social media regulation,” Convergence: The International Journal of Research into New Media Technologies, vol. 27, no. 1. pp. 36–51, 2021. doi: 10.1177/1354856520923963.
  • [54] N. Kanagavalli, S. Baghavathi Priya, and D. Jeyakumar, “Design of Hyperparameter Tuned Deep Learning based Automated Fake News Detection in Social Networking Data,” 2022 6th International Conference on Computing Methodologies and Communication (ICCMC). 2022. doi: 10.1109/iccmc53470.2022.9753739.
Toplam 54 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Savaş Takan 0000-0002-7718-9476

Duygu Ergün Takan 0000-0002-5639-8615

Erken Görünüm Tarihi 24 Kasım 2023
Yayımlanma Tarihi 30 Kasım 2023
Gönderilme Tarihi 11 Haziran 2022
Kabul Tarihi 18 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 39 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Takan, S., & Ergün Takan, D. (2023). FAIR prensipleriyle uyumlu gözlemlenebilen ve izlenebilen sosyal medya tabanlı dijital habercilik veri modeli. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 39(2), 1153-1166. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1129533
AMA Takan S, Ergün Takan D. FAIR prensipleriyle uyumlu gözlemlenebilen ve izlenebilen sosyal medya tabanlı dijital habercilik veri modeli. GUMMFD. Kasım 2023;39(2):1153-1166. doi:10.17341/gazimmfd.1129533
Chicago Takan, Savaş, ve Duygu Ergün Takan. “FAIR Prensipleriyle Uyumlu gözlemlenebilen Ve Izlenebilen Sosyal Medya Tabanlı Dijital Habercilik Veri Modeli”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 39, sy. 2 (Kasım 2023): 1153-66. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1129533.
EndNote Takan S, Ergün Takan D (01 Kasım 2023) FAIR prensipleriyle uyumlu gözlemlenebilen ve izlenebilen sosyal medya tabanlı dijital habercilik veri modeli. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 39 2 1153–1166.
IEEE S. Takan ve D. Ergün Takan, “FAIR prensipleriyle uyumlu gözlemlenebilen ve izlenebilen sosyal medya tabanlı dijital habercilik veri modeli”, GUMMFD, c. 39, sy. 2, ss. 1153–1166, 2023, doi: 10.17341/gazimmfd.1129533.
ISNAD Takan, Savaş - Ergün Takan, Duygu. “FAIR Prensipleriyle Uyumlu gözlemlenebilen Ve Izlenebilen Sosyal Medya Tabanlı Dijital Habercilik Veri Modeli”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 39/2 (Kasım 2023), 1153-1166. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1129533.
JAMA Takan S, Ergün Takan D. FAIR prensipleriyle uyumlu gözlemlenebilen ve izlenebilen sosyal medya tabanlı dijital habercilik veri modeli. GUMMFD. 2023;39:1153–1166.
MLA Takan, Savaş ve Duygu Ergün Takan. “FAIR Prensipleriyle Uyumlu gözlemlenebilen Ve Izlenebilen Sosyal Medya Tabanlı Dijital Habercilik Veri Modeli”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, c. 39, sy. 2, 2023, ss. 1153-66, doi:10.17341/gazimmfd.1129533.
Vancouver Takan S, Ergün Takan D. FAIR prensipleriyle uyumlu gözlemlenebilen ve izlenebilen sosyal medya tabanlı dijital habercilik veri modeli. GUMMFD. 2023;39(2):1153-66.